________________
१६
ओघनियुक्तिः मूलसूत्रं णिम्माएणसयमेव निमित्तं धेत्तघं, अहवासीसो गहणधारणासंपन्नो निधिकारीजो सो गेहाविज्जइ,जया जायरिओ वुड्डो भवइ तया अविगारिस्ससीसस्स देइ, जाहे सो न होज्जा ताहे अन्नो कोइ पुच्छिज्जइ, ताहे बारसहिं निग्गंतघं, अह बारसएहिं न नायं ताहे एक्कारसहिं जाव जाहे एक्केणविण नायं होज्जा ताहिं छहिं मासेहिंसुयंताहे निग्गच्छन्तु.अहवानचेवनायंअसिवंजायंताहे निग्गच्छंतु।अक्षरव्याख्या-अतिशयनमतिशयः-प्रत्यक्षं ज्ञानमवधिमनः पर्यायकेवलाख्यं, तेन ज्ञात्वा, देवता वा कथयति, भविष्यत्यशिवमिति, निमित्तम्-अनागतार्थपरिज्ञानहेतुर्ग्रन्थस्तस्यग्रहणंस्वयमेवकरोत्याचार्यःशिष्योंवायोग्योग्राह्यतेनिमित्तं. 'परिहाणिजावपत्तं तिद्वादशकेनयदानज्ञातंतदाएकांदशकेनेत्येककहान्यापरिहानिरिति,यावत्प्राप्तमिति तावस्थिताःकथञ्चिद्यावत्प्राप्तम्-आगतमशिवं,तत्रकिमिति?, निर्गमननिर्गमःकार्यःसर्वैरिति।कथंती शिवमाश्रित्यैकाकित्वमिति चेतदाह-'गिहाणपडिबंधो' ग्लानो-मन्दस्तयैवाशिवकारिण्या देवतया कृतः पूर्वभूतो वा, तेन प्रतिबन्धः-न निर्गमः सर्वेषां ।। तस्यावाशिवकारिण्याः स्वरूपप्रतिपादनायाहमू. (२८) संजयगिहितभय भद्दिआ य तह तदुभयस्सवि अपंता। चउवज्जणवीसु उवस्सए यतिपरंपराभत्तं॥
भा. १७) मू. (२९) असिवे सदसंवत्थं लोहं लोणं च तह य विगईओ।
एयाइं वज्जिज्जा चउवज्जणयंतिजंभणिअं॥ [भा. १८ वृ.संयताः-साधवस्तेषांभद्रिकानगृहिणामितिप्रथमोभङ्गः,गृहिणांभद्रिकानसंयतानामितिद्वितीयः, तथोभयभद्रिकेतितृतीयः, उभयप्रान्तेतिचतुर्थः।सापुनचउप्पयारासंजयभद्दिगागिहत्थपंता१गिहत्थभद्दिगा संजयपंतार उभयपंता ३ उभयभद्दिआ४।कहं पुणसंजयभद्दिगा होज्जा?,गिहत्थे उद्दवेइ, संजएभणतिनिरुवसग्गाअच्छह, ताहेविगंतघं,कोहाजाणतिपमत्तापहोएज्जावागेण्हेज्जावा, गिहिभद्दिगासंजयपंता संजएचेवपढमंगेण्हतिजहाएतेमहातवस्सीएतेचेवपढमंपेल्लेयव्व, एतेसुनिज्जिएसुअवसेसानिज्जिआ चेवभवंति,एत्थंजाहोउसाहोउनिग्गंतव्वं,जाहेननिग्गयाकेणइवाघाएण, कोवाघाओ?,पुव्वं गिलाणो वाहोज्मा,ताएवा उद्दाइआएकोइसंजओगहितोहोज्जा,पंथावानवहंति, ताहे तत्थ जयणाए अच्छियव्वं, का जयणा?, इमानि चत्तारि परिहरिअव्वाणि-विगई दसविहावि लोणं लोहं च सदसं वत्थं च, जाणि अ कुलाणि असिवेणगहिआणि तेसुआहारईणिनगेण्हंति, जाहे सद्याणिविगहियाणि होज्जा ताहेदिठंदिट्ठीए न पाडिति. ओमत्थिआ गेण्हंति. दिछीड संकमड ॥ 'चउवज्जणं'ति चतुर्णा वर्जना-परिहारश्चतुर्वर्जना विकृत्यादीनां, चतुर्ष वा वर्जना क्षेत्रस्य-संयतभद्रिका गृहिप्रान्ता इत्यादिषु भङ्गकेषु, 'वीसु उवस्सए यत्ति ग्लानविधिः, विष्वग-भेदेनोपाश्रयः-आश्रयः कर्तव्य इत्यर्थः। जो संजतो असिवेण गहिओ होज्जा, तस्स 'दट्टियस्सभत्तं तिपरंपरेण दिज्जइ। 'तिपरंपराभत्तं ति, त्रयाणां परम्परा। त्रिपरम्परा, भक्त-आहारः, तद् एको गृह्याति द्वितीयश्चानयति तृतीयोऽवशया ददातीत्यर्थः । अवधूतम्-अवज्ञातं, जहा अवधूता नासति॥ . ग्लानोद्वर्तनादिविधिप्रदर्शनायाह. मू. (३०) उव्वत्तणनिल्लेवण बीहंते अनभिओगऽभीरूय। - अगहिअकूलेसुभत्तं गहिए दिट्टि परिहरिज्जा।
भा. १९] व.उद्वर्तन-ऊर्ध्ववर्तनंयदसावुद्वय॑त, निर्लेपनंयदसौनिलेपःक्रियते, उपलक्षणंचतत,तस्यसकाशे नस्थातव्यं दिवारात्रौवा।अथकीदृशेनसाधुनाकर्तव्यमित्याह-बीहतेअनभिओगतिबिभ्यत्यनभियोगः, बिभ्यतीति भयं गच्छति, भीरावित्यर्थः, नाभियोगोऽनभियोगः, यो भीरुः स तत्र न नियोक्तव्यः। कस्तर्हि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org