________________
पीठिका-[मा. ४६६]
११९ कौटुम्बिका दाण्डिकाच । ते च प्रत्येकं द्विधा-शौचवादिनोऽशौचवादिनश्च । तत्र प्रथमतोऽशौचवादिनामापाते व्रजनीयम् । तत्र च शब्दकरणमाकुलगमनं कुरुकुचा च कार्या । इयमत्र भावना-जुगुप्सितानामपिनपुंसकानामापातवतोऽसम्भवे मनुष्यस्त्रीणामशौचवादिनीनामापाते गन्तव्यम्, केवलं स्थविरसहितैः प्रविशद्भिश्च परस्परं महान्तः शब्दा उच्चारणीया येन तास्तान् शब्दान् श्रुत्वा निर्ग्रच्छन्ति, आकुलीभूताश्च तत्र प्रविशन्ति येन 'व्याकुला अमी' इति ता धथिविक्षेपादिकंनकुर्वन्ति,अगादिषुचस्थानेषुसंज्ञांव्युत्सृजन्तियथाशेषोऽपिलोको दूरस्थः प्रेक्षते, तेऽपिच साधवस्तथा उपविशन्ति यथा परस्परं प्रेक्षन्ते । तत एवमात्मपरोभयदोषान सम्भवन्ति। उक्तंच
तत्थ पुन थेरसहिया, आउलसई करिति पविसंता।
जह सद्देणं ताओ, निति ततो अगत्तमादीसु॥ ठाणेसुवोसिरंती, पेच्छंति यजह परोप्परंसव्वे ।
__ आय-परोभयदोसा, तेवं वज्जिया होति ।। कृआचमनानन्तरंचकुरुकुचाकर्तव्या, चशब्दान्मृत्तिकयाहस्त-पुतप्रक्षालनंबहित्रिकस्य कल्प इति परिग्रहः । तदसम्भवे शौचवादिनीनामपि मनुष्यस्त्रीणामापाते, तस्याभावे नपुंसकानामशौचवादिनामप्यापाते, तदसम्भवे शौचवादिनामप्यापाते गन्तव्यम् । सर्वत्रापि यतनाऽनन्तरोक्तैव॥ [भा.४६७] इस्थि-नपुंसावाते, जाउणजयणा उ मत्तगादीया।
पुरिसावाए जयणा, सञ्चैव उमत्तगादीया।। कृस्त्र्यापातेनपुंसकापातेचयापुनर्यतनामात्रकादिका अनन्तरमुक्तासैवपुरुषापातेऽपि प्रागमात्रकादिकायतना द्रष्टव्या।एवंतावदचित्तंस्थण्डिलंचतुःप्रकारमचित्तेनपथा गम्यमुक्तम्। तदमावेमिश्रेणापि पथातदपवादेनगच्छेत्, तदमावेसचित्तेनापि, तत्रापि यतनासैव प्रागुक्ता। उक्तंच
एवं अचित्तेणं, पहेण जयणाओ भणिय चउभंगो।
मीस-सचित्तपहेसुय, एस चियभंग-जयणाओ। सम्प्रति मिश्रवक्तव्यम्, यतोऽचित्तस्थण्डिलसम्भवेऽपवादतो मिश्रमपिगम्यते। तदपि चानापातसंलोकादिभेदतश्चतुष्प्रकारम्,तस्यापिचत्रयः पन्थानः, तद्यथा-अचित्तोमिश्रः सचित्तश्च।। तानेवाह[भा.४६८] अच्चित्तेणं मीसं, मीसं मीसेण छक्कमीसेणं।
सचित्तछक्कएणं, मीसेचउमंगिग पदेसे॥ तृ-मिश्र स्थण्डिलमचित्तेन पथा गम्यम् । तदभावे मिश्रेण, केन मिश्रेण? इत्यत आह'षट्कमिश्रेण' षड्जीवनिकायमिश्रेण।तदभावेमिश्रेस्थण्डिलेषटकायसचित्तेनपथागन्तव्यम्।
उक्तञ्च
पढममचित्तपहेणं, मीसं मीसेण छक्कमीसेणं। सचित्तछक्कएणं, मीसंतूथंडिलं गच्छे।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org