Page Text
________________
४५२
बृहत्कल्प-छेदसूत्रम् -१-१/६
शाश्वतचैत्य-भक्तिचैत्यानि दर्शयति[भा.१७७७] निइयाइ सुरलोए, भत्तिकयाई तुभरहमाईहिं।
निस्सा-ऽनिस्सकयाई, जहि आएसो चयसु निस्सं ।। वृ-'नित्यानि' शाश्वतचैत्यानि 'सुरलोके' भवनपति-व्यन्तर-ज्योतिष्क-वैमानिकदेवानां भवननगर-विमानेषु, उपलक्षणत्वाद् मेरुशिखर-वैताढ्यादिकूट-नन्दीश्वर-रुचकवरादिष्वपि भवन्तीति । तथा भक्त्या भरतादिभिर्यानि कारितानि अभूतण्यर्थत्वाद् भक्तिकृतानि । अत्र च "जहि आएसो" त्ति येन भक्तिचैत्येन ‘आदेशः' प्रकृतम् तद् द्विधा-निश्राकृतमनिश्राकृतं च । निश्राकृतंनाम-गच्छप्रतिवद्धन्, अनिश्राकृतं-तद्विपरीतम्सङ्घसाधारणमित्यर्थः । “चयसु निस्सं"ति यद् निश्राकृतं तत् 'त्यज' परिहर । अनिश्राकृतं तु कल्पते ॥
गतं चैत्यद्वारम् । अथाधाकर्मद्वारमाह[भा.१७७८] जीवं उद्दिस्स कडं, कम्मं सो विय जया उ साहम्मी।
सो विय तइए भंगे, लिंगादीणं न ससेसु ॥ वृ-जीवमुद्दिश्य यत् षट्कायविराधनया कृतं सोऽपिचयदिजीवः ‘साधर्मिकः' समानधर्मा भवति सोऽपिच' साधर्मिकः 'लिङ्गादीनां' 'लिङ्गतः साधर्मिको न प्रवचनतः' इत्यादीनांचतुर्णां भङ्गानां 'तृतीये भङ्गे' 'लिङ्गतः प्रवचनतोऽपि' इत्येवंलक्षणे यदि वर्तते न शेषेषु तदेतदाधाकर्म मन्तव्यम्॥
अथ तीर्थकरप्रतिमार्थं यन्निवर्तितं तत् किं साधूनां कल्पते न वा? इत्याशङ्कानिरासार्थमाह[भा.१७७९] संवट्टमेह-पुष्फा, सत्थनिमित्तं कया जइ जईणं।
नहुलब्भापडिसिद्धं, किं पुन पडिमट्ठमारद्धं । वृ-शास्ता-तीर्थकरस्तस्य निमित्तं यानि देवैः संवर्तकमेघ-पुष्पाणि समवसरणभूमौ कृतानि तानि यीनां यदिप्रतिषेद्धं न लभ्यानि, तेषां तत्रावस्थातुं यदि कल्पते इति भावः, तर्हि किं पुनः 'प्रतिमार्थम्' अजीवानां प्रतिमानां हेतोरारब्धम् ?, तत् सुतरां न प्रतिषेधमर्हतीत्यभिप्रायः॥
आह यदि तीर्थकरार्थं संवर्तकमेघ-पुष्पाणि कृतानि तर्हि तस्य भगवतस्तानिप्रतिसेवमानस्य कथं न दोषो भवति? इति उच्यते[भा.१७८०] तित्थयरनाम-गोयस्स खयट्ठा अवि य दाणि साभव्वा ।
धम्मं कहेइ सत्था, पूर्व वा सेवई तंतु॥ वृ-तीर्थकरनाम-गोत्रस्य कर्मणः क्षयार्थं 'शास्ता' भगवान् धर्म कथयति, 'पूजांच' महिमां तामनन्तरोक्तं संवर्तकवातप्रभृतिकामासेवते।भगवता हितीर्थकरनाम-गोत्रं कर्मावश्यवेदनीयम्, विपाकोदयावलिकायामवतीर्णत्वात् । तस्य च वेदनेऽयमेवोपायः-यदग्लान्या धर्मदेशनाकरणं सदेव-मनुजा-ऽसुरलोकविरचितायाश्च पूजाया उपजीवनम् । तं च कहं वेइज्जइ, अगिलाए धम्मदेसणाईहि । तथा
उदए जस्स सुरा-ऽसुर-नरवइनिवेहेहि पूइओ लोए।
तं तित्थयरं नामं, तस्स विवागो उ केवलिणो॥ इति वचनप्रामाण्यात्। अपिच' इत्यभ्युच्चये। “दाणि"त्तिनिपातो वाक्यालङ्कारे। “साभव"
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003322 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 18 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 11 MB |