Page Text
________________
२४३
उद्देशक ः १, मूलं-१, [भा. ८९७]
जायसु ममं व कज्जे, मा गिण्ह सयं तु पडिसेहो ॥ वृ-'यद् गृहीतंप्रलम्बं तद् गृहीतं नाम, द्वितीयं पुनरिंमा ग्रहीः' इति वचनं यद् वक्ति, यद्वा गृहीतं सत्प्रलम्ब तस्यप्रव्रजितस्य हस्ताद् ‘हरति’ उद्दालयति, भणति वा 'कार्ये समापतिते मामेव याचस्व, स्वयं पुनर्मा गृहाण' इत्येष सर्वोऽपि प्रतिषेध उच्यते॥अथ खरण्टनामाह[भा.८९८] धी मुंडितो दुरप्पा, धिरत्यु ते एरिसस्स धम्मस्स।
__ अन्नत्थ वा विलब्भिसि, मुक्को सिखरंटणा एसा ।। वृ-धिग्मुण्डितो दुरात्मा।धिगस्तु 'ते' तव सम्बन्धिन ईदशस्य धर्मस्य, यत्रचौर्यं क्रियत इति भावः । यद्वा मया मुक्तोऽसि परमन्यत्रात्ममीशैश्चेष्टितैर्विडम्बना लप्यसे । एषा निष्पिपासनिर्भर्त्सना खरण्टना भण्यते ।। उपालम्भमाह[भा.८९९] आमफलाणि न कप्पंति तुम्ह मा सेसए वि दूसेहिं ।
मा य सकज्जे मुज्झसु, एमाई होउवालंभो ॥ वृ-आमफलानियुष्माकंग्रहीतुंन कल्पन्ते, अतःशेषानपि साधून ‘मा दूषय निजदुश्चरितने माकलङ्कितान्कुरु,मच ‘स्वकार्ये निरवद्यप्रवृत्यात्मकेचारित्रेमुहः, एवमादिकः सपिपासशिक्षारूप उपालम्भो भावति ।। प्रान्तापनोपधिहरणे भावयति[भा.९००] कर-पाय-दंडमाइसु, पंतावणगाढमाइजा चरिमं ।
अप्पो अअहाजाओष सव्वो दुविहो विजंच विना ॥ वृ-कर-पाद-दण्डादिभिः आदिशब्दाद् लतादिभिश्च ताडनं प्रान्तापना | तस्यां चानागाढपरितापादिषु 'चरमं पाराञ्चिकंयावत्प्रायश्चित्तम् । अल्पंवा बहुं वा स उपधिं हरेत् । अल्पो नाम यथाजातः, निषद्याद्वयोपेतं रजोहरणं मुखवस्त्रिका चोलपट्टकश्चेत्यर्थः । बहुः पुनः 'सर्व' चतुर्दशविध उपधिः अथवा 'द्विविधः' औधिकौपग्रहिकरूपः । यच्च तृणग्रहणादिकमुपधिं विना भवेत् तन्निष्पन्नं प्रायश्चित्तम् ॥ सम्प्रत्यनुग्रहादिपदेषु प्रायश्चित्तमाह[भा.९०१] लहुगा अनुग्गहम्मी, अप्पत्तिय गुरुग तीसु ठाणेसु ।
पंतावणे चउगुरुगा, अप्प बहुम्मी हिए मूलं ।। वृ-यस्य सम्बन्धी स आरामः स यदि चिन्तयति 'अनुग्रहो मे यद् मदीयानि प्रलम्बानि साधवो गृह्णन्ति' इत्यनुग्रहे मन्यमाचतुर्लघवः। अथाप्रीतिकं करोति तूष्णीकश्च तिष्ठति ततश्चतुगुरुकाः।अथाप्रीतिकवशात्प्रतिषेधं खरण्टनामुपालम्भंवा कुर्यात् ततस्त्रिष्वपिस्थानेषुप्रत्येक प्रत्येकंचुतुर्गुरवः ।प्रान्तापनेऽपिचतुर्गुरुकाः ।अल्पेवा बहौवाउपधौहृतेमूलम्।यद्वोपधिनिष्पन्नम्, तद्यथा-उत्कृष्टे उपधौ चतुर्लघवः,मध्यमे मासलघु, जघन्ये रात्रिन्दिवपञ्चकम् ।आहकथमेकत्रैव मूलम् ? उपधिनिष्पन्नं वा ? उच्यते-प्रमादतः प्रलम्बानि गृह्णत उपधिकरणे उपधिनिष्पन्नम्, दर्पतस्तु प्रलम्बानि गृह्णानस्योपकरणापहारे मूलम् ॥
अथ “पंतावणगाढमाइ चरिमं पि (जा चरिम) पदं व्याचष्टे[भा.९०२]परितावणाइ पोरिसि, ठवमा महय मुच्छ किच्छ कालगए।
___ मास चउ छच्च लहु गुरु, छेओ मूलं तह दुगंच॥ वृ-प्रान्तापितस्य सतोऽनागाढा परितापना भवति चतुर्लघु, आगाढा भवति चतुर्गुरु,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003322 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 18 Bruhat kalpa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bruhatkalpa |
| File Size | 11 MB |