Page Text
________________
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -३-३/१०७ [भा.४७८४] देविंद-रायउग्गह, गहवति सागारिए य साहम्मी।
पंचविहम्मि परूविते, नायव्वं जंजहिं कमइ । वृ-देवेन्द्रावग्रहो राजावग्रहोगृहपत्यवग्रहः सागारिकावग्रहः साधर्मिकावग्रहश्चेति पञ्चधाऽवग्रहः । एतस्मिन् पञ्चविधे प्ररूपिते ज्ञातव्यं यद् 'यत्र' देवेन्द्रावग्रहादौ मनसा वचसा वा अवग्रहानुज्ञापनं 'क्रमते' अवतरतीति सङ्ग्रहगाथासमासार्थः। विस्तरार्थस्तुयथा पीठिकायां "हिहिल्ला उवरिल्लेहि बाहिया न तु लभंति पाहन्नं।" इत्यादिगाथाभिरभिहितस्तथैवात्रापि वक्तव्य इति ॥ [भा.४७८५] तंवयणं सोऊणं,देविंदो वंदिऊण तित्थयरं ।
वितरति अप्पणगे उग्गहम्मिजं साहुपाउग्गं॥ वृ-'तद्' अवग्रहप्रतिपादकं भगवतो वचनं श्रुत्वा देवेन्द्रस्तीर्थकरं वन्दित्वा यदात्मीयेऽवग्रहे साधूनां प्रायोग्यं सचित्तमचित्तं मिश्रं वा तत् तदानीं सर्वमपि वितरति, अनुजानातीत्यर्थः ॥ [भा.४७८६] सोउं तुट्ठो भरहो, लद्धो मए एत्तिओ इमो लाभो ।
वितरति जं पाउग्गं, केवलकप्पम्मि भरहम्मि। वृ-भरतोऽपि भगवतो वचनं श्रुत्वा 'तुष्टः' प्रमुदितः 'अहो! मयैतावान् लाभो लब्धः' इति परिभाव्य 'केवलकल्पे' सम्पूर्णेऽपि भरते यत् 'प्रायोग्य' साधूनामुचितं सचित्तादिकं तत् सर्वं वितरति ॥ [भा.४७८७] पंचविहम्मि परूविते, स उग्गहो जाणएण घेत्तव्यो।
अन्नाणेणोग्गहिए, पायच्छित्तं भवे तिविहं । वृ-पञ्चविधेयऽवग्रहे प्ररूपिते सति सम्प्रति तात्पर्यमुच्यते-सस्वल्ववग्रहोजानता ग्रहीतव्यः। अथाज्ञानेनागृह्णाति अजानन्नित्यर्थ ततस्त्रविधं प्रायश्चित्तं भवति॥ [भा.४७८८] इक्कड-कढिणे मासो, चाउम्मासा य पीढ-फलएसु।
कट्ठ-कलिंचे पनगं, छारे तह मल्लगाईसु॥ वृ-तद्यथा-इक्कडमये कठिनमये च संस्तारके लघुमासः, पीठ-फलकेषु चत्वारो मासा लघवः, काडे कलिच्चे वारे माल्लकादिषु च पञ्चकम् ॥
मू. (१०८) ते अनुकुड्डेसु वा अनुभित्तीसु वा अनुचरियासु अनुफरिहासु वा अनुपंथेसु वा अनुमेरासु वा सच्चेव उग्गहस्स पुव्वानुन्नवणा चिट्ठइ अहालंदमवि उग्गहे ॥ [भा.४७८९] जे चेव दोन्नि पगता, सागारिय-रायउग्गहा होति।
तेसिं इह परिमाणं, निवोग्गहम्मी विसेसेणं ॥ वृ-यावेव द्वौ सागारिक-राजावग्रही पूर्वसूत्रयोः प्रकृतौतयोरेवेह सूत्रे परिमाणमुच्यते। तत्रापि नृपावग्रहेपरिमणं विशेषेणाभिधीयते॥अनेन सम्बन्धेनायातस्यास्यव्याख्या-"से" तस्य निर्ग्रन्थस्य 'अनुकुडयेषुवा' कुड्यसमीवर्तिषु वा प्रदेशेषु, एवमनुभित्तिषुवाअनुचरिकासुवाअनुपस्विासु वाअनुपथेषुवा अनुमर्यादासुवा ।अत्र चरिका-नगर-प्राकारयोरपान्तराले हस्ताष्टक्रमाणोमार्ग, परिखाखातिका,मर्यादा-सीमा, शेषंप्रतीतम्। एतेषु सैवावग्रहस्यपूर्वानुज्ञापनातिष्ठति यथालन्दमपि कालमवग्रह इति सूत्रार्थ ॥अथ नियुक्तिविस्तरः
[भा.४७९०] अनुकुड्डे भित्तीसुं, चरिया-पागापंथ-परिहासु ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
ww
| SR No. | 003324 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 20 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 452 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 24 MB |