________________
३७१
उद्देशकः २, मूलं:६०, [भा. १२६२]
व-द्वयोःचत्वारो लघुकातत्रद्वयोश्चत्वारोगुरुकाःतथाषण्मासलघवः षण्मासागुरवः । तथाच्छेदः निक्खेवणमिय इत्यादि यदा स्वयं लिङ्गं निक्षिपति परित्यजति तदा स्वयं लिङ्गस्य मूलं । अथवा बलात् लिङ्गं विड्वरकेनापि मोच्यते तदा शुद्ध इति । तथा यच्चान्यत् सेवते स्त्रीनपुंसकादिकं तन्निष्पन्नमपि प्रायश्चित्तं तस्यभवत्येषगाथासंक्षेपार्थः ।साम्प्रतमेनमेव विवरीषुःप्रथमतोलहुमायदोसुदोसुयगुरुगा इतिव्याख्यानयति[भा.१२६३] पुरिसे यनालयद्धे अनुव्वतोवासएय चउलहुगा ।
एयासुंचिय थीसुंअनालसंमेय चउगुरुगा ।। वृ-अत्रापि सर्वत्रसप्तमी तृतीयार्थेषु पुरुषेण नालबद्धेन तुशब्दो विशेषणार्थः । स चैतद्विशिनष्टि मिथ्यादृष्टिना अथवा अनुव्रतोपासकेन नालबद्धनैताभ्यां दाभ्यां पुरुषाभ्यां वा शब्दस्यानुक्तसमुच्चयार्थत्वाद्दर्शनमात्रश्रावकेणच सार्धं भुञानस्य प्रायश्चित्तं चत्वारो लघुकाः व्याख्यातंलघुगाय दोसु इति पदमधुना दोसुय गुरुगा इति व्याख्यानयति । एयासुंचियथीसुमिति एताभ्यामेव स्त्रीभ्यां किमुक्तंभवतिनालबद्धमिथ्यादृष्टिस्त्रिया नालबद्धाणुव्रतोपासकस्त्रियावासार्धंभुञानस्य चतुर्गुरुका, अनालसम्मे य चउ गुरुगा इति अनालबद्धमिथ्यादृष्टिपुरुषेणानालबद्धाणुव्रतोपासकेन वा समं भुञानस्य चतुर्गुरुकाः अधुना छम्मास लहुगुरु इतिव्याख्यानार्थमाह[भा.१२६४] अनालदसणत्थिसु दिट्ठाभद्दपुरिसेय छल्लहुया ।
दिट्ठित्तिपुन अदिट्ठो, मेहुणीभोत्ती एछगुरुगाय ।। वृ-अनालबद्धादर्शनमात्रश्राविकायाश्चपूर्वदृष्टः सन्तदानीमाभाषितपुरुषस्तेनचसमभुजानस्य षट लघुकाः, तथा दिट्टित्ति पदैकदेशे पदसमुदायोपचारात पूर्व या दृष्टा तदानीमाभाषिता तया दृष्टा भाषितया तथा अदृष्टेन पुरुषेणाभाषितेन तथा मेहुणीत्ति मैथुनिक्या मैथुनाजीवया वेश्यया इत्यर्थः । तथा भोजिकयाभार्यया एतैश्चतुर्भिः सहभुञ्जमा(जा)नस्य षण्मासा गुरवः ।
सम्प्रतिच्छेदइति व्याख्यानार्थमाह[भा.१२६५] अदिट्ठाभट्ठासुत्थीसुंसंभोइसंजईच्छेदो ।
अमणुन्नसंजतीए मूलं थीपाससंबंधे ।। वृ- पूर्वमदृष्टाभिस्तदानीमाभाषिताभिः सह तथा सांभोगिकसंयत्यापि च समं भुञानस्य च्छेदः, तथा असांभोगिकसंयत्या सह भोजने तथा स्त्रीस्पर्शसम्बन्धे च मूलं प्रायश्चित्तं । साम्प्रतमत्रैव व्याख्यानान्तरमाह[भा.१२६६] अहवावि पुव्वसंथुय पुरिसेहिंसद्धिं चउलहूहोति ।
___ पुरसंथूय इत्थीएपुरिसेयरदोसुवी गुरुया ।। वृ-अथवेतिप्रकारान्तरोपदर्शनेपूर्वसंस्तुतपुरुषैः सहपूर्वंसंस्तुतस्त्रियाचसमभुञानस्य चत्वारो लघुका लघुमासा भवन्ति, । एतेन लहुगा य दोसु इति व्याख्यातम् । तथा पुरुषेतराभ्यां पुरुषस्त्रीभ्यां द्वाभ्यामपिचसहभुञानस्य गुरुकाश्चत्वारोगुरुमासाः, अनेन दोसुयगुरुगा इतिव्याख्यातम् ।। [भा.१२६७] पच्छा संथूय इत्थीए छलहुमेहुणीएछगुरुगा।
__ समणुन्नेयर संजतिच्छेदो मूलं जहाकमसो ।। वृ-पश्चात्संस्तुतया स्त्रियासहभुञानस्यषट्लघवःमैथुनिक्यामैथुनाजीवयापणाङ्गनयाइत्यर्थः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org