Page Text
________________
उद्देशक :
: १, मूलं- १, [भा. ९२३]
[भा. ९२३]
एस उपलंबहारी, सहोढ गहिओ पलंबठाणेसु । सेसाण वि छाधाओ, सविहोढ विलंबिए होइ ॥
वृ- येनाऽऽरामाधिपतिना स प्रलम्बानि गृह्णानो गृहीतः स तं रासभारोपितं शृङ्गाटकत्रिक-चतुष्कादिषु सर्वतः परिभ्रामयन्नेवमुद्धोषयति- 'भो भोः पौराः ! श्रूयतामस्य प्रव्रजितकस्य दुश्चरितम्-एषः 'प्रलम्बहारी' मदीयारामसत्कलम्बचौरः 'सहोढः ' सलोनो गृहीतो मया दुरात्मा 'प्रलम्बस्थानेषु' आरामप्रदेशेषु इत्यादिघोषणापुरस्सरमितश्चेतश्च नीयमानो महाजनेन सखेदमवलोक्यमानः स्वकृतेन कर्मणा विडम्ब्यते । ततश्च 'सविहोढं' सजुगुप्सनीयं यथा भवत्येवं विडम्बिते तस्मिन् शेषाणामपि साधूनां छायाघातः' 'सर्वेऽप्यमी एवंविधा एव' इति प्रभापरिभ्रंशो भवतीति ।। व्याख्यातमुड्डारद्वारम् । तद्याख्याने च समर्थिता “अन्नत्थ-तत्थगहणे" इत्यादिद्वारगाथा । अथ यदुक्तमधस्तात् “आणाऽणवत्थ मिच्छा, विराधना कस्सऽ गीयत्थे" तदिदानीं प्राप्तावसरं व्याख्यायते । तत्र आज्ञेति द्वारम्-भगवता प्रतिषिद्धं यत् “प्रलम्बं न कल्पते" तद्ग्रहणं कुर्वता भगवतामाज्ञाभङ्गः कृतो भवति, तस्मिंश्चाज्ञाभङ्गे चतुर्गुरुकाः । अत्र परः प्राह
[भा. ९२४] अवराहे लहुगतरो, आणाभंगम्मि गुरुतरो किह नु । आणाए च्चिय चरणं, तब्भंगे किं न भग्गं तु ॥
वृ- 'अपराधे' चारित्रातिचारे लघुतरो दण्डो भवद्भि पूर्वं भणितः; तथाहि अचित्ते प्रलम्बे मासलघु, सचित्ते तु चतुर्लघुः इह पुनराज्ञाभङ्गे चतुर्गुरुकमिति गुरुतरो दण्डः 'कथं' कस्मात् ?, ‘नुः' इति वितर्के; अपि च अपराध जीवोपघातो इति लघुतर एवात्र भणितुमुचित इति । आचार्य प्राह-आज्ञायामेव भागवत्यां 'चरणं' चारित्रं व्यवस्थितम्, अतः 'तद्भङ्गे' तस्याः आज्ञाया भङ्गे 'किम्?' इति परिप्रश्ने आचार्य शिष्यं प्रश्नयति- किं तद् मूलोत्तरगुणादिकं वस्तु समस्ति यदाज्ञाभङ्गे न भग्नम् ? अपि तु सर्वमपि मग्नमिति, अत आज्ञायां गुरुतरो दण्ड उच्यते ।।
अस्यैवार्थस्य प्रसाधनार्थं दृष्टान्तमाह
[भा. ९२५] सोऊण य घोसणयं, अपरिहरंता विणास जह पत्ता । एवं अपरिहरंता, हियसव्वस्सा उ संसारे ॥
२४९
वृ- राज्ञाकारितां घोषणां श्रुत्वा घोषणया च निवारितमर्थमपरिहरन्तो यथा द्रव्यापहारलक्षणं विनाशं प्राप्ताः, एवं तीर्थकरनिषिद्धं प्रलम्बग्रहणमपरिहरन्तः 'हृतसर्वस्वाः' अपहृतसंयमरूपसर्वसाराः संसारे दुःखमवाप्नुवन्ति । एषा श्रीभद्रबाहुस्वामिविरचिता गाथा ।। अथास्या एव भाष्यकारो व्याख्यानं करोति
[भा. ९२६ ]
छप्पुरिसा मज्झ पुरे, जो आसादेज ते अजाणतो । तं दंडेमि अकंडे, सुर्णेतु पउरा ! जनवया ! य ॥ [भा. ९२७] आगमिय परिहरंता, निद्दोसा सेसगा न निद्दोसा । जिन आणागमचारि, अदोस इयरे भवे दंडो ||
वृ- जइ कोइ नरवई, सो छहिं पुरिसेहिं अन्नतरे कजे तोसितो इमेणऽत्थेण घोसणं कारेइ'इमे छप्पुरिसा मज्झ पुरे अप्पणो इच्छाए विहरमाणा महाजनेनं अदिपुव्वा अनुवलद्धविभवनेवत्था अच्छंति, जो ते छिवइ वा पीडेइ वा मारेइ वा तस्स उग्गं दंडं करेमि, हंदि सुणंतु एअं पउरा ! य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003322 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 18 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 11 MB |