________________
२५
उद्देशकः ५, मूलं-१५१, [भा. ५८२५] [मा.५८२५] उवदेस अनुवदेसा, दुविहा आहिंडगा मुणेयव्वा ।
विहरंता विय दुविधा, गच्छगता निग्गता चेव ।। वृ-आहिण्डका अपि द्विधा-उपदेशाहिण्डकाअनुपदेशाहिण्डकाश्च।तत्रये सूत्रा-ऽर्थगृहीत्वा भविष्यदाचार्या गुरूणामुपदेशेनविषया-ऽऽचार-भाषोपम्भनिमित्तमाहिण्डन्तेतेउपदेशाहिण्डकाः, ये तु कौतुकेन देशदर्शनं कुर्वन्ति तेऽनुपदेशाहिण्डकाः । विहरन्तोऽपि द्विविधाः-गच्छगता गच्छनिर्गताश्च । तत्र 'गच्छगताः' गच्छवासिनः ऋतुबद्धे मासं मासेन विहरन्ति । गच्छनिर्गता द्विविधाः-विधिनिर्गता अविधिनिर्गताश्च । विधिनिर्गताश्चतुर्धा-जिनकल्पिकाः प्रतिमाप्रतिपन्ना यथालन्दिकाः शुद्धपारिहारिकाश्चेति । अविधिनिरगताः सारणादिभिस्त्याजिता एकाकीभूताः।
एतेषां भेदानामिभेऽनुदिता-ऽस्तमितयोः प्रायश्चित्ते लगन्ति[भा.५८२६] निक्कारणिगाऽनुवदेसिगा य लग्गंतऽनुदिय अत्थमिते । - गच्छा विनिग्गता विहु, लग्गेजति ते करेज्जेवं ॥ कृ-निष्कारणिकाद्रवन्तोअनुपदेशाहिण्डकाअविधिनिर्गताश्चानुदितेऽस्तमिते वायदि गृह्णन्ति भुञ्जते वा ततः पूर्वोक्तप्रायश्चित्ते लगन्ति। ये तुकारणिका द्रवन्त उपदेशाहिण्डका गच्छगताश्च ते कारणे यतनया गृह्णाना भुञ्जानाश्च शुद्धाः । ये तु गच्छनिर्गता जिनकल्पिकादयस्तेऽपि यद्येवमनुदितेऽस्तमिते वा ग्रहणं कुर्युस्ततो लगन्ति परं ते नियमात् तदानी न गृह्णन्ति, त्रिकालविषयज्ञानसम्पन्नत्वात् ॥ [भा.५८२७] अहवा तेसिं ततियं, अप्पत्तो अनुदितो भवे सूरो।
पत्तोतु पच्छिमं पोरिसिंच अत्थंगतो होति॥ कृ-अथवाशब्दःप्रकारान्तरवाची। तषां जिनकल्पिकादीनांतृतीयांपौरुषीमप्राप्तः सूर्योऽनुदितो भण्यते, पश्चिमां चपौरु, प्राप्तोऽस्तङ्गत उच्यते । अत एव भक्तंपन्थाश्च तेषां तृतीयपौरुष्यामेव भवति नान्यथा ॥ गतमसंस्तृतनिर्विचिकित्ससूत्रम् । अथासंस्तृतविचिकित्ससूत्रं व्याचष्टे[भा.५८२८] वितिगिच्छ अब्भसंथड, सत्थो उपहावितो भवे तुरियं ।
अनुकंपयाए कोई, भत्तेण निमंतणं कुज्जा ।। वृ-अभ्रसंस्तृत-हिमानीसम्पातादिभिर्दश्यमाने सूर्ये विचिकित्साभवति ।तेचसाधवःसार्थेन अध्वानं प्रतिपन्नाः,अन्तरा चाऽभिमुखोऽपरः सार्थ आगतः, द्वावप्येकस्थाने आवासितौ, अभिमुखागन्तुकसार्थिकश्च कोऽप्यनुकम्पया साधूनां भक्तेन निमन्त्रणं कुर्यात्, यस्मिंश्च सार्थे साधवःसचलितः अतःसूर्योदयवेलायामुदितोऽनुदित इतिशङ्कया गृह्णीयुः ।इहापि त्रिविधेऽसंस्तृते तथैवाष्टौ लताः । नवरम्-असंस्तृते निर्विचिकित्से तपःप्रायश्चितान्युभयगुरुकाणि, असंस्तुते विचिकित्से पुनरुभयलघूनि, शेषं सर्वमपि प्राग्वत्॥
मू. (१५२)इह खलु निग्गंथस्स वा निग्गंथीए वारातो वा वियाले वा सपाणे सभोयणे उग्गाले आगच्छेज्जा, तं विगिंचमाणे वा विसोहेमाणे वा नो अइक्कमइ । तं उग्गिलित्ता पच्चोगिलमाणे राईभोयणपडिसेवणप्पत्ते आवजइ चाउम्मासियं परिहारट्ठाणं अनुग्घाइयं॥
वृ-अस्य सम्बन्धमाह[भा.५८२९] निसिभोयणंतु पगतं, असंथरंतो बहुंच भोत्तूणं ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org