________________
उद्देशक : १५, मूलं - ९१६, [भा. ४८६८ ]
-
किं च सुप्रीता वयं भवा स्ववाक्येनैव दृष्टान्तेनार्थप्रसाधनमभ्युपगतमिति । किं चएसेव य दिट्टंतो, विहि-अविहीए जहा विसमदोसं । होइ सदोसं च तहा, कञ्जितर जता-Sजत फलादी ॥
[ भा. ४८६९ ]
- जो एस भवता दिट्ठतो कतो ममं पि एसेव दिट्ठतो अभिप्पेयसुत्तत्थं साधयिस्सति । कहं ? उच्यते - जहा विसं विधीए भुज्जमाणं अदोसकारयं भवति, अविधीए दोसकारयं भवति, “ तह "त्ति एवं कज्जे जयणाए पलंबा सेविजमाणा हियाय भवंति, “इतरे"त्ति अकजे जयणाए अजयणाए वा सेव्वमाणा अहियाय भवति ।। अन्नं च ते अनालोइऊण विसदिट्टंतो कयोआयुहे दुन्निसट्टम्मि, परेण वलसाहितो । वेताल इव दुजुत्तो, होहि पच्चंगिराकरो ॥
[भा. ४८७०]
चू- जहा केणति सारीरबलदप्पुद्धतेण आयुधं गहियं, परबधाए निसट्टं । तं च दुनिसट्टं कयं जेन परो न साधितो । तं चैव परेण गहियं, तेणेव आयुधेण सो वहितो । अहवा - अनिसट्टं चेव परेणं “सलसाहितं” बलाकारेणं ति वृत्तं भवमि ।
अधवा-मंत्रवदिना होमजावादीहि वेतालं साहयिस्सामि त्ति आहूतो आगतो, किं चि दुप्पउत्तं स वेयालो तस्स साहगस्स इट्ठमत्थं न साधेति, प्रत्युत अपकाराय भवति । एवं हे चोदग ? तुमे विधिअविधिविसदितो ममाभिप्पेतमत्थस्स घायात पयुत्तो ममं पि एतेणेव इट्ठमत्थे सिद्धी जाता, सवयणं च ते घातिय " न कमति सव्वत्थ दिट्टंत" इति ।। अधवा
[भा. ४८७१] निरुअस्स गदपओगो, निरत्थओ कारणे य अविहीए ।
इय दप्पेण फलादी, अहिता कज्जे य अविहीए ।
चू- जहा निरुयस्स ओसहपानं निरत्थयं, रोगकारणे समुप्पन्ने पुण ओसहपानं कज्जमाणं अविधीए सरीरपीडाकरं विनासकरण वा भवति, “इय'त्ति एवं दप्पेण पलबा अहिया संसारवद्धणा भवंति । ओमादिकज्जे य " अविधीए "त्ति अजयणाए गहिया इह परत्थ य अहिया भवंति ।। किं च दिवंतसाहणत्यं भण्णते इमं
[भा. ४८७२] जति कुसलकप्पियातो, न होज्ज उवमाओ जीवलोगम्मि । छिन्नऽब्भं पिव गयणे, भमेज लोओ निरुवमाओ ॥
७७
चू- "कुसल "त्ति पंडिता, तेहिं कप्पिया जा जस्स अत्थस्स साधिका उवमा सा तम्मि चेव अत्थे निउत्ता, जति ताओ उवमाओन होज्ज इमम्मि मनुयजीवलोगो छिन्नऽब्भमिव, “छिन्नऽब्भ”ति एवं अभय तं जहा वाण इतो य इतो य भामिज्जति निराश्रयत्वात् तहा इमो वि लोगो भामिज्जति निरुवमाओ, नग्गया उवमा जत्थ अत्थे सो अत्थो दृष्टांताभाव इत्यर्थः । तो दिट्ठतितो अत्थो दिट्ठतेण विना न इच्छिओ भवति, न सम्ममुवलब्भति त्ति वृत्तं भवति । उक्तं च सिलोगोतावदेव चलत्यर्थो, मन्तुर्विषयमागतः । यावन्नोत्तम्भनेनेव, दृष्टान्तेन प्रसाध्यते ॥
एवं बहुधा उक्ते गुरुणा चोदगाह - “यद्येवं ततः क्रियतां दृष्टान्तः ।” उच्यते । श्रूयतां तत्थ[ भा. ४८७३ ] मरुएहि य दिट्ठतो, चउहिं नेयव्वो आनुपुब्बीए । एवमहं अद्धाणे, गेलणे तह य ओमे य ॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org