Page Text
________________
उद्देशक ः १, मूलं: २५, [भा. ८१६]
२६७ कृतवान् कन्दर्पिकान् स्मरति । तदा प्रायश्चित्तं मासिकं लघुकं तथा एगानियत्त एकाकी सन् शून्यगृहे उपलक्षणमेतत्श्मशानादौ वा दिवसे बिभेति तदा चत्वारो लघुमासाः, यदि पुनरस्तमिते सूर्ये भयं गृह्णन् प्रस्तरान् पाषाणान्च्छुहयति तदा चतुर्गुरुकाः । [भा.८१७] पत्थरच्छुहेण रत्ता गमने गुरुलहुगदिवसतो होति ।।
आयसमुत्थाएए देवयकरणंतुवोच्छामि ।। वृ- यदि रात्रौ मार्जारादिश्वापदादिभ्यो बिभ्यन् प्रस्तारान् शून्यगृहस्यान्तः छुहइत्ति प्रवेशयति यदि वा स्तेनादिभयेन रात्रौ गच्छमागच्छति तदा प्रायश्चित्तं चत्वारो गुरुकाः, यदि पुनर्दिवसे एव शून्यगृहादाववतिष्ठमानो भयात् प्रस्तरान् प्रवेशयति । गच्छं वा भयमजीर्यन् समायाति तदा चत्वारो लघुमासाः, एते आत्मसमुत्था दोपा उक्ताः; । इदानीं यद्देवता करोति तद्देवताकरणं वक्ष्यामि । साम्प्रतमेगाणियसुणघरेइत्यादियदुक्तंतभिक्षुगणावच्छेद्याचार्यभेदेषुप्रत्येकंसविशेषतरंभावयति[भा.८१८] पत्थरमनसंकप्पे, मगणदिठेय गहिय खेत्तेय ।
पडिय परिताविय मए, पच्छित्तं होइतिण्हंपि ।। [भा.८१९] मासोलहुतोगुरुतो, चउरोलहुगा य चउगुरुगाय ।
छम्मासा लहुगुरुगा,च्छेओमूलंतहदुगंच ।। वृ-प्रस्तराणांग्रहणायमनः सङ्कल्पेमार्गणेतथा ग्रहणबुद्धयाप्रस्तरेदृष्टेतथागृहीतेतथा क्षिप्तेयस्योपरि प्रक्षिप्तः प्रस्तरः तस्योपरिपतनेन चरमपरितापिते अनागाढं परितापिते तथा मृते च त्रयाणामपि भिक्षुगणावच्छेद्याचार्याणांप्रायश्चित्तं वक्ष्यमाणंयथाअग्रिमंभवतितदेवाह-मासोइत्यादि.मासोलघुको गुरुकाश्चत्वारो लघुकाश्चत्वनारो गुरुकाः षण्मासा लघवः थषण्मासा गुरुकाः । च्छेदो मूलं तथा द्विकमनवस्थाप्य पाराञ्चितरूपमिति गाथा द्वयसंक्षेपार्थः ।भावार्थस्त्वयम्-यदिभिक्षुर्भयवशात्प्रस्तरविषयमनःसंकल्पंकरोतिगृह्णामिप्रस्तरमिति,तदातस्य प्रायश्चित्तंलघुमासः प्रस्तरस्यमार्गणेगुरुमासः प्रस्तरोग्राह्योऽयमिति बुद्धयावलोकिते चत्वारो लघुमासा गृहीते प्रस्तरे चत्वारो गुरुकाः क्षिप्ते मार्जारादिश्वापदादीनामुपरि प्रस्तरे षण्मासा लघवः, यस्योपरि क्षिप्तस्योपरिपतिते तस्मिन्नपरितापिते षण्मासा गुरुवः, गाढं परितापिते च्छेदः, मृते मूलं, तदेवं भिक्षोलघुमासादारब्धं मूले निष्ठितं, गणाविच्छेदिनः प्रस्तरमनः संकल्पे प्रायश्चित्तं गुरुको मासः, प्रसतरमार्गणे चत्वारो लघुमासाः, प्रस्तरे ग्राह्यबुद्धया दृष्टे चत्वारो गुरुकाः, प्रस्तरे गृहीते पण्मासालघवः क्षिप्ते षण्मासा गुरवः, प्रस्तरे घातस्योपरिपतिते च्छेदः । धात्ये गाढं परितापिते मूलं, मृतेऽनवस्थाप्यं, तदेवं गणावच्छेदिनो गुरुमासादारभ्यमनवस्थाप्ये निष्ठीतं, आचार्यस्य प्रस्तरमनः संकल्पेचत्वारो लघुमासाः०, प्रस्तरमार्गणे चत्वारो गुरुकाः प्रस्तरे गाह्मयबुद्धयादृष्टे षण्मासा लघवः, प्रस्तरे गृहीते गुरवः षण्मासाः, क्षिप्ते छेदः । सम्प्रति यदुक्तं देवयं करणंतुवोच्छामिइति त्त अन्यच्च विवक्षुर्दारगाथामाह[भा.८२०] बहुपुत्तपुरसिमेहे उदयगीजडसप्पेचउलहुगा ।
अच्छण अवलोगनियट्टकंटगगेण्हण दिद्वेयभावेय ।। वृ-देवताया बहुपुत्रविकुर्वाणानन्तरं चोदिते तथा पुरुषमेधे पुरुषयज्ञे तथा उदके उदकप्रवाहे अग्नौ प्रदीपनकरूपे जड्डेहस्तिनि सर्पच समागच्छति पलायमानादौ चत्वारो लघुको मासाः, । तथा देवताया. विकुर्वित संयती रुपायाः पृष्टतो लग्नायाः प्रतीक्षस्व यावत् कण्टकं पादलग्नमपनयामीत्येवं ब्रुवंत्याः
For Private & Personal use.Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003325 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_vyavahara |
| File Size | 11 MB |