Page Text
________________
उद्देशकः १, मूलं: १, [भा. २३६] भवति साधवश्च रात्रौ न भुजंते ततः । सा नियमतोदैवसिकी संप्रति त्रिविधाया अप्यालोचनाया वैभागिक्याः प्रशस्ताप्रशस्तदिनचिंतांचिकीर्षरिदमाह ।।। [भा.२३७] विभागेन अप्पसथ्थे दिनं मिरत्तिचिवक्खवतोवावि ।
आइलादोणिभवेति वक्खवतो होइ तइयाउ ।। वृ-इह त्रिविधालोचना वक्तुमुपक्रांता तद्यथा विहारालोचना उपसंपदालोचना अपराधालोचनाच एकैका द्विधा ओधतो विभागतश्च, तत्रोघतो भोजनकाले प्रत्यासन्ने भावान्न प्रशस्ताप्रशस्तदिनचिंता विभागतः पुनरस्तीति सा प्रोच्यते । आदिल्लादोन्निभवेइत्ति आद्ये द्वे आलोचने विहारालोचना उपसंपदालोचना चेत्यर्थः विभागेन विस्तरेण दीयमाने भवेयातामप्रशस्ते दिने रात्रौ वा अप्रशस्तायां विष्टिव्यतीपातादिदोषकलितेपि दिवसरात्रौ वा दीयते इति भावः दोषाभावात्, तथा पूर्वसूरिभिरनुज्ञातत्वात्, विक्खवतोवावेत्तिविपक्षतोवापिते_आये आलोचनेभवेयातांअप्रशस्तस्यप्रशस्तो विपक्षस्ततोऽयमर्थः प्रशस्ते वा दिवसे रात्रौ वा ते स्यातामिति विवक्खतो होउ तइयाओ इति तृतीया पुनरपराधालोचना विभागतो दीयमाना विपक्षतः सर्वस्य वाक्यस्य विपक्षव्यवच्छेदफलतया सावधारणत्वाद्विपक्षतएव प्रशस्तएव दिवसेरात्रौ वाभवतीतिभावः सांप्रतमोघालोचनायाः प्रकारमाह[भा.२३८] अप्पामूलगुणेसुउत्तरगुणतो विराधना अप्पा ।
अप्पापासथ्थादिसुदानगह संपयोगोहा ।। वृ- अल्पास्तोकविराधना मूलगुणेषु प्राणातिपातनिवृत्त्यादिषु रात्रिभोजनविरमणपर्यंतेषु अल्पा विराधना उत्तरगुणेषु पिंडविशुद्ध्यादिषु अल्पा विराधना पार्श्वस्थादिषु पार्श्वस्थावसन्नकुशीलसंसक्तेषु दानग्रहसंप्रयोगतः दानसंप्रयोगतो ग्रहणसंप्रयोगतश्च एषा ओधत ओधेनालोचना एवमालोच्य मंडल्यामेकत्रसमुद्दिशंति विहारविभागालोचनाया विधिमाह - [भा.२३९] भिक्खादिनिग्गए सुरहितेवियडंतिफट्टापईओ।
सव्वसमक्खं केईतेविसरियंनुसारेति ।। वृ-भिक्षादिनिर्गतेषुभिक्षार्थमादिशद्वाद्विचारभूमिगमनार्थमन्यप्रयोजनार्थंवाबहिर्विनिर्गतेषुसाधुषु किमुक्तंभवतियस्यांवेलायांशिष्याः प्रतीच्छकाश्चबहिर्विनिर्गताभवंतितदानिरहितेरहितस्यएकाकिन आचार्यस्य समीपे स्पर्द्धकपतिकाः स्पर्द्धकखामिनो विकटयंति, केचित् पुनराचार्या एतत् ब्रुवते ये स्पर्धकपतिनासहसमागतःसाधवस्तेषांसमक्षस्पर्धकपतयो विकटयंति, किंकारणमितिचेत् । आहते वीसरियंनुसारेंति, यस्मात्ते यत् किमपि विस्मृतं तत् स्मारयंति कथयंति संप्रति यत् आलोचनीयं तदालोचनाविषयं विधिमाह - . [भा.२४०] मूलगुणापढमकाजातत्थवि पढमंतुपंथमादीसु ।
पायअमपज्जणादी बिइए उल्लाइपंथेवा । - वृ- इह द्विविधा अपराधा मूलगुणापराधा उत्तरगुणापराधाश्च, तत्र उभयसंभवे प्रथम, मूलगुणत्ति मूलगुणापराधा आलोचनीयाः, तेष्वपि मूलगुणापराधेषुमध्ये प्रथमं मूलगुणापराधः प्राणतिपात इति, सप्रथममालोचनीयः, सचषड्जीवकायविषय इति कायाः प्रथमतः आलोचयितव्यास्तेचकायाः पृथिव्यादिक्रमेण तत्र सूत्रे उपन्यस्ता इति, तत्थवित्ति, तेष्वपि कायेषु पृथिव्यादिषु प्रथम पृथिवीकायमेवमालोचयेत्, पंथमादीसुपायअपमज्जणादी, पंथादिषुयत्पादाप्रमार्जनादिकृतंकिमुक्तं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003325 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_vyavahara |
| File Size | 11 MB |