________________
आधनियुक्तिः मूलसूत्रं मू. (४४४) उवगरण वत्थपाए वत्य पडिलहणं तु वाच्छाभि । पुव्वण्हे अवरण्हे सुहणंतगमाइ पडिलेहा ॥
भा. १५८] वृ. उपकरणप्रत्युपेणा द्विविधा- वत्थे पाए त्ति वस्त्रविषया पात्रविषया चेति, तत्र तावद्वस्त्रविषया प्रत्युपेक्षणा उच्यते, यतः प्रव्रजतः प्रथमं वस्त्रोपकरणमेव दीयते न पात्रोपकरणं, सा च वस्त्रप्रत्युपेथा भवतीत्यत आह- मुहपोत्तीयमादि पडिलेह'त्ति मुखवस्त्रिका आदौ यस्याः प्रत्युपेक्षणायाः सा मुरववस्त्रिकादिका प्रत्युपेक्षणा. पूर्वाह्येऽपराह्ये चेति. तत्र मुखवनिकाऽऽदिवस्त्रप्रत्युपेक्षणामायं विधिःमू. (४४५) उखु थिरं अतुरिअं सव्वं ता वत्थ पुल्व पडिलेहे।
तो बिइजं पप्फोडे तइयं च पुणो पमज्जेज्जा॥ वृ. तत्र वस्त्रोद्धर्व कार्योद्धर्वच आचार्यमतेन भविष्यति. चोदकमतेन वक्ष्यमाणं. तत्र वस्त्रोद्भवं च यथा भवति तथा प्रत्युपेक्षत, 'थिरं'त्ति यथास्थितं सुगृहीतं कृत्वा प्रत्युपक्षेत. अतुरिय'ति अत्वरितं स्तिमितं प्रत्यपेक्षत-निरीक्षेत, 'संव्य'ति सर्व-कृत्स्नं वस्त्र तावत्पूर्व-प्रथमं प्रत्युपेक्षएत-चक्षुषा निरीक्षेत. एवं तावदर्वाग्भागः, परभागोऽपि परावृत्त्य एवमेव चक्षुषा निरीक्षत, तो बिइयं पप्फोडे'त्ति ततो द्वितीयायां वारायांप्रस्फोटयेद्वस्त्रं पट पुरिमाः कर्त्तव्या इत्यर्थः, तइयं च पुणा पमज्जेजत्ति तृतीयायांवारायां हस्तगतान प्राणिनः प्रमार्जयति । इदानीमेनामेव गाथां भाष्यकारो व्याख्यानयन्नाहम. (४४६) वत्थे काउख़ूमि अ परवयणठिओ गहाय दसियंते।
तं न भवति उक्कुडुओ तिरिअं पेहे जह बिलित्तो॥ भा. १५९] वृ. तत्रोर्द्ध द्विधा-वस्त्रोद्धर्व कायोद्धर्वं चेति, अस्मिन्नुक्ते 'परवयणं'ति परः चोदकस्तस्य वचनं परवचनं, किं तद् ? इत्याह, 'ठिओ गहाय दसिअंति'त्ति स्थितस्य-ऊद्धर्वस्य गृहीत्वा दशान्ते वस्त्रं प्रस्फोटयतः कायोर्द्धं च वस्त्रोद्धं च यथा भवति, एवमुक्ते सत्याचार्य आह-'तन्न भवति' तदेतन्न भवति यच्चोदकेनाभिहितं, कुतः?, यस्मात् 'उक्कुडुओतिरिअंपेहे' उत्कुटुकस्थितस्तिर्यक् प्रसार्य वस्त्रं प्रत्युपेक्षेत, एतदेव च नः कायोद्धर्वं वस्त्रोद्धर्वं च, नान्यत्, यथा चन्दनादिना विलिप्ताङ्गः परस्परमङ्गानि न लगयति एवं सोऽपिप्रत्युपेक्षते, ततश्चैवमुत्कुटुकस्य कायोद्भवं भवति, तिर्यक्प्रसारितवस्त्रस्य च वस्त्रोवंभवति। 'उहृति भणिअं, इदानीं स्थिरादानि पदानि भाष्यकार एव व्याख्यानयन्नाहम. (४४७) धेत्तुं थिरं अंतरिअंतिभागबुद्धीय चक्खणा पेहे। तो बिइयं पप्फोडे तइयं च पुणो पमज्जेज्जा॥
[भा. १६०] वृ. गृहीत्वा स्थिरं' निविडं-दृढं वस्त्रं ततः प्रत्युपेक्षेत 'अत्वरितं स्तिमितं प्रत्युपेक्षेत, 'तिभागबुद्धिए'त्ति भागत्रयबुद्धया इत्यर्थः, चक्षुषा प्रत्युपेक्षेत, ततो द्वितीयवारायां प्रस्फोटयेत तृतीयवारायां प्रमार्जयेदिति पूर्ववत् । इदानीं प्रत्युपेक्षणां कुर्वता इदं कर्त्तव्यम्मू. (४४८) अनच्याविअं अवलिअं अनानुबंधिं अमासलिं चेव ।
छप्पुरिमा नव खोडा पाणी पाणमज्जनं ॥ वृ. तत्र प्रत्युपेक्षणां कुर्वता वस्त्रमात्मा वा न नर्त्तयितव्यः. तथा अवलितं च वस्त्रं शरीरं च कर्त्तव्यं, 'अनानुबंधि'न्तिनअनुबन्धः अननुबन्धः सोऽस्मिन्नस्तीति अननुबनिअधप्रत्युपेक्षणं नानवरत-माखोटकादि कर्त्तव्यं सान्तरं-सविच्छदेमित्यर्थः, 'अमोसलिन्ति न मोसली क्रिया यस्मिन् प्रत्युपेक्षणे तदमोसलि प्रत्युपेक्षणं, यथा मुशलंझटिति ऊद्धर्व लगति अधस्तिर्यक च, न एवं प्रत्युपेक्षणा कर्त्तव्या, किन्तु यथा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org