________________
४३४
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -२-३/९०
पाषण्डिस्त्रीजनस्यघर्षणा भवति, वर्तमाननिर्देशस्तत्कालापेक्षया।तदानींचप्रवचनस्य उद्भावना' प्रभावना समजनि । ये च पापकर्माणः संयतीरभिद्रवितुमिच्छन्ति तेषां निवारणा जाता, 'नशक्यन्ते अमूरेवंविधेन वेषेण छलयितुम्' इति कृत्वा । कथं पुनरेतत् संवृत्तम् ? इत्याह-“उज्झसु चीरे" इत्यादि, विधिनिर्गतासंयतीमिण्ठेनाभिहिता-'उज्झ' परित्यजचीवराणि । साऽप्येवमभिहिता 'नृपपथे' राजमार्गे यानि यथाबहिरुपकरणानि तानि तथा मुञ्चति । एवं बहुषु वस्त्रेषु मुक्तेष्वपि यदा सानटीवत् 'कूसिकादिभिः' कञ्चकादिभिर्वस्त्रैः ‘उच्छूरिता' सुप्रावृता दृश्यते तदा लोकेन समिण्ठो घिग्धिक्कतचहाहाकृतश्च तथा तर्जितः' गाढं निर्मिर्सितः। ततश्च ओवलोकनस्थितेन' गवाक्षोपविष्टेन राजसिंहेनासौ निवारितः। सर्वज्ञहष्टश्चायं धर्म' इति कृत्वासाधूनांसमीपे भगिनी प्रव्रज्याग्रहणार्थं विसर्जितेति॥उक्तोमरुण्डजड्डदृष्टान्तः। अथ नर्तकी-लजिकाष्टान्तद्वयमाह[भा.४१२७] पाए वि उक्खिवंती, न लज्जती नट्टिया सुणेवत्था।
. उच्छूरिया व रंगम्मि लंखिया उप्पयंती वि॥ कृ-यथा नर्तकी सुनेपथ्यासती पादावप्युक्षिपन्तीनलज्जते, लसिकावारणभूमौ ‘उत्पतन्त्यपि' करणशतान्यपि कुर्वती यथा 'उच्छूरिता' सुप्रावृता सती न लज्जते, एवं संयत्यपि सुप्रावृता न लज्जत इत्युपनयः ॥अथ कदलीस्तम्मदृष्टान्तमाह[भा.४१२८] कयलीखंभो व जहा, उव्वेल्लेउं सुदुक्कर होति ।
इय अजाउवसग्गे, सीलस्स विराधना दुक्खं ॥ वृ- कदलीस्तम्भो वा यथा पटलबहलत्वाद् ‘उद्वेल्लयितुम्' उद्वेष्टयितुं सुदुष्करो भवति, एवमार्यिकाऽपि बहूपकरणप्रावृतानोद्वेष्टयितुंशक्या। “इय" एवंयोधादिभिर्द्दष्टान्तैर्विधिनिर्गताया आर्यायाः केनचिदुपसर्गे क्रियमाणेऽपि शीलस्य विराधना 'दुःखं दुष्करा मन्तव्या॥किञ्च[भा.४१२९]एक्का मुक्का एक्का यधरिसिया निवेदन जतणाय होति कायव्वा ।
बाहाड न जहितव्या, सेजतरादी सयं वा वि॥ वृ-'एका काचिद्विधिनिर्गता गृहीताऽपिमुक्ता, एकाच' अपराघर्षिता, ततः 'यतनया' यथा शेषसंयत-संयतीजनो न जानाति तथा गुरूणां निवेदना कर्तव्या । अथ सा बाहाडिता ततो नपरित्यक्तव्याकिन्तु शय्यातरादिनास्वयंवातस्यावपिनंविधेयमितिनियुक्तिगाथासमासार्थः।
अथैनामेव विवृणोति[भा.४१३०] विहिनिग्गता उ एक्का, गोयरियाए गहिता गिहत्येहि।
संवरियपभावेण य, फिडिया अविराहियचरित्ता ॥ कृ. 'एका' काचिद् विधिनिर्गता गोचरच्यां पर्ययन्ती गृहस्थैर्गृहीता, परं 'संवृतप्रभावेन' सुप्रावरणमाहास्येन सा अविराधितचारित्रा स्फिटिता॥ [भा.४१३१] लोएण वारितोवा, दर्ण सयं वतंसुणेवत्थं ।
सुद्दिढं तुवसंतो, सविम्हओ खामयति पच्छा। कृयेनसा धर्षितुमारब्धास लोकेनवाधिकारपुरस्सरंवारितः, स्वयंवा 'तो' संयती सुनेपथ्यां सुप्रावृतां दृष्ट्वा 'सुदृष्टममीषां धर्मरहस्यम्' इति कृत्वोपशान्तः सन् सविस्मयः पश्चात्तां संयतीं क्षामयति॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org