Page Text
________________
४८
आवश्यक-मूलसूत्रम् -२- ३/१० _वृ- गतः शिष्यगणोऽस्येति समासस्तम 'ओमे' दुर्भिक्षे भिक्षाचर्यायाम् अपच्चलः- असमर्थः भिक्षाचर्याऽपच्चलस्तं 'स्थाविरं' वृद्धम् एवंगुणयुक्तं 'नगणयन्ति' नालोचयन्ति ‘सहावि' समर्थाः, अपिशब्दात्सहायादिगुणयुक्ता अपि, शठा-मायाविनः आर्यिकालाभं 'गवेसंति'त्ति अन्विषन्त इति गाथार्थः । । गतमार्यिकालाभद्वारं विगतिद्वारमधुना, तत्रेयं गाथानि.(११८५) भत्तं वा पानं वा भुत्तुणं लावलवियमविसुद्धं ।
तो अवज्जपडिच्छन्ना उदायनरिसिं ववइसति ।। वृ- 'भक्तं वा' ओदनादि 'पानं वा' द्राक्षापानादि भुक्त्वा' उपभुज्य ‘लावलवियन्तिलौल्योपेतम् ‘अविशुद्ध' विगतिसम्पर्कदोषात, तथा च-निष्कारणे प्रतिषिद्ध एव विगतिपरिभोगः, उक्तंच
“विगईविगईभीओ विगइगयं जो उभुंजए साहू ।
विगई विगइसहावा विगई विगइंबला नेह ।।''त्ति, ततः केनचित्साधुना चोदिताः सन्तः ‘अवधप्रतिच्छन्नाः' पापप्रच्छादिताः ‘उदायनरिसिं' उदायनऋषिं व्यपदिशन्त्यालम्बनत्वेनेति गाथार्थः । अत्र कथानकं- वीतभए नयरे उदायनो राया जाव पव्वइओ, तस्स भिक्खाहारस्स वाही जाओ, सो विज्जेहिं भणिओ-दधिना भुंजइ, सो किर भट्टारओ वइयाएसु अच्छिओ, अन्नया वीयभयंगओ, तत्थ तस्स भगिणिज्जो केसी राया, तेन्नं चेव रज्जे ठाविओ, केसीकुमारोऽमच्चेहिं भणिओ-एस परीसहपराजिओ रज्जं मग्गइ, सो भणइ-देमि, तेभणंति-न एस रायधम्मोत्ति वुग्गाहेइ, चिरेण पडिरसुयं, किं कज्जउ?, विसंतस्स दिज्जउ, एगाए पसुपालीए घरे पयुत्तं-दधिना सह देहित्ति, सा पदिण्णा, देवयाए अवहियं, भणिओ य-महरिसि! तुज्झ विसं दिन्नं, परिहराहि दहिं, सो परिहरिओ, रोगो वांधिउमारद्धो, पुणो पगहिओ, पुणो पउत्तं विसं, पुणो देवयाए अवहरियं, तइयं वारं देवयाए वुञ्चइ-पुणोवि विण्णं, तंपि अवहियं, सा तस्स पच्छओ पहिंडिया, अन्नया पमत्ताए देवयाए दिन्नं, कालगओ, तस्स य सेज्जातरो कुंभगारो, तंमि कालगए देवयाए पंसुवरिसं पाडियं, सो अवहिओ अनवराहित्तिकाउंसिणवल्लीए कुंभकारुक्खेवो नाम पट्टणं तस्स नामेण जायं जत्थ सो अवहरिउं ठविओ, वीतभयं च सव्वं पंसुणा पेल्लियं, अज्जवि पुंसुओ अच्छंति, एस कारणिगोत्तिकट्ठन होइ सव्वेसिमालंबणंति ।।आह चनि.(११८६) सीयललुक्खाऽनुचियं वएसु विगईगएण जावितं ।
हट्ठावि भणंति सढा किमासि उदायनो नमुनी? वृ- शीतलं च तत् रूक्षं च शीतलरूक्षम्, अन्नमिति गम्यते, तस्यानुचितः-अननुरूपः नरेन्द्रप्रव्रजितत्वाद्रोगाभिभूतत्वाच्च शीतलरूक्षानुचितस्तं, 'व्रजेषु' गोकुलेषु 'विगतिगतेन' विगतिजातेन यापयन्तं सन्तं 'हट्ठावि'त्ति समर्था अपिभणन्ति शठाः-किमासीदुदायनो न मुनिः?, मुनिरेव विगतिपरिभोगे सत्यपि, तस्मान्निर्दोप एवायमिति ।। एवं नित्यवासादिषु मन्दधर्माः सङ्गमस्थविरादन्यिलम्बनान्याश्रित्य सीदन्ति, अन्ये पुनः सूत्रादीन्येवाधिकृत्य, तथा चाहनि.(११८७) सुत्तत्थबालवुड्ढे य असहुदव्वाइआवईओ या ।
निस्साणपयं काउंसंथरमाणाविसीयंति ।। . वृ- सूत्रं च अर्थश्च बालश्च वृद्धश्च सूत्रार्थबालवृद्धास्तान्, तथाऽसहश्च द्रव्याद्यापदश्च असहद्रव्याद्यापदस्ताँश्च, निश्राणाम्-आलम्बनानां पदं कृत्वा ‘संस्तरन्तोऽपि' संयमानुपरोधेन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003329 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 25 Aavashyaka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 356 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak |
| File Size | 19 MB |