________________
२७३
उद्देशक ः १, मूलं :३०, [भा. ८३८] निर्दिष्ट इतीदमोधेन प्रायश्चित्ताभिधानमिदानीं कालंसामान्यत आह[भा.८३९] चउछम्मासे वरिसे कयाइलहगुरुय तहय छगुरुगा।
एएसुचेवभिक्खं चउगुरुतहछग्गुरुच्छेदो ।। वृ-चतुरोमासान्यावत्कदाचित्अपिगृहीतवान्यदिशय्यातरपिण्डंततश्चत्वारोलघुकाः षण्मासान् कदाचिद्ग्रहणे चत्वारो गुरुकाः, वर्षं यावत् कदाचिदभिगृहीते षण्मासा गुरवः, एतेष्वेव चतुर्मासाः षण्मासवर्षेषु अभीक्ष्णग्रहणे यथाक्रमं चतुर्गुरु, षट् गुरुच्छेदश्च, किमुक्तं भवति । चतुरो मासान् यावदभीक्ष्णग्रहणेचत्वारोगुरुकामासाः, षण्मासानभीक्ष्याग्रहणेषण्मासाः गुरवः,वषयावदभीक्ष्णग्रहणे च्छेदः, । अत्रोत्सवानुत्सवविशेषरहिततया सामान्येनाभिधानंतथा चाह[भा.८४०] एसे उहोतिओहे, एत्तो पयविभागतो पुनोवोच्छं, ।
चउत्थमासे चरिमे, ऊसववज्जंजइकयाइ ।। भा.८४१] गेण्हइलहुओलहुया गुरुया इत्तो अभिक्खगहणंमि ।
चउरोलहुया गुरुया छग्गुरुया ऊसवविवज्जा ।। वृ-एषामनन्तरोक्तःप्रायश्चित्तविशेषःओघेनसामान्येनभवतिद्रष्टव्यः । अतऊर्ध्वं पुनर्विभागतः पदविभागेन प्रायश्चित्तं वक्ष्ये । यथा प्रतिज्ञातं करोति, चतुरो मासान् यदि कदाचित् उत्सववर्जमगृहीतशय्यातरपिण्डंततोमासलघु, षण्मासानुत्सववर्जमभिगृहीतेचत्वारोलघुकाः,वषयावदुत्सववर्ज कदाचिदभिग्रहणेचत्वारोगुरुकाः, इतरऊर्ध्वमेतेष्वेव चतुःषड्वर्षेऽभीक्ष्णग्रहणेवक्ष्येचत्वारो लघुका गुरुकाः षट्गुरुकाउत्सववर्जायथाक्रमंज्ञातव्याः, ।किमुक्तंभवति? चतुरोमासानुत्सववर्जशय्यातरपिण्डमभीक्ष्णमगृहीत्ततः प्रायश्चित्तं चत्वारोमासाः लघुकाः, षण्मासानुत्सववर्जमभीक्ष्णग्रहणेचत्वारो गुरुकाः, वर्ष यावदुत्सववर्जमभीक्ष्णग्रहणे षट् गुरुकाः, उत्सववर्जेगतमिदानीमुत्सवे प्रतिपादयति[भा.८४२] चउरो लहुया गुरुगा छम्मासाऊसंवमि उकयाई ।
एवं अभिक्खगहणे छग्गुरुचउछग्गुरुच्छेदो ।। वृ-चतुरोमासान् यदि कदाचिदुत्सवेगृहीतवान्ततश्चत्वारोमासा लघवः, षण्मासान् कदाचिदुत्सवे ग्रहणे चत्वारो गुरुकाः, वर्ष यावत्कदाचिद्गृहणतः षण्मासा गुरवः एतत्पुनर्वक्ष्यमाणमभीक्ष्णग्रहणेषट् गुरु इत्यादि; चतुरो मासानुत्सवेष्वभीक्ष्णग्रहणे षण्मासा गुरवः, षण्मासानुत्सवे ष्वमीक्ष्णग्रहणे चतुर्गुरुकश्छेदः वर्षं यावदभीक्ष्णमुत्सवेषु ग्रहणे षट्गुरुकच्छेदः अथ कस्मादुत्सवेषु कदाचिदभीक्ष्णं वा ग्रहणे अधिकतरप्रायश्चित्तदानमत आह[भा.८४३] उत्सववज्जे नगेण्हइनिब्बंधो ऊसवंमिगेण्हत्ति ।
अज्झायरगादीया इति अहिगाउसवे सोही ।। वृ- एष साधुरुत्सववर्जे उत्सवरहिते शेषे काले भिक्षां न गृहणाति । उत्सवे पुनर्विपुलं भक्तपानं प्रासुकमुपलभ्य कथमपि निर्बन्धात् गाढादरकरणाद्गृह्णाति । ततोऽस्मै पर्याप्तं दातव्यमिति किञ्चित् न अध्यवपूरकादयो दोषाः सम्भवन्ति । आदिशब्दात् मिश्रकादिदोषपरिग्रहः इति अस्माद्धेतोरुत्सवे अधिकाबहुतराशोधिःप्रायश्चित्तमिति । [भा.८४४] एवं उवठियस्सपडितप्पिय साहूणो पदंहसति ।
[21[18]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org