Page Text
________________
४१७
उद्देशकः १, मूलं-६, [भा. १६४४] इ वा गवले इ वा गवलवलए इ वा जंबूफले इ वा अद्दायरेट्ठए इ वा परपुढे इ वा भमरे इ वा भमरावली इ वा गयकलभे इ वा किण्हकेसरे इ वा आगासथिग्गले इ वा किण्हासोए इवा किण्हकणवीरे इवा किण्हबंधुजीवए इवा भवे एयारूवे? गोयमा! नो इणढे समढे, कण्हलेसा णं इत्तो अनिद्वतरिया चेव वन्नेणं पन्नत्ता समणाउसो ! रसवर्णना यथा- कण्हलेसा णं भंते ! केरिस्या आसाएणं पन्नत्ता ? से जहानामए निंबे इ वा निबंरए इवा निंबछल्ली इवा निंबफाणिए इ वा कुडएइवा कुडगफलए इ वा इत्यादि। गन्धवर्णना यथा
जह गोमडस्स गंधो, सुणगमडस्स व जहा अहिमडस्स।
इत्तो वि अनंतगुणो, लेसाणं अप्पसत्थाणं । जह सुरभिकुसुमगंधो, सुगंधवासाण पिस्समाणाणं । इत्तो वि अनंतगुणो, पसत्थलेसाण तिण्हं पि॥
-स्पर्शवर्णना यथाजह करगयस्स फासो, गोजिमाए ब सागपत्ताणं ।
एत्तो वि अनंतगुणो, लेसाणं अप्पस्थाणं ॥ जह बूरस्स व फासो, नवनीयस्स व सिरीसकुसुमाणं ।
इत्तो वि अनंतगुणो, पसत्थलेसाण तिण्हं पि॥ तदेतत् सर्वमपि द्रव्यलेश्या अधिकृत्य प्रतिपत्तव्यम् । द्रव्यलेश्या नाम-जीवस्य शुभाशुभपरिणामरूपायां भावलेश्यायां परिणममानस्योपष्टम्भजनकानि कृष्णादीनि पुद्गलद्रव्याणि । 'ताभिश्च द्रव्यलेश्याभि ‘भावः' शुभाशुभाध्यवसायरूपः साध्यते ॥ इदमेव भावयति[भा.१६४५] पत्तेयं पत्तेयं, वनाइगुणा जहोदिया सुत्ते।
तारिसओ च्चिय भावो, लेस्साकाले विलेस्सीणं ।। वृ-'प्रत्येकं प्रत्येक कृष्णादीनांमध्यादेकैकस्याद्रव्यलेश्याया वर्णादयो गुणाः 'यथा' याद्दशाः शुभा अशुभाश्च ‘उदिताः' अभिहिताः 'सूत्रे' प्रज्ञापनादौ ताश एव शुभोऽशुभो वा भावः' परिणामो लेश्यिनामपिलेश्याकाले भवति।लेश्या विद्यतेयेषांते लेश्यिनः, शिखादेराकृतिगणत्वाद् इनप्रत्ययः, लेश्यावन्त इत्यर्थः, तेषामिति ।। अथैताभिर्भावलेश्याभिरुपचितस्यकर्मणः कथमुदयो भवति? इत्याह[भा.१६४६] जंचिजए उ कम्मं, जंलेसं परिणयस्स तस्सुदओ।
असुभो सुभो व गीतो, अपत्थ-पत्थऽन्न उदओ वा ।। वृ-“जं लेसं"ति सप्तम्यर्थे द्वितीया, ततोऽयमर्थ-'यस्यां कृष्णादीनामन्यतमस्यां लेश्यायां परिणतस्यजीवस्य यद् अशुभं शुभं वा 'कर्म' ज्ञानावरणादि चीयते, कर्मकर्तर्ययं प्रयोगः, चयंबन्धुमुपगच्छतीत्यर्थः, 'तस्य' एवमशुभरूपतया शुभरूपतया वा बद्धस्य कर्मण उदयावलिकां प्राप्तस्याशुभः शुभो वा यथानुरूप एवोदयः 'गीतः' संशब्दितस्तीर्थकरैः । दृष्टान्तमाह- 'अपथ्यपथ्यान उदय इव' यथा अपथ्यानं भुक्तवतो ज्वरादिरोगद्वारेणापथ्य एवोदयो भवति, पथ्यानं तुभुक्तवतः सुखासिकादिद्वारेणपथ्यः । एवं कर्मणोऽपिप्रशस्ता-ऽप्रशस्तलेश्या परिणामबद्धस्य [18|27
For Private & Personal Use Only
J'ain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003322 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 18 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 11 MB |