________________
उद्देशक ः २०, मूलं-१३८१, [भा. ६५३३]
४०३
पंच मूलगुणा ते णज्जंते, उत्तरगुणा न याणामो । ते के केवतिया वा" ? अतो भण्णति[भा.६५३४] पिंडस्स जा विसुद्धी, समितीओ भावणा तवो दुविहो ।
पडिमा अभिग्गहा विय, उत्तरगुण मो वियाणाहि ॥ - एतसिं कमेण इमा संखा[भा.६५३५] तिग बाताला अट्ठ य, पणुवीसा बार बारसच्चेव ।
छन्नउदी दव्वादी, अभिग्गहा उत्तरगुणा उ ।। . चू-पिंडविसोही तिविहा- उग्गमो उप्पादना एसणा य । तत्थुग्गमो सोलविहो, उप्पादना सोलसविहा, एसणा दसविहा, एतेबायालीसं। इरियादियाओपंच, मणातियाओ तिन्नि, एयातो अट्ठसमितीओ।महव्वयभावनाओपणवीसं। तवो दुविहो-अभितरो बाहिरोय, एकेको छव्विहो य एस दुवालसविहो। भिक्खुपडिमाओ दुवालस, एते सव्वे नवनउतिभेदा । अह इरियादियाओ पंच समितीओ कजंति तो छन्नउई भेदा भवंति । अभिग्गहा संखेवओ चउव्विहादव्वखेत्तकालभावभिन्नाअहवा-एकंचेव अभिग्गहंदव्वखेत्तकालभावविसिटुंगेण्हइ, अभिग्गहा य परिमाणओ अणियतत्ति तेन न एतेसु पक्खित्ता, न वा परिमाणमभिहितं॥
एवं संखेवतो भणिता उत्तरगुणा तेऽतिपसंगतो भणियं । इदानिंपगतं भण्णति-जंति हेट्ठा एगूणवीसाए उद्देसएसु पच्छित्तं वणियं तस्सिमे पुरिसेसुआवत्तिविसेसा[भा.६५३६] निग्गयवस॒ता या, संचइया खलु तहा असंचइता।
एकेका ते दुविहा, उग्घात तहा अनुग्घाता ।। चू-जे ते पायच्छित्तं वहंतगा ते दुविहा- “निग्गता वट्टमाणा य।" निग्गया नाम जे तवं वोलीणा छेदादिपत्ता,वटुंता नामजे तवे चेव वढूति । तत्थ जे वटुंता ते पुणो दुविहा- “संचतिता असंचइया य।" संचतिता नाम जे छण्हं मासाणं परेण पच्छित्तंपत्ता सत्तमासादि जाव आसीतं सतंमासाणं तितेसिं ठवणारोवणविग्गगेण दिवसा घेत्तुं छम्मासो निप्पाएता दिज्जंति ।असंचइता नामजेमास-दुमास-तिमास-चउ-पंच-छम्मासिए वा वट्ठति। एते संचइया असंचइया पुणो एक्केका दुविधा - उग्घाया अनुग्घाइया य । उग्घाय त्ति लहुगा अनुग्घाय त्ति गुरुगा ॥ संचयासचएसु उग्घातानुग्घाएसु इमो पट्ठवणविही[भा.६५३७] मासाइ असंचइए, संचइए छहि उ होइ पट्ठवणा।
तेरस पदऽसंचहिए, संचति एक्कारस पदाई। चू-तत्थ असंचतिते जो मासं आवन्नो तस्स मासेणं चेव पट्टवणा, एवं दुमासावण्णस्स दोमासिया पट्टवणा, एवं जाव छम्मासावण्णस्स छम्मासिता पट्टवणा । जो पुण संचइयातन्नो तस्स नियमा छहिं चेव मासएहिं पट्ठवणा । पट्ठवणा नाम दानं । तं दानमसंचयसंचएसुजहासंखं तेरसपद एक्कारसपदं च ॥ कहं तेरसपदा एक्कारस वा?, उच्यते[भा.६५३८] तवतिगं छेदतिगं, मूलतिगं अणवट्ठाणतिगंच ।
चरिमंच एगसरयं, पढमंतववज्जियं बितियं ॥ चू-असंचएतेरसंपदाइमे-असंचए उग्घायमासमावण्णसंपढमं मासोदिज्जति, बितियवारे उग्घायचउमासो दिज्जति, तइयवारे उग्घाय छमासतवं दिज्जइ । ते वि उग्घाततवे उग्घाता चेव
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org