Page Text
________________
पीठिका - [भा. २९४ ]
मुद्दित्ता उज्जेनिं पेसिओ । वाइओ । वाइगा पुच्छिया किं लिहियं ? ति । पुच्छिया न कहिंति । ताहे कुमारेण सयमेव वाइओ । चिंतियं च णेणं- अम्हं मोरिवंसाणं अप्पडिहया आणा, तो कहं अप्पणी पिउणो आणं अइक्कमेमि । तत्तसिलागाए अच्छीणि अंजियाणि । ताहे रन्ना नायं । परितप्पिता उज्जेनी अन्नकुमारस्स दिन्ना । तस्स वि कुमारस्स अन्नो गामो दिन्नो । अन्नया तस्स कुणालस्स अंध तो जाओ । सो अंधकुणालो गंधव्वे अईव कुसलो । अन्नया अन्नायचज्जाए गायंतो हिंडइ । तत्थ रन्नो निवेइयं, जहा - एरिसो तारिसी गंधव्विओ अंधलओ । रन्ना भणियं - आनेह । आनीओ । जवणीअंतरिओ गायइ । ताहे अईव राया असोगो अक्खित्तो । ताहे भणइकिं देमि ? । इत्थ कुणालेण गीयं- "चंदगुत्तपपुत्तो य" इत्यादि गाथा । ताहे रन्ना पुच्छियं को एस तुमं ? । तेन कहियं - तुब्भं पुत्तो । जवणियं अवसारेउं कंठे घेत्तुं अंसूपाओ कओ । भणियं च णेणकिं कागिणीए वि नारिहसि जं कागिणि जायसि ? । अमच्चेहिं भणियं रायपुत्ताणं रज्जं कागिणी । रन्ना भणियं-किं काहिसि अंघगो रज्जेणं ? | कुणालो भणइ-मम पुत्तो अत्थि । कया जाओ ? । संपइ भूओ । आनीओ । संपइ त्ति से नामं कयं । रज्जं दिन्नं ॥
1
अक्षरगमनिका-'पाटले' पाटलिपुत्रके नगरे अशोको राजा । कुणालस्तस्य पुत्रः । उज्जयिन्यां राज्ञः स्वयमेव तद्योग्यलेखलिखनम् - अधीयतामिति । मात्राधिके सति न वाचकैर्वाच्यते । ततः स्वयमेव वाचना। ततो 'भौर्याणामप्रतिहता आज्ञा' इति विचिन्त्य स्वयं तप्तशिलाकया नेत्रयोरञ्जनम्। ततो नृपे ज्ञानं । ततः परितप्य स राज्ञा ग्रामगतः कृतः । ततः सुतस्य जन्म । गन्धर्वेण समस्तस्यापि लोकस्य ‘आवर्त्तना' आवर्जनं निवेदनम्-कोऽप्यन्धोऽतीव गन्धर्वे कुशल इति । ततस्तस्याऽऽनयनम् । परितोषे याच्ञा गाथा- " चन्द्रगुप्तप्रपौत्र ” इत्यादि । अथाप्युपनयः स एव ॥
अथवा भावाधिके इदं लौकिकमाख्यानम्-कामियसरस्स तडे वंजुलरुक्खो महइमहालओ । तत्थ किर रुक्खे विलग्गिउं जो सरे पडइ सो जइतिरिक्खजोणिओ तो मनूसो भवइ, अह मनूसो पडति तो देवो भवइ, अह बिइयं वारं पडइ तो प्रकृतिमेव गच्छइ । तत्थ वानरो सपत्तिओ पाणियं पाउं ओयरइ । अन्नया पाणीयपायणठ्ठाए आगओ । सो संलावं प्रकृतिगमनविरहितं श्रुत्वा सपत्नीकश्चिन्तयति-रुक्खं विलग्गिउं सरे पडामो जा माणुसजुयलं होमो । इत्थी वारे - को जाणइ
इन हुजा ? । पुरिसो भइ-जइ न हुज्जामो किं माणुसत्तणं पि अम्हं नासिहिइ ? । वारिजमाणो वि पडिओ वानरो जाओ । पच्छा रायपुरिसेहिं गहिया सा इत्थी रन्नो भज्जा जाया । इयरो वि मायारएहिं गहिओ खेडाओ सिक्खाविओ । अन्नया ते मायारगा रन्नो पुरओ पेच्छं दिंति । राया देवीए समं पिच्छइ । ताहे सो वानरो देविं निज्झायंतो अभिलसइ । ताहे ताए अनुकंपाए वानरो भणिओ
[भा. २९५ ]
७७
जो जहा वट्ट कालो, तं तहा सेव वानरा ।
मा वंजुलपरिब्भट्ठो, वानरा पडणं सर ।
वृ- यो यथा वर्त्तते कालः 'तं' कालं तथा सेक्ख वानर ! । वञ्जुलवृक्षादेकवारं परिग्रष्टः पतितः सन् मया तदा भणितः -'मा भूयो वञ्जुलवृक्षात् सरसि पतनं कुरु, प्रकृतिं यास्यसि' इति एतत् स्मर । एवं भावतोऽधिकेऽर्य विसंवाद इत्यादिका विभाषा तथैव ॥
सम्प्रति 'अविच्चामेलियं अव्वाइद्धं' इत्येते द्वे पदे व्याख्यानयति
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003322 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 18 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 11 MB |