Agam Suttani Satikam Part 20 Bruhat kalpa

SR No.: 003324
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 452
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa
File Size: 24 MB

Page 267

२६४
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -३-४/१३८ क्रियते, यद् अन्तप्रान्तं चीवरं तत् प्रावृणोति । यदि च तरपण्यं नाविको मार्गयति तदा धर्मकथाऽनुशिष्टिश्च क्रियते।अथ न मुञ्चति ततोद्वितीयपदे यद्अन्तप्रान्तमुपकरणं तद्द्यतनया दातव्यम् । अथ तद् नेच्छति निरुणद्धि वा ततोऽनुकम्पया यदि अन्यो ददाति तदा न वारणीयः।
मू. (१३९) से तणेसु वा तणपुंजेसु वा पलालेसु वा पलालपुंजेसु वा अप्पडेसु अप्पपाणेसु अप्पबीएसुअप्पहरिएसु अप्पुस्सेसुअप्पुत्तिंग-पणग-दगमट्टिय-मक्कडगसंताणएसुअहेसवणमायाए नो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा तहप्पगारे उवस्सए हेमंतगिम्हासु वत्थए॥ .
मू. (१४०) से तणेसु वा जाव संताणएसु उप्पिंसवणमायाए कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा तहप्पगारे उवस्सए हेमंत-गिम्हासु वत्थए ।
मू. (१४१) से तणेसु वा जाव संताणएसु अहेरयणीमुक्कमउडेसु नो कप्पइ निग्गंधाण वा निग्गंथीण वा तहप्पगारे उवस्सए वासावासं वत्थए।
मू. (१४२) सेतणेसु वाजावसंताणएसुउपिरयणीमुक्कमउडेसुकप्पइनिग्गंथाणयनिग्गंथीण यतहप्पगारे उवस्सए वासावासं वत्थए ।
वृ-अस्य सूत्रचतुष्टयस्य सम्बन्धमाह[भा.५६६५] अद्धाणातो निलयं, उविति तहियं तु दो इमे सुत्ता।
तत्थ वि उडुम्मि पढमं, उडुम्मि दूइज्जणा जेनं। वृ-पूर्वसूत्रे अध्वा' जलपथलक्षणः प्रकृतस्तत उत्तीर्णा 'निलयम्' उपाश्रयमुपागच्छन्ति । तद्विषयेच ऋतुबद्ध-वर्षावासयोःप्रत्येकमिमेद्वे सूत्रेआरभ्येते।तत्रापिप्रथमंसूत्रद्वयमूतुबद्धविषयं द्वियंवर्षावासविषयम्।कुतः? इत्याह-ऋतुबद्धेयेनकारणेन “दूइज्जणा"विहारोभवतेनवर्षावासे, पूर्वसूत्रेचविहारोऽधिकृतः,अतः सम्बन्धानुलोम्येनपूर्वमृतुबद्धसूत्रद्वयंततोवर्षावाससूत्रद्वयमिति। [भा.५६६६] अहवा अद्धाणविही, वुत्तो वसहीविहिं इमं भणई।
सावी पुव्वं वुत्ता, इह उ पमाणं दुविह काले॥ वृ-अथवाऽध्वनि विधिः पूर्वसूत्रे उक्तः, इमंतुपरस्तुतसूत्रे वसतिविधि भणति । साऽपिच वसति 'पूर्व प्रथमोद्देशकादिष्वनेकशः प्रोक्ता, इह तु द्विविधेऽपि' ऋतुबद्ध-वर्षावासलक्षणे काले तस्याः प्रमाणमुच्यते ।। अनेन सम्बन्धेनायातस्यास्य व्याख्या-अथ तृणेषु वा तृणपुजेषुवा पलालेषु वा पलालपुओषु वा अल्पाण्डेषु अल्पप्रणाणेषु । इह अण्डकानि पिपीलिकादीनाम्, प्राणाः-द्वीन्द्रियादयः, बीजम्-अनङ्गुरितम्, तदेवाङ्गुरितोद्भिन्नहरितम्, अवश्यायः-स्नेहः, उत्तिङ्गकीटिकानगरम्, पनकः-पञ्चवर्ण-साङ्कुरोऽनडरोवाऽनन्तवनस्पतिविशेषः, दकमृत्तिका-सचित्तो मिश्रो वा कर्दमः, मर्कटकः-कोलिकस्तस्य सन्तानकं-जालकम् ।अल्पशब्दश्चेह सर्वत्राभावचनः, ततोऽण्डरहितेषुप्राणरहितेषु इत्यादि मन्तव्यम् । “अहेसवणमायाए"त्ति "अधःश्रवणमात्रया श्रवणयोरधस्ताद् यत्र छादनतृणादीनि भवन्ति तथाप्रकारे उपाश्रये नो कल्पते निर्ग्रन्थानां वा निर्ग्रन्थीनां वा हेमन्त-ग्रीष्मेषु वस्तुम्, अष्टावृतुबद्धमासानित्यर्थः॥
एवंप्रतिषेधसूत्रमभिधायप्रपञ्चितज्ञविनेयानुग्रहार्थं विधिसूत्रमाह-अथ तृणेषुवायावदल्प० सन्तानकेषु उपरिश्रवणमात्रया युक्तेषु तथाविधोपाश्रये कल्पते हेमन्त-ग्रीष्मेषु वस्तुम् ॥
एवमृतुबद्धसूत्रद्वयं व्याख्यातम्।अथ वर्षावाससूत्रद्वयं व्याख्यायते-अथ तृणेषुवातृणपुजेषु