________________
___
१७५
-
मृलं-७७५ म् (७७५) आइदुवे पडिसहो पुरआ कय जंतु तं पुरेकम्म।
उदउल्लबिंदुसहिअं ससणिद्वे मग्गणा होइ॥ वृ. आद्यद्वितयस्य पुरतः कर्मण उदकार्द्रस्य च प्रतिषेधो द्रष्टव्यः, यतस्ताभ्यां सदोषत्वान्नैव व्यवहार इति । इदानीं पुरःकर्मादीनां लक्षणप्रतिपादनायाह- पुरओ कय जंतु तं परेकम्म' भिक्षायाः पुरत- प्रथममेव यत्कृतं कर्म-कडुच्छुकादिप्रक्षालनादि तत्पुर:कर्माभिधीयते. उदका पुनरुच्यते यद्विन्दसहितं भाजनादि गलबिन्दुरित्यर्थः सस्निग्धं पुनरुच्यतेयदबिन्दरहितमात्र, तत्रेह सस्निग्धे मार्गणा' अन्वेषणा कर्त्तव्या यतः सस्निग्धे हस्तादौ ग्रहण भविष्यत्यपि। मू. (७७६) ससिणिद्वंपि य तिविहं सच्चित्ताचित्तमीसगं चेव।
अच्चितं पण ठप्पं अहिगारो मीससच्चित्ते॥ वृ. यत्तत्सस्निग्धं तत्त्रिविधं सच्तित्तमचित्तं मिश्रं चेति. तत्रचित्तं स्थाप्यं यतस्तत्राचित्तसस्निग्धे ग्रहणं क्रियते एव न तत्र निरूपणा. अधिकार: पूनः-निरूपणं मिश्रसचित्तयोः कर्त्तव्यं ।
इदानी मिश्रसच्चित्तसस्निग्धे हस्ते सति ग्रहणविधि प्रतिपादयन्नाहमू. (७७७) पव्वाणं किंचि अव्वाणमेव किंचिच्च होअनुव्वाणं।
पाएण हि यं (तं) सव्वं एक्कक्कहाणी य वुड्डी य॥ वृ. अत्र हस्ते सस्निग्धं किश्चित् प्रम्लान्-मनाक्शुष्कं तथा 'अव्वाणं ति आव्यानमुद्वानं किञ्चित्सस्निग्धं किश्चिच्चहोअनुव्वाण'ति किञ्चिच्च स्निग्धमनाव्यानमनुद्वानम्, एवं त्रिविधमप्येतत्सर्व प्रायेण सस्निग्धमुच्यते, एवमेतद्विभाव्य तत एकैकशुष्कभागवृद्धया, ग्रहणं कर्त्तव्यं पूर्वानुपूर्व्या, तथा एकैकशुष्कभागहान्या वा पश्चानुपूर्व्या गृह्याति भिक्षा। सा एकैकभागवृद्धिः कथं कर्त्तव्येत्यत आहमू. (७७८) सत्तविभागेन करं विन्भाइत्ताण इत्थिमाईणं।
निच्चुन्नयइयरवि य रेहा पव्व करतले य॥ वृ. 'सप्त विभागान् सप्तवा 'करं हस्तं विभज्य' विभागीकृत्य, केषां ?- स्त्र्यादीनां, त च विभागा एतानकीकृत्य कर्तव्याः, के च ते?'निम्नोन्नतेतरे' तत्र निम्नं त्वङ्गुलिपर्वरेखा उन्नतमलिपर्वाणि इतरत्करतलं नोन्नतं नापि निम्नं। इदानीं केन शुष्केन प्रदर्शन कः प्रदेशः प्रम्लानो भवति ? केन वा प्रम्लानेन देन क- सार्द्रः प्रदेशो भवतीत्यस्वार्थस्य ज्ञानपनार्थमाह__मू. (७७९) जाहे य उन्नाइ उव्वाणाइं हवंति हत्थस्स।
ताहे तलपव्वाणा लेहा पुन होतऽनुव्वाणा ॥ वृ. यदा उन्नतानि हस्तस्थानानि उद्धानानि भवन्ति तदा हस्ततलं प्रम्नानं-मनाक् शुष्कं भवति रेखास्तु भवन्त्त्यनुदानाः । इदानीं शुष्कहस्तस्थानामेकैकवृद्धया यथा यस्मिन् काले ग्रहणं भवति तथा प्रदर्शयन्नाह. मू. (७८०) तरुणित्थि एक्कभागे पव्वाण होइ गहण गिम्हासु।
हेमंते दोसु भवे तिसु पव्वाणेसु वासासु॥ ..तरुण्याः स्त्रिय उन्नतसप्तमैकाभागे प्रम्लाने शुष्क सति उष्णकाले गृह्यते भिक्षा यतः सोष्मतया कालस्य चोष्णतया यावता कालेन असावुन्नतप्रप्रदेशः शोषमुगपतस्तावता कालेन इतरे निम्नप्रदेशाः सार्दा अपि अचिताः संजाता- अतः कल्पेत भिक्षाग्रहणं, हेमन्तकाले तस्या एव तरुण्या द्वयोः सप्तमभागयोः शुष्कयोः सतिर्भिक्षाग्रहणं भवेदिति, तस्या एव तरुण्या वर्षाकाले त्रिषु सप्तभागेषु शुष्केषु सत्सु भिक्षाग्रहणं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org