________________
३४८
निशीथ-छेदसूत्रम् -३-२०/१३७० धू-तंविहारालोयणंओहेण विभागेणवादेति।तत्थ आहेणजे साधूसमणुण्णा “दरभुत्ते"त्ति भोत्तुं आढत्ताणं पाहुणता आगता ते आगंतुगा ओहेण आलोएति, जइय अतियारो पणगं दस पन्नरस वीस भिन्नमासो य तो ओहालोयणं दाउं भुंजति । अह भिन्नमासातो परेण अइयारो मासादितो भवति तो वीसुं समुद्दिसित्ता विभागेण आलोएंति । “संभमसत्यादिसु भतियं"ति संभमो अग्गिसंभमादि सत्थेण वा समं गताणं अंतरा सत्थसन्निवेसे पाहुणया आगया होज, सत्थोय चलिउकामो,ते य मासादिआपन्ना, भायणाणि य नत्थि जेसु वीसुंसमुद्दिसिस्संति, ताहे ओहेणं आलोएता एक्कटुं समुद्दिसित्ता पच्छा विभागेणं आलोयव्वं विस्तारेणेत्यर्थः॥
इदानि आलोयणाए कालनियमो भण्णति[भा.६३१५] ओहे एगदिवसिया, विभागतो एगऽनेगदिवसा तु ।
रत्तिं पि दिवसओ वा, विभागओ ओहओ दिवसे ।। चू-ओहालोयणा नियमाएक्कदिवसता, अप्पावराहत्तणओ आसन्नभोयणकालत्तणओय। विभागालोयणा एगदिवसिया वा होज, अणेगदिवसिया वा होज्ज ।
कहपुणअनेगदिवसियावाहोज? बहुअवराहत्तणओ।बहुंआलोएयव्वं आयरिया वावडा होजा, न बहुं वेलं पडिच्छंति।आलावगोवा वावडोहोज्ज । एवंअनेगदिवसिता भवति। विभागालोयणा नियमा दिवसतो रत्तिं वा भवति । ओहालोयणा नियमा दिवसतो, जेन रातो न भुंजति।। ओहालोयणाए इमं विहाणं[भा.६३१६] अप्पा मूलगुणेसुं, विराहणा अप्पउत्तरगुणेसुं।
___अप्पा पासत्थाइसु, दानग्गह संपओगोहा।। चू-कंठया, एवं आलोएत्ता मंडलीए एक्कटुं समुद्दिसंति ॥ विहारविभागालोयणाए इमं कालविहाणं[भा.६३१७] भिक्खाति-निग्गएसुं, रहिते विगडेति फड्डगवती उ।
सव्वसमक्खं केती, ते वीसरियं तु कहयंति॥ धू-आदिग्गहणेणं वियारभूमिं विहारभूमिं वाजाहे सीसपडिच्छया निग्गया ताहे फड्डगपती एगानियस्स आयरियस्स आलोएति । केइ आयरिया भणंति - जह फड्डगपती सेहादियाणं सव्वसमिक्खं आलोएंति । किं कारणं?, उच्यते- जं किंचि विस्सरियं पदं होज्जतं ते सारेहिंतिकहयंतीत्यर्थः । तं पुण केरिस आलोएति? काए वा परिवाडीए ? अत उच्यते[भा.६३१८] मूलगुण पढमकाया, तेसु विफडमंतु पंथमादीसु।
पादप्पमज्जणादी, बितियं उल्लादि पंथे वा॥ चू-दुविहो अवराहो-मूलगुणावराहो उत्तरगुणावराहोय। एत्थ पढममूलगुणा आलोएयव्वा, तेसु वि मूलगुणेसु पढमं पाणातिवातो, तत्थ वि पढमं पुढविक्कायविराधणे जा पंथे वच्चतेण विराधनाकया, थंडिल्लाओअथंडिलं अथंडिल्लाओवाथंडिल्लंसंकमंतेणपदानपमज्जिता, ससरखे मट्टियादिहत्थमत्तेहिं वाभिक्खग्गहणंकतं, एवमादि पुढविकायविराहणंआलोएंति।ततोआउक्काए उदउल्लेहिंहत्थेहिंमत्तेहिंभिक्खग्गहणकयं, पंथेवाअजयणाए उदगमुत्तिन्नो, एवमादिआउक्काए॥ [भा.६३१९] ततिए पतिट्ठियादी, अभिधारणवीयणादि वायुम्मि।
बीतादिघट्ट पंचमे, इंदिय अनुवातिओ छठे ।।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org