________________
૬૮૬
मू. (८४२)
मू. (८४३)
मू. (८४४)
अहं मंसंमि पहीणे ज्ञायंतं मच्छियं भणड़ मच्छो ।
किं ज्ञायसि तं एवं ? सुण ताव जहा अहिरिओऽसि ॥ रियं व कप्पियं वा आहरणं दुविहमेव नायव्वं । अत्थस्स साहणडा इंधनमिव ओयणट्टाए । तिबलागमुहा मुक्को. क्खुित्तों वलयामुहे । तिसत्तखुत्तो जालेणं, सयं छिन्नोदए दहे ।।
एयारिस ममं सत्तं, सढं घट्टिअघट्टणं । इच्छसि गण धेनुं, अहो ते अहिरीयया ।। अह होइ भावधासेसणा उ अप्पाणमप्पणा चेव । साहू लुंजिकाम अनुसासइ निज्जरट्टाए । बायालीसेसणसंकडंभि गहणंमि जीव ।
आघनियुक्तिः मूलसूत्र
मू. (८४५)
मू. ( ८४६ )
मू. (८४७)
मू. (८४८)
नहु छलिओ । एण्डिं ह न छलिज्जसि भुजतो रागदोसेहिं ॥ जह अब्भंगणलेवा सगडक्खवणाण जुत्तिओ होंति । इय संजमभरवहणट्टयाएँ साहूण आहारो ॥
वृ. सुगमाः, तिस्रो वारा बलकाया मुखेनोमुक्तः ऊद्धर्वक्षिप्तं- त्रिकृत्वो 'वलयामुखे' कटात्मके आवर्त्त इवचिते, तथा त्रयः सप्तका जालाप्रच्युतः 'सकृद्' एकवाररिछन्नोदके द्रहे छुटितः ।। एवंविधं मम सत्त्वं शटं मां तथा 'घट्टितघट्टनं' घट्टितानि-सबद्धानि घट्टनानि - जालादीनि चलानानि यस्य सोऽहं घट्टितघट्टनः, तदेवंविधं इच्छसि गलेन ग्रहीतुं ?, अहो ते निर्लज्जता ॥ उक्ता द्रव्यग्रासैषणा यतोऽसौ ग्रासं कुर्वन् न क्वचिच्छति इति । इदानीं भावग्रासैषणां प्रतिपादयन्नाह - अथ भवति भावग्रासैषणा, कथं ?, यदाऽऽत्मानमात्मनैव साधुरनुशास्ति, कदा पुनः- ? - ' भोक्तु कामः ' भोत्कुमभिलषन्, निजरार्थं न तु वर्णाद्यर्थम् । किं पुनरसौ चिन्तयन्नात्मानमनुशास्तीत्याह-द्विचत्वारिंशदेपणादौषैः संकट-दुष्प्रवेशं यद्गहनंगह्वरं तस्मिन् हे जीव । न त्वं छलितः, शेषं सुगमं, यथा न व्यंस्यसे तथा कर्तव्यं । यथाऽभ्यङ्नलेपा यथासंख्येन शकटाक्षस्य व्रणानां च युक्ति तो भवंति यथाऽभ्यङ्गः शकटाक्षे युक्त्या दीयते न चातिबहुर्न चातिस्तोको भारवहनार्थं तथा व्रणानां च लेपे युक्त्या दीयते नातिवहुर्नातिस्तोकः एवं संयमभरवहनार्थं
साधूनामाहारः ॥
मू. (८४९)
उवजीवि अनुवजीवी मंडलिं पुववन्निओ साहू । मंडलिअसमुद्दिसगाण ताण इणमो विहिं वुच्छं |
वृ. तत्र मण्डल्युपजीवीं साधुरनुपजीवी च पूर्वमेव द्विविधो व्यावर्णितः साधुरेकः, इदानीं बहूनां मण्डल्यामसमुद्दिशकानां यो विधिर्भवति तं वक्ष्ये ।। ते च कथं मण्डल्यामसमुद्देशका भवन्ति ?, अत आहमू. ( ८५०) आगाढजोगवाही निज्जूढत्तट्टिआ व पाहुणगा ।
सेहा सपायछित्ता बाला वुलेवमाईया ॥
वृ. आयाढ्योगो-गणियोगः तत्स्था ये ते मण्डीलीं नोपजीवन्ति, 'निज्जूढ'त्ति अमनोज्ञाः कारणान्तरेण तिष्ठन्ति ते पृथग् मुञ्जते. तथाऽऽत्मार्थिकाच पृथग् भुञ्जते प्राधूर्णकाच, यतस्तेषां प्रथममेव प्रायोग्यं पर्याप्त्या दीयते, ततस्तेऽप्येकाकिनो भवन्ति, शिक्षका अपि सागारिकत्वात् पृथग् भोज्यन्ते, सप्रायश्चित्ताथ पृथग्
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org