________________
१९१
उद्देशकः४, मूलं-१२२, [भा. ५३०९] [भा.५३०९] एगस्थ होइ भत्तं, वितियम्मि पडिग्गहे दवं होति।
गुरुमादीपाउग्गं, मत्तए बितिए य संसत्तं ॥ वृ-साधुद्वयस्य द्वौ प्रतिग्रही द्वौ च मात्रको भवतः । तत्रैकस्मिन् प्रतिग्रहे भक्तं ग्रहीतव्यम्, द्वितीये च 'द्रवं' पानकं भवति । तथैकस्मिन् मात्रके आचार्यादीनां प्रायोग्यं गृह्यते, द्वितीये तु संसक्तं भक्तं वा पानकं वा प्रत्युपेक्षते । यदि शुद्धं ततः प्रतिग्रहे प्रक्षिप्यते॥ [भा.५३१०] जति रिक्को तो दवमत्तगम्मि पढमालियाए गहणं तु।
संसत्त गहण दवदुल्लभे यतत्थेवजं पंतं॥ वृ-यदि रिक्तोऽसौ द्रवमात्रकः ततस्तत्रप्रथमालिकाया ग्रहणं कर्तव्यम्, एवं संसृष्टं न भवति। अथवा तस्मिन् द्रवमात्रके संसक्तंद्रवंगृहीतम्, द्रवंवा तत्र क्षेत्रेदुर्लभंततः 'तत्रैव' भक्तप्रतिग्रहे यत्प्रान्तं तद् एकेन हस्तेनाकृष्य अन्यस्मिन् हस्ते कृत्वा समुद्दिशति, एवं संसृष्टं न भवति॥ [भा.५३११] बिइयपदं तत्थेवा, सेसं अहवा वि होइ सव्वं पि।
तम्हा गंतव् आननं, व जति विपुट्ठो तह विसुद्धो । वृ-द्वितीयपदमत्रोच्यते-अतीवबुभुक्षितास्तत्रैवात्मनः संविभागंभुञ्जते, शेषंसर्वमप्यानयन्ति, अथवा तत्रैव सर्वमात्म-परसंविभागंभुञ्जते । यत एष एवंविधो विधिस्स्माद् विधिना गन्तव्यं विधिना आनेतव्यं विधिना तत्रैव भोक्तव्यम् । एवं सर्वत्र विधिं कुर्वन् यद्यपि दोषैः स्पृष्टो भवति तथापि शुद्धः ॥ कथं पुनः सर्वमसर्व वा भिक्षाचर्यागतेन भोक्तव्यम् ? इत्याह[भा.५३१२] अंतरपल्लीगहितं, पढमागहियं व भुंजए सव्वं ।
संखडि धुवलंभेवा, जंगहियं दोसिणं वा वि॥ वृ-यद् अन्तरपल्लिकायां गृहीतंप्रथमपौरुषीगृहीतं वातत्सर्वमपि मुक्ते। यत्र वा जानन्ति सङ्खड्यां ध्रुवो लाभो भविता तत्र यत्पूर्वं गृहीतंतत् सर्वमपि भोक्तव्यम् । यद्वा दोषानं गृहीतं तदशेषमपि भोक्तव्यम्॥ [भा.५३१३] दरहिंडिएव भाणं, भरियं भुत्तुंपुनो वि हिंडिज्जा।
___ कालो वाऽतिक्कमई, मुंजेज्जा अंतरा सव्वं ॥ वृ-अथवा 'दरहिण्डिते' अर्धपर्यटित एवभाजनं भृतं ततोऽल्पसागारिकेतत् पर्याप्तं भुक्त्वा पुनरपि भिक्षां हिण्डेत । अथवा यावद् आचार्यान्तिके आगच्छन्ति तावत् कालोऽतिक्रामति, चतुर्थपौरुषी लगति सूर्यो वाऽस्तमेतीत्यर्थः, ततः सर्वमपि 'अन्तरा' तत्रैव भुञ्जीत ॥ [भा.५३१४] परमद्धजोयणातो, उज्जाण परेण जे भणिय दोसा।
आहचुवातिणाविए, तेचेवुस्सग्ग-अववाता॥ अथायोजनात्परेणअतिक्रामयतितदायेउद्यानात्परतोऽतिक्रामणेदोषाः पूर्वभणितास्त एव द्रष्टव्याः । अथ “आहच्च" कदाचिदनाभोगादिनाऽतिक्रामितं ततस्तावेवोत्सर्गाऽपवादौ, उत्सर्गतस्तद् न भोक्तव्यम् अपवादतः पुनरसंस्तरणे भोक्तव्यमिति भावः ॥
म. (१२३) निगंथेणयगाहावइकुलंपिंडवायपडियाएअनुप्पविटेणंअन्नतरेअचित्तेअनेसणिजे पान-भोयणे पडिग्गाहिएसिया, अत्थि या इत्य केइ सेहतराए अनुवट्ठावियए कप्पइ सेतस्स दाउं अनुप्पदाउं वा; नत्थि य इत्य केइ सेहतराए अनुवट्टावियए तं नो अप्पणा भुंजेज्जा, नो अन्नेसिं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org