Page Text
________________
१७३
उद्देशकः ४, मूलं-११७, [भा. ५२२६] [भा.५२२६] अंधलगभत्त पत्थिव, किमिच्छ सेज्जऽन्न धुत्त वंचणता।
अंधलभत्तो देसो, पव्वयसंघाडणा हरणा।। वृ-अन्धभक्तः कश्चित् पार्थिवः । स किमीप्सितं शय्या-ऽन्नादिदानं ददाति । धूर्तेन च तेषां वञ्चना । कथम् ? इत्याह-'अन्धलभक्तोऽमुको देशः समस्ति तत्र युष्मान् नयामः' इत्युक्त्वा पर्वते सङ्घाटना कृता, परस्परंलगयित्वा तत्र भ्रामिता इत्यर्थः । ततः 'हरणं' तदीयं द्रव्यं हृत्वागत इत्यक्षरार्थ । भावार्थ पुनरयम्-अंधपुरं नगरं । तत्थ अनंधो राया। सोय अंधभत्तो तेन सभ काउं अंधलयाणं अग्गाहारो दिनो । तत्थ खाण-पाणाइए सुपरिग्गहिया सुस्सूसिजंता अच्छंति। तेसिं सुबहुं दव्वं अस्थि । अन्नया य एगेन धुत्तेण दिट्ठा । तओ ‘एए मुसामि'त्ति मिच्छोवयारेणं ते अतीव उवचरति । अन्नया तेन अंधलया भणिया-अम्हे अंधलगदासा, जत्थ अम्हे वसामो सो सव्वो विदेसो अंधलगभत्तो, राया य तत्थ अंधलाणं अम्मापियरं, तुब्भे एत्थ दुहिया, जइ इच्छह तो तत्य नेमो । तेहिं इच्छियं । तओ रातो नीणेत्ता नाइदूरेण मणिया-इहऽस्थि चोरा, जइमे किंचि अंतद्धणं अस्थि तो अप्पेह । तेहिं वीसंमेण अप्पियं । तओ तेन ते पुरिल्लं मग्गिल्लस्स लाइत्ता अन्नोन्लग्गा महंतं सिलं छिन्नटंकंडोंगरसमं भामिया भणिया य-पत्थरे गेण्हह, जो भे अल्लियइतं पहणेज्जाह, जइ भे कोइ भणेजा-'मुसिया केन वि अंधा डोंगरं भामिया' जाणह ते चोरे, तओ पहणिज्जाह । एवं भणित्ता पलामो । ते य गोवालमाईहिं दिट्ठा, भणंति य-मुट्ठा वरागा डोंगरं भामियाधुत्तेणं।तओ एतेते चोर'त्तिकाउंपत्थरे खिवंति ढोयंच न देंति॥सुवर्णकारदृष्टान्तमाह[भा.५२२७] लोभेण मोरगाणं, भच्चग! छेज्जेज्न माहुते कन्ना।
छादेमिणं तंबेणं, जति पत्तियसेन लोगस्स ॥ वृ-कश्चिद्वोद्रः सुवर्णकारेणभणितः, यथा-'मञ्चक!' भागिनेय! “मोरगाणं" तिकुण्डलानां लोभेनमा 'ते तव कीछिद्येताम्, अतोयदि लोकस्य नप्रत्ययसेततः “ण"मित एतत्कुण्डलयुगलं ताम्रेण छादयाम्यहमित्यक्षराथः । भावार्थस्त्वयम्- एगस्य वोद्दस्स जच्चसुवन्नघडियाणि कुंडलानि कन्नेसुसुवन्नकारेण दिट्ठाणि।तओतेन भन्नइ-भागिणेज्ज! अहंतवएतेएवं करेमि जहा एगानियस्स पंथे वच्चमाणस्स न कोइ हरइ, अन्नहा ते सुब्बलोभेण चोरेहिं कन्ना छेजेस्संति । तेन भणियं-एवं होउ त्ति । कलाएण ते कुंडले घेत्तुं अन्ने सुवन्नरीरियामया कां दिन्ना, भणिओ अ-जणो भणिहिइकलाएण मुट्ठो वराओ, न य ते पत्तिज्जियव्वं । ‘एवं' पडिवजित्ता निग्गओ। लोगो जो जो पासइ सो सो भणइ-सुंदरा रीरिया । सो भणइ-सोवन्निया एए, तुब्भे विसेसं न याणह। किञ्च[भा.५२२८] जो इत्थं भूतत्थो, तमहं जाणे कलायमामो य ।
वुग्गाहितो न जाणति, हितएहि हितं पि भन्नतो॥ वृ-योऽत्र कोऽपि 'भूतार्थः' परमार्थः तमहं जाने कलादमामकश्च जानाति । एवमसौ तेन सुवर्णकारेण व्युद्ग्राहितो हितैः पुरुषैः हितमपि भण्यमानो न जानाति । ईशा व्युद्ग्राहणामूढा मन्तव्याः ।अज्ञानमूढादयस्तुसुगमत्वाद्भाष्यकृतान व्याख्याताः,अतएवास्माभिरिगाथायामेव व्याख्याता इति । अथैषां मध्ये के मूढाः ? के वा व्युद्ग्राहिता? इति दर्शयन्नाह[भा.५२२९] रायकुमारो वणितो, एते मूढा कुयते दो वि ।
वुग्गाहिया यदीवे, सेलंधल-भच्चए चेव ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003324 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 20 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 452 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 24 MB |