Page Text
________________
२९६
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -३-५/१५२
उग्गालमुग्गिलिज्जा, कालपमाणा वदव्वं तु॥ वृ-निशिभोजनपूर्वसूत्रे प्रकृतम्, इहापितदेवाभिधीयते।यद्वाऽसंस्तरन् 'बहु' प्रभूतं भुक्त्वा रजन्यामुद्गारमागतमुद्गिलेत् तनिषेधार्थमिदं सूत्रम् । अथवा कालप्रमाणमनन्तरसूत्रे उक्तम्, इहतुकालप्रमाणादनन्तरं द्रव्यप्रमाणमुच्यते॥अनेनसम्बन्धेनायातस्यास्यव्याख्या-'इह' अस्मिन् मौनीन्द्रप्रवचने ग्रामादौ वा वर्तमानस्य 'खलुः' वाक्यालङ्कारे निर्ग्रन्थस्य वा निर्ग्रन्थ्यावा रात्रौ वा विकाले वा सह पानेन सपानः सह भोजनेन सभोजन उद्गार आगच्छेत् । किमुक्तं भवति?. सिक्थविरहितमेकंपानीयमुद्गारेण सहागच्छति, कूरसिक्थं वा केवलमागच्छति, कदाचिदुभयं वा । 'तम्' उद्गारं 'विविञ्चन् वा' सकृत् परित्यजन् ‘विशोधयन् वा' बहुशः परित्यजन् नो आज्ञामितकामति। तमुदीर्य 'प्रत्यवगिलन्' भूयोऽप्यास्वादयन्आपद्यतेचातुर्मासिकंपरिहारस्थानं अनुद्धातिकम् । एष सूत्रार्थः ।। सम्प्रति नियुक्तिविस्तरः[भा.५८३०] उद्दद्दरे वमित्ता, आतिअणे पणगवुडिजा तीसा।
चत्तारिछच्च लहु-गुरु, छेदो मूलं च भिक्खुस्स॥ वृ. 'ऊर्ध्वंदरे' सुभिक्षे पर्याप्तमशनादिकं मुक्त्वा वमित्वा च यो विशिष्टभक्तलोभेन भूयः प्रत्यापिबतिततोयदि दिवसस्ततएकंलम्बनमादौकृत्वायावत्पञ्च लम्बनास्तावआपिबतश्चत्वारो लघवः । ततः पञ्चकवृद्धिस्त्रिशतं यावत् कर्तव्या, तद्यथा-षट् प्रभृति यावद् दश लम्बना एतेषु चतुर्गुरवः, एकादशादिषु पञ्चदशान्तेषु षड्लघवः, षोडशादिषु विंशत्यन्तेषु षड्गुरवः, एकविंशत्यादिषु पञ्चविंसत्यन्तेषुच्छेदः, षडविंशत्यादिषुत्रिंशदन्तेषु लम्बनेषु प्रत्यवगिल्यमानेषु मूलम् । एवं भिक्षोरुक्तम्॥ [भा.५८३१] गणि आयरिए सपदं, एगग्गहणे वि गुरुग आणादी।
मिच्छत्तऽमञ्चबडुए, विराधना तस्स वऽनस्स ।। वृ-गणि-उपाध्यायस्तस्य चतुर्गुरुकादगारब्धं स्वपदमनस्थाप्यं यावद् नेयम् । आचार्यस्य षडलगुकादारब्धं स्वपदं पाराञ्चिकं यावद् द्रष्टव्यम् । एवं दिवसत् उक्तम् । रात्रौ तु यद्येकमपि सिक्थं गृह्णाति' प्रत्यादत्ते ततश्चतुर्गुरु, आज्ञादयश्च दोषाः । मिथ्यात्वं चासावन्येषा जनयतियथा वादिनस्तथा कारिणो न भवन्त्यमी इति । राजा वा तं ज्ञात्वा भिक्षादीनां प्रतिषेधं कुर्यात्, 'मा वा कोऽप्यमीषां मध्ये प्रव्राजीत्' इति । तस्य वा' वान्ताशिनः ‘अन्यस्य वा' तं पश्यतो विराधना भवति।अत्रामात्यबटुकष्टान्तः-एगोरंकबडुतोसंखडीमज्जियाकूरंअइप्पमाणंजिमितो। निग्गयस्स य रायमग्गमोगाढस्स हिययमुच्छल्लं । अमच्चपासायस्स हिट्ठा वमिउमारद्धो, अमञ्चेण यवायायणट्ठिएण दिट्ठो। सोयवमित्ता तमाहारवणिटुंपासित्ता लोभेण भुंजिउमारद्धो। तंदळूण अमच्चस्स अंगाणि उद्बुसियाई, उद्धं च जातं ।अमनो दिनेदिनेजेमणवेलाए समुद्दिसंतो संभरेत्ता उड्डं करेइ। एव तस्स वग्गुली वाही जातो, तओ मओ। सो विधिजाईओ एवमेव विनट्ठो।जम्हा एते दोसा तम्हा पमाणपत्तं मोत्तव्वं ॥ [भा.५८३२] एवं ताव दिवसतो, रातो सित्ये विचउगुरू होति।
उद्दद्दरगहणा पुन, अववाते कप्पए ओमे॥ वृ-एवंतावत् कवलपञ्चकमादौ कृत्वा पञ्चकवुध्या चतुर्लघुकादिकंप्रायश्चित्तंदिवसतउक्तम्।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003324 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 20 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 452 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 24 MB |