________________
२७
अध्ययनं -३- [नि. ११०७]
जह नाणेणं न विना चरणं नादंसणिस्स इय नाणं ।
नयदंसणं न भावो तेण र दिहिँ पणिवयामो ।। तथाऽन्ये सम्पूर्णचरणधर्मानुपालनासमर्था नित्यवासादिप्रशंसन्तिसङ्गमस्थविरोदाहरणेन, अपरे चैत्याधालम्बनं कुर्वन्ति, वक्ष्यते च -
जाहेऽविय परितंता गामागरनगरपट्टणमडंता ।
तो केइ नीयवासी संगमथेरं ववइसति ।। तदत्र नित्यवासे च ये दोषाः चशब्दात् केवलज्ञानदर्शनपक्षे च चैत्यभक्त्याऽऽर्यिकालाभविकृतिपरिभोगपक्षे च ते वक्तव्या इति वाक्यशेषः, एष तावद्गाथासंक्षेपार्थः ।। साम्प्रतं यदुक्तं 'पञ्चानां कृतिकर्म न कर्तव्यम्' अथ कएते पञ्च?,तान् स्वरूपतो निदर्शयन्नाह
पासत्थो ओसन्नो होइ कुसीलो तहेव संसत्तो ।
अहछंदोऽविय एए अवंदणिज्जा जिनमयंमि ।। वृ-किलेयमन्यकर्तृकी गाथा तथाऽपिसोपयोगा चेति व्याख्यायते । तत्रपार्श्वस्थः दर्शनादीनां पार्श्वे तिष्ठतीति पार्श्वस्थः, अथवा मिथ्यात्वादयो बन्धहेतवः पाशाः पाशेषु तिष्ठतीति पाशस्थः'सो पासत्थो दुविहो सव्वे देसे य हो नायघो । सव्वंमि नाणदंसणचरणाणं जो उपासंमि ।।
देसंमि व पासत्थो सिज्जायरऽभिहड रायपिंडं वा ।
निवयं च अग्गपिंडं भुंजति निक्कारणेणंच ।। कुलनिस्साए विहरइ ठवणकुलाणिय अकारणे विसइ ।
संखडिपलोयणाए गच्छइ तह संथवं कुण ।। अवसन्नः-सामाचायसिवने अवसन्नवदवसन्नः
'ओसन्नोऽवि यदुविहो सखे देसेवतत्थ सव्वंमि ।
उउबद्धपीढफलगो ठवियगभोई य नायव्यो ।। देशावसन्नस्तु- 'आवस्सगसज्झाए पडिलेहणझाणभिक्खऽभत्तढे ।
आगमणे निग्गमणे ठाणेय निसीयणतुयट्टे ।। आवस्सयाइयाइंन करे करेइअहवाविहीनमधियाइं । गुरुवयणबलाइतधाभणिओ एसोय ओसन्नो ।। गोणो जहा वलंतो भंजइसमिलं तु सोऽवि एमेव ।
गुरुवयणं अकरेंतोबलाइकुणई व उस्सूण्णो ।। भवति कुशीलः' कुत्सितंशीलमस्येति कुशीलः, -
तिविहो होइ कुसीलो नाणे तह दंसणे चरितेय । एसो अवंदणिज्जोपन्नत्तो वीयरागेहिं ।।१॥
नाणे नाणायारंजो उ विराहेइ कालमायं । दंसणे दंसणायारं चरणकुसीलो इमो होइ ।।२ ॥ कोउय भूकम्मे पसिणापसिणे निमित्तमाजीवे । कक्ककुरए यलक्खण उव जीवइ विज्जमंता ।।३।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org