Page Text
________________
उद्देशकः १, मूलं: १४, [भा. ३८७]
१३९ एतच्चांतिमं धनमादिना एककेन युतं क्रियते, जाता चतुस्त्रिंशत्, सा गच्छार्धेन गुणयितव्या, तत्र गच्छराशेर्विषमत्वात्परिपूर्णमधून लभ्यतेइतिचतुस्त्रिंशद क्रियते,जातासप्तदश,तेगच्छेन परिपूर्णेन गुण्यंते,जातानिपंचशतान्येकषष्टानि ।।संप्रत्यस्मिद्वितीयेस्थानेकतिदिनाप्रथमास्थापना कतिदिना च प्रथमारोपणा सा च प्रथमा स्थापनारोपणा च कतिभिः संचयमासैः प्रतिसेवितैर्निष्पन्नेत्येतत् प्रतिपादयति[भा.३८८] पढमा ठवणा पक्खो, पढमाआरोवणाभवेपंच ।
चोत्तीसा मासेहिं एसा पढमा भवेकसिणा ।। वृ-द्वितीय स्थाने प्रथमा स्थापना पक्षः, पक्षप्रमाणा प्रथमारोपणा भवति, पंच पंच पंचदिना एषा स्थापनारोपणा च निष्पन्ना चतुस्त्रिंशता मासैः प्रतिसेवितैः; कथमिति चेदुच्यते, षण्मासानां दिवसाः अशीतं शतं तस्मात् ठवणारोवणादिवसे मानाउ विसोहइत्तुमिति वचनात् स्थापना दिवसाः पंचदश आरोपणा दिवसाःपंच उभयमीलनेविंशतिःशोध्यंते, जातंषष्ठंशतं ।। ततोऽधिकृतया पंचकलक्षणया आरोपणया भागो वियते, लब्धा द्वात्रिंशन्मासाः राशिश्चात्र निर्लेपः शुद्ध इत्येषारोपणा कृत्स्ना, तथा चाह, एषा आरोपणा भवति कृत्स्ना कृत्स्नभागहरणात् सा चान्यासां कृत्स्नारोपणानां प्रथमा स्थापनादिवसानांचमासानयनायपंचभिर्भागो दियते,लब्धास्त्रयःतेद्विरूपहीनाः क्रियते, जात एककः आगत एको मासः आरोपणायामप्येको मासो लब्धः, जत्थ उदुरूवहीनं न होञ्ज इत्यादि वचनात, ततः एकः स्थापनामासएक आरोपणामास इतिद्वौमासौतीपूर्वराशौ प्रक्षिप्येते,आगतं चतुस्त्रिंशन्मासाः प्रतिसेविताः अथकुतोमासात्किंगृहीतं,? उच्यते, चतुस्त्रिंशतः प्रतिसेवितमासेभ्यः एकः स्थापनामासः शोध्यते, जातास्त्रयस्त्रिंशत् ते आरोपणया पंचदिनमानया भागे हृते लब्धा इति पंचभिर्गुण्यंते, जातं पंचषष्टिशतं ।। तत्र स्थापनादिवसा पंचदश प्रक्षिप्ता जातमशीतं शतमागतमेकस्मात् स्थापनीकृतान्मासातपंचदश दिनानिगृहीतानि,शेपेभ्यस्तुपंचपंचेति, अधुना द्वितीयेस्थाने प्रथमायां स्थापनायां यावद्दिना द्वितीया आरोपणा यतिभिश्च संचयमासैः प्रतिसेवितैः प्रथमा स्थापना द्वितीया चारोपणा निष्पन्ना, तदेतत्प्रतिपादयति - [भा.३८९] पढमाठवणा पक्खो, बितीयाआरोवणया भवे दसेउ ।
- अट्ठारसमासेहिं पंचयराइंदियाझोसो ।। वृ-द्वितीय स्थाने प्रथमा स्थापना पक्षो द्वितीया चारोपणा दशदशदिना भवंति, एषा च स्थापना आरोपणाच अष्टादशमासैः प्रतिसेवितैर्निष्पन्ना, तथाहि अशीतादिनशतात्स्थापनादिवसाः पंचदश आरोपणादिवसा दश उभयमीलने पंचविंशतिः शोध्यंते, जातं पंचपंचाशतं शतं ।। ततोधिकृतया दशदिनया रोपणया भागो ह्रियते तत्रशुद्धो भागो न शुद्धयति, पंचसुप्रक्षिप्तेसुशुद्धयतीति, पंचकोऽत्र झोषः तथाचाह-पंचरात्रिंदिवानि झोष इतिलब्धाः षोडशमासाःस्थापनायांचप्रागुक्तप्रकारेणैको मास आरोपणायास्तुदशदिनात्मिकायाः पंचभिर्भागो ह्रियते, लब्धौ द्वौ तौ रूपहीनौ कृतौ जातंशून्यं,लब्ध एकोमासः,जइवादुरूवहीणेकयम्मिहोजा जहिंतु आगासं,तत्थविएगोमासोइतिवचनात्तौ द्वावपि मासौ पूर्वराशौ प्रक्षिप्येते, आगतमष्टादश मासाः प्रतिसेविताः । अथ कुतो मासात् किं गृहीत् ? उच्यते पोडशमासेभ्यो दश दशरात्रिंदिवानि, पंच झोपीकृतानि स्थापनामासात् पंचदश आरोपणा
मासाद्दशकप्रत्यय इति उच्यते, षोडश दशभिर्गुणितो जातंषष्टं शतं ।। पंच झोषीकृतास्ततः शोध्यंते, Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003325 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_vyavahara |
| File Size | 11 MB |