Page Text
________________
१२५
उद्देशकः ४, मूलं-११२, [भा. ४९८५] [भा.४९८५] पडिसेवनपारंची, तिविधो सो होइ आनुपुब्बीए ।
दुढे य पमत्ते या, नेयव्वे अन्नमन्ने य॥ वृ-प्रतिसेवनापाराञ्चिकः ‘सः' इति पूर्वोपन्यस्तः 'त्रिविधः' त्रिप्रकारः ‘आनूपूर्व्या' सूत्रोक्तपरिपाट्या भवति । तद्यथा-दुष्टः पाराञ्चिकः, प्रमत्तः पाराञ्चिकः, अन्योन्यं च कुर्वाणः पाराञ्चिको ज्ञातव्यः॥ तत्र दुष्टं तावदाह[भा.४९८६] दुविधो य होइ दुट्ठो, कसायदुट्ठो य विसयदुट्ठो य ।
दुविहो कसायदुट्ठो, सपक्ख परपक्ख चउभंगो।। वृ-द्विविधश्च भवति दुष्ट-कषायदुष्टश्च विषयदुष्टश्च । तत्र कषायदुष्टो द्विविधः-खपक्षदुष्टः परपक्षदुष्टश्च।अत्र चतुर्भङ्गी, गाथायां पुंस्त्वं प्राकृतत्वात् । तद्यथा-स्वपक्षः स्वपक्षे दुष्टः १ स्वपक्षः परपक्षे दुष्टः २ परपक्षः स्वपक्षे दुष्टः ३ परपक्षः परपक्षे दुष्टः ४॥ तत्र प्रथमभङ्गं बिभावयिषुराह[भा.४९८७] सासवनाले मुहनंतए य उलुगच्छि सिहरिणी चेव ।
एसो सपक्खदुट्ठो, परपक्खे होति नेगविधो॥ वृ-“सासवनाले"त्ति सर्षपभर्जिका, “मुहणंतकं"मुखवस्त्रका, उलूकः-धूकस्तस्येवाक्षिणी यस्य स उलूकाक्षः, 'शिखरिणी' मर्जिता । एते चत्वारो दृष्टान्ताः । एष स्वपक्षकषायदुष्टो मन्तव्यः। परपक्षकषायदुष्टः पुनरनेकविधो भवतीति नियुक्तिगाथासमासार्थः ॥
अथैनामेव विवरीषुः सर्षपनालदृष्टान्तं तावदाह[भा.४९८८] सासवनाले छंदन, गुरु सव्वं भुंजे एतरे कोवो।
. खामणमनुवसमंते, गणिं ठवेत्तऽन्नहि परिन्ना ।। [भा.४९८९] पुच्छंतमणक्खाए, सोच्चऽन्नतो गंतु कत्थ से सरीरं ।
- गुरु पुव्व कहितऽदातन, पडियरणं दंतमंजनता ॥ वृ-इह प्रथमं कथानकम्-एगेण साहुणा सासवभज्जिया सुसंभियालद्धा, तत्थ से अतीव गेही। आयरियस्स य आलोइयं । पडिदंसिए निमंतिए यआयरिएणंसव्वा विसमुद्दिडा । इतरोपदोसमावन्नो । आयरिएणं लक्खियं, 'मिच्छामि दुक्कडं' कयं तहावि न उवसमइ, भणइ य-तुज्झ दंते भंजामि । गुरुमा चिंतियं-'मा असमाहिमरणेण मारिस्सइत्ति गणे अन्नं गणहरं ठवेत्ता अन्नं गणं गंतूण भत्तपच्चक्खाणं कयं । समाहीए कालगया । इयरो गवसमाणो सझंतिए पुच्छइ-कत्थ आयरिया? । तेहिं न अक्खायं । सो अन्नतो सोच्चा तत्थ गंतुं पुच्छइ-कहिं आयरिया ? । ते भणंति-समाहीएकालगया।पुनोपुच्छइ-कहिंसरीरगंपरिद्ववियं? आयरिएहियपुव्वं भणियंमातस्सपावस्समम सरीरपरिट्ठावणियाभूमिं कहेज्जाह, माआगद्वि-विगठिं करेमाणो उड्डाहं काहिइ। तेहिं अकहिए अन्नतो सोउं तत्थ गंतुं उवट्ठियाओ गोलोवलं कड्डिऊण दंते भंजंतो भणइ-एतेहिं तुमे सासवनालं खइयं । तं साहूहिं पडियरंतेहिं दिटुं॥ __अथाक्षरगमनिका-सर्षपनालविषयं छन्दनं' निमन्त्रणं गुरोः कृतम्। गुरुणा च सर्वं भुक्तम्। इतरस्य कोपः । गुरुणा क्षामणे कृतेऽपि स नोपशान्तः । ततोऽनुपशान्ते तस्मिन् ‘गणिनम्' आचार्यंस्थापयित्वाअन्यस्मिन्गच्छो परिज्ञा' भक्तप्रत्याख्यानमङ्गीकृतम्। तस्य चशिष्याधमस्य 'गुरवः कुत्र गताः?' इति पृच्छतोऽपि सज्झिलकसाधुभि ख्यातम् । ततोऽन्यतः श्रुत्वा तत्र
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003324 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 20 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 452 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 24 MB |