Page Text
________________
मूलं- १०४३
२१९
बहिर्वा दग्धे सति मरणं तत्र निर्दिशेत् । इदानीं मुखलक्षणप्रतिपादत्यर्थः तस्मिन्नेवंविधे 'भाजनी' पात्रके मुखं कियन्मात्रं क्रियते ? अत आह- हस्तः प्रविशन् ओष्ठं- कर्णं यथा 'न घट्टयति' न स्पृशति एतज्जधन्यमुखं पात्रकं भवति, 'वस्तु प्राप्त' वस्त्वाश्रित्य सुखेनैव गृहस्थो ददातीति एवमाद्याश्रित्य विशालतरं मुखं क्रियत इति । आह-कस्माद्भाजनग्रहणं क्रियते ?, आचार्यस्त्वाह
मू. (१०४४)
छक्कायरक्खणड्डा पायग्गहणं जिणोहिं पन्नत्तं । गुणा संभो हवंति ते पायगहणेवि ॥ अतरंतबालवुढासेहाएसा गुरू असहुवग्गे ।
मू. (१०४५) साहारणोग्गहाऽलद्धिकारणा पादगहणं तु ॥
1
वृ. षट्कायरक्षणार्थं पात्रकरहितः साधुर्भोजनार्थी षडपि कायान् व्यापादयति यस्मात्तस्मात्पात्रग्रहणं जिनः प्रज्ञप्त' प्ररूपितं, य एव गुणा मण्डलीसंभोगे व्यावर्णिता त एव गुणाः पात्रग्रहणेऽपि भवन्ति, अतो ग्राह्यं पात्रमपि । के च ते गुणाः ? इत्यत आह- ग्लानकारणात् बालकारणात वृद्धकारणात शिक्षककारणात प्राधूर्णककारणात् असहिष्णुः- राजपुत्रः कश्चित् प्रव्रजितस्ततः कारणात् साधारणोऽवग्रहः - अवष्टम्भोऽनेन पात्रकेण क्रियते एतेषां सर्वेषामतः साधारणावग्रहाद्धेतोः अलब्धिमांन कचिद्भवति तस्यानीय दीयते तच्च विना दातुं न शक्यतेऽतः कारणात् पात्रकग्रहणं भवति । उक्तं पात्रक प्रमाणप्रमाणम्, इदानीं पात्रबन्धप्रमाणप्रमाणं प्रतिपादयन्नाह -
मू. (१०४६)
पत्ताबंधपमाणं भावपमाणेण होइ कायव्वं । जह गठिमि कयंमि कोणा चउरंगुला हुंति ॥
वृ. पात्रबन्धप्रमाणं भाजनप्रमाणेन भवति विज्ञेयं सर्वथा, यथा ग्रन्थौ 'कृते' दत्ते सति कोणी चतुरङ्गुलप्रमाणौ भवतस्तथा कर्त्तव्यं । इदानीं पात्रकस्थापनगोच्छकपात्रकप्रत्युक्षणिकानां प्रमाणप्रमाणप्रतिपादनायाह
मू. (१०४७)
पत्तट्टवणं तह गुच्छओ य पायपडिलेहणीआय । तिण्हंपि यप्पमाणं विहत्थि चउरंगुलं चेव ॥
वृ. पात्रकस्थापनकं गोच्छकः 'पात्रकप्रत्युपेक्षणिका' पात्रकमुखवस्त्रिका एतेषां त्रयाणामपि वितस्तिचत्वारि चाङ्गुलानि प्रमाणं चतुरस्रं द्रष्टव्यं अत्र च पात्रस्थापनकं गोच्छकच एते द्वे अपि ऊर्णामये वेदितव्ये, मुखवस्त्रिका सोमिया । इदानीमेषामेव प्रयोजनप्रतिपादनाहरयमादिरक्खणड्डा पत्तट्टवणं जिनेहिं पन्नत्तं । होई पमज्जणहेरं तु गोच्छओ भाणवत्थाणं ॥ पायपमज्जणहेउ केसरिया पाए पाए एक्क्का ।
मू. (१०४८)
Jain Education International
मू. (१०४९)
गांच्छगपत्तट्टवणं एकेकं गणनमानणं ॥
वृ. रजआदिरक्षणार्थं पात्रस्थापनकं भवति एवं विद्वांसो व्यपदिशन्ति, भवति प्रमार्जननिमित्तं गोच्छको भाजनवस्त्राणां, एतदुक्तं भवति गोच्छकेन हि पटलानि प्रमृज्यन्ते । तथा 'केसरियाऽपि ' पात्रकमुखवस्त्रिकाऽपि पात्रकप्रमार्जननिमित्तं भवति पात्रेपात्र एकेका पात्रकसरिका भवति गणनया. गोच्छक: पात्रस्थापनं च एकैकं गणनामानेनेति । इदानीं पटलानां गणनाप्रमाणप्रतिपादनाहनायाहमू. (१०५०) जेहिं सविया न दीस अंतरिओ तारिसा भव पडला ।
तथा
-
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003330 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 26 Oghniryukti Pindniryukti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 436 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, agam_oghniryukti, & agam_pindniryukti |
| File Size | 23 MB |