________________
व्यवहार-छेदसूत्रम्-२-४/१०५ " जसपव्वया उराला, मोक्खसुहंचेव उत्तरिए।। वृ- एते मदीयाः साधवोऽहं युप्माकम, एवं चोपनिक्षेप्य तावत्तत्र तिष्ठति यावत व्यक्तो जायते, ततो व्यक्तीभूतः सन तस्मान्निर्गत्य स्वयंमेव गणं धारयति । एवं च कुर्वतस्य फलं, इह लोके उदारा यशःप्रत्ययाः,अवदातंयशोडवदाताञ्चलोकेप्रत्ययाःसंयमनैर्मविषयाः, परलोकेफलंमोक्षसुखमौत्तरिके लोकोत्तरिके उपनिक्षेपे।। अथवा लौकिकस्य लोकोत्तरिकस्य य साक्षेपस्य पदस्थापनायोग्य विषयेयं परीक्षा[भा.१९०७] सावेक्खोपुन पुव्वं, परिक्खह जए धनो उसुण्हाओ।
__ अनिययसहाव परिहावियभुतातच्चिया वुड्डा।। वृ-सापेक्षःपुनः पूर्वपरीक्षतेसाधुन, यथाघनश्रेष्ठीस्नुषाअनियतस्वभावा । परीक्षितवान।कथमिति चेदुच्यते- रायगिहे नगरे धनो नाम सेट्ठी। तस्स चत्तारिं सुण्हातो। अन्नया सो चिंतेइ का मम सुण्हा घरं वुद्धिं नोहिति।ततो अन्नया तासिं परिक्खणनिमित्तंसयणवग्गो निंतितो। भत्तोत्तरं सबलसयणसमक्खं सुण्हातो सद्दावेऊण पत्तेयं पत्तेयं पंचसालिकणा समप्पिया ए एसुरक्खिए करेह, यदा मगेहमि तया दायव्वा । ततो पढमाए “बुढो एस न लज्जितो सयणसमक्खं पंचकणे समप्येतो, न किंवि जाणइ जया मग्गिहितीतया अन्नेदायव्वा'' इतिछुड्डिया । बिइयाए ‘वुड्डुसेसत्ति' भुक्ता । तइया एआभरणकरंडियाए सुरक्खीकया। चउत्थीएभाउयखेत्तेसुआरोविऊणबुड्डिनीयाजाया वरिसपणगेणमूडसंहस्सा । पुनोवि सेविना वरिसपनगानंतरं सयणवगं निमंतेऊण भुत्तुत्तरं सयणसमक्खं तातो सद्दाविया- तो ते मे पंच सालिकणसमप्पेह।ततो पढमाए अन्नातो ठाणातो आणेऊणसमप्पिया, सेठियासवहसाविता भणिया तेचेव इसे पंच सालिकणा किंवा अन्ने, तीए कहियं ते मए तया चेव छुड्डिया, पुन अन्ने आणीया' । एवं बिइयाए वि, नवरं तीए भुत्ता कहिया । तइयाए ते चेव आनीया, भणियं 'आभरणकरंडियाए मए सुरक्खीकया' । चउत्थीए भणियं ‘ताय सगडाणि समपिजंतु जेन तेपंच सालिकणा आनिजंते, ततो सेठिनाविम्हिएणपुच्छियं,तीएकहियंजहावत्तंजावजाया मुडसहस्सा ।तओपरितुद्वेणसेट्ठिणा भणियंएतीज मज्झ पंच सालिकणा अतीव वुढेि नोहितित्ति हसा मम घरस्स सामिणी । तइया भंडारविखया जीएभुत्तासा महासनावावारेनिजोइया, पढमाघरबाहिकम्मे । तथाचाह-प्रथमया परिहापिता,द्वितीयया भुक्तास्तृतीयया तावन्मात्राघृताश्चतुर्थ्या 'वुढ़त्ति' वर्धित्ताःएष दृष्टान्तः ।।
सम्प्रति शान्तिक-योजनामाह[भा.१९०८] उमेसिवमतरतेय उज्झितंआगतो नखलुजोगो।
कितिकम्मभारभिक्खादिएसुभुत्तायभुत्तीए।। वृ- एवमाचार्येणापि परीक्षानिमित्त साधून समर्प्य देशदेशने शिष्या नियोक्तव्यास्तत्र योऽवमे दुर्भिक्षेऽशिवेवासाधूनत्यक्तवाऽथवायेऽतरन्तोडसहायाततानवात्यक्तवासमागतः,सखलुन योग्यः । येनापि कृतकर्मसुपात्रलेपनादिव्यापारेषु, भारे उपध्युपकरणवाहनेन, भिक्षादिषु चात्मभुक्तया भुक्ता उपयोगं नीताः साधवो,नचसम्यक्पालिताः सोऽपिन योग्यः।। [भा.१९०९] नय छुड्डिया नभुत्ता नेव य परिहावियान परिवूढा ।
___ ततिएणंतेचेव उसमीवपच्छाणिया गुरुणो।। वृ-तृतीयेन येसमर्पिताःसाधवोगुरुणा,तेनछुड्डियानदुर्भिक्षाशिवादिपु परित्यक्ताः, नापिभुक्ताः
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org