________________
मूलं - ३७५
स्थापनादिकुलानां स्थापना क्रियते। पुनश्र स्थापनाकुलेषु गीतार्थसङ्घाटकः प्रविशति ॥ गच्छंमि एस कप्पो वासावासे तहेव उडुबद्धे । गामागरनिगमेसुं अइसेसी ठावए सड्डी ॥
मू. (३७६)
[भा. १२३]
वृ. गच्छे 'एष कल्पः' एष विधिरित्यर्थ, यतः स्थापनाकुलानां स्थापना क्रियते, कदा ? ' वासावासे तहेवउडुबन्धे' वर्षाकाले शीतोष्णकालयोश्च । केषु पुनरयं नियमः कृतः ? इत्यत आह-‘गामागरनिगमेसुं' ग्रामः प्रसिद्धः आकरः-सुवर्णादि रुत्पत्तिस्थानं निगमो-वाणिजकप्रायः सन्निवेशः, एषु स्थापनाकुलानि स्थापयेत् । किंविशिष्टानीत्यत आह- 'अतिसेति' त्तिस्फीतानीत्यर्थः 'सड्डि’त्तिश्रद्धावन्ति कुलानिस्थापयेदिति । किं कारणं चमढणा दव्वखओ उग्गमोऽवि अ न सुज्झे । गच्छंमि निययकज्जे आयरियगिलाणपाहुणए ।।
मू. (३७७)
वृ. किंकारणंतानिकुलानिस्थाप्यन्ते ?, यतः 'चमढण' त्ति अन्यैरन्यैश्रसाधुभिः प्रविशदिभ- श्रमढ्यन्तेकदर्थ्यन्तइत्यर्थः, ततः कोदो इत्यत आह- 'दव्वखओ' आचार्यादियोग्यानां द्रव्याणां क्षयोभवति । उग्गमोऽवि अनसुझे' उद्गमस्तत्र गृहे न शुद्धयति । 'गच्छे'त्ति नियतं कार्यं योग्येन, केषामित्यत आह 'आयरिअगिलाणपाहुणए' आचार्यग्लानप्राधूर्णकानामर्थाय नित्यमेव कार्यं भवति इति नियुक्ति गोथयम्, इदानीं भाष्यकारो व्याख्यानयति, तत्र 'चमढण' त्ति व्याख्यानयन्नाह -
मू. ( ३७८)
१९७
पुव्विपि वीरसुणिआ छिक्का छिक्का पहावए तुरिअं ।
सा चमढणाए सिन्ना संतंपि न इच्छा धेत्तुं ॥
[ भा. १२४ ] वृ. जहा काचित् वीरसुणिआ केणइ आहिंडइल्लेणं तित्तिरमयूराईणं गहणे छिक्कारिआ तित्तिराईणि गिus, एवं पुणो तित्तिराईहिं विनावि सो छिछिक्कारेइ, सा य पहाविआ जया न किंचि पेच्छइ तया विआरिआ संती कज्जेवि न धावति, एवं सड्डयकुलाई अन्नमन्नेहिं चमढिज्जताइं पओयणे करणे sa संतंपि न देति । किं कारणं ?, जतो अकारणा एव निच्चोइयाणि तेन कारणे समुन्ने न देंदित्ति । इदानीं गाथाऽक्षरार्थ उच्यते- पुनरपि वीरशुनी छीत्कृता छीत्कृता प्रधावति त्वरितं, पुनश्रासौ अलीकचमढणतया सिन्ना - विश्रान्ता सदपि मयूरादि नेच्छति ग्रहीतुम् ॥
मू. ( ३७९)
एवं सहकुलाइ चमढिज्जताई ताई अन्नोहिं । निच्छंति किंचि दाउ संतंपि तयं गिलाणस्स ॥
वृ.. सुगमा ॥ " चढण "त्ति गयं, "दव्वक्खय "त्ति व्याख्यायतेमू. ( ३८०) दव्वक्खण पंत इत्थिं धाएज्ज कीस ते दिनं ? |
भो हट्ट करे अन्नंपि समणट्टा ||
[ भा. १२६ ] वृ. बहूनां साधूनां धृतादिद्रव्ये दीयमाने तद्द्रव्यक्षयः संजातस्ततस्तेन द्रव्यक्षयेण यदि प्रान्तो गृहपतिस्ततः स्त्रियं घातयेत् एतच्च भणति - किमिति तेभ्यः प्रव्रजितेभ्यो दत्तम् ? " दव्वक्खए "त्ति गयं. “उग्गमोवि अ न सुज्झे' त्ति व्याख्यायते, तत्राह - 'भद्दी हट्ट हट्टो करेज्ज अन्नंपि साहूणं 'भद्रो यदि गृहपतिस्ततो दत्तमपि मोदकादि पुनरपि कारयेत् । “उग्गमोऽविय न सुज्झे "त्ति गयं ।
" गच्छमि नियय - कज्जं आयरिए "त्ति व्याख्यानयन्नाहमू. (३८१)
2617
Jain Education International
आयरिअनुकंपाए गच्छो अनुकंपिओ महाभागो । गच्छानुकंपयाए अव्वोच्छित्ती कया तित्थे ॥
For Private & Personal Use Only
[भा. १२५ ]
[भा. १२७]
www.jainelibrary.org