________________
३०६
निशीथ-छेदसूत्रम् -३-१९/१३४६
[भा. ६०९६]
समंततो अभिददुयं जच्चिरं सभयं तत्तियं कालं सज्झायं न करेंति । जद्दिवसं सुअं निद्दोच्च तस्स पुरतो अहोरत्तं परिहरति । एस डंडिए कालगते विधी । सेसेसु इमा विधीतद्दिवसभोयगादी, अंतो सत्तण्ह जाव सज्झाओ । अनारस य हत्थसयं, दिट्ठविवित्तम्मि सुद्धं तु ॥ - गामभोइए कालगते तद्दिवसं ति अहोरत्तं परिहरति । आदिसद्दातो[भा. ६०९७] महतरपगते बहुपक्खिते, व सतधर अंतरमते वा । निद्दुक्ख त्तिय गरहा, न करेंति सनीयगं वा वि ।।
चू- गामरट्ठमहत्तरे अधिकारनिजुत्तो बहुसम्मतो य पगतो “बहुपक्खिते "त्ति बहुसयमो वाडगसाधिअधिवो सेज्जातरोय अन्नम्मि वा अनंमरघरातो आरब्भ जाव सत्तमघरं, एतेसुमएसु अहोरत्तं सज्झाओ न कीरति । अह करेंति तो निदुक्खत्ति काउं जनो गरहति, अक्कोसेज वा निच्छुभेज वा । अप्पसद्देण वा सणियं सणियं करेंति अनुपेहंति वा । जो पुण अणाहो मतो तं जति उब्मिण्णं हत्थसयं वज्जेयव्वं, अनुब्मिण्णं असज्झायं न भवति, सतह वि कुच्छियं ति काउं आयरणओ य दिट्ठे हत्थसयं वज्जिज्जति ॥ जइ तस्स नत्थि कोइ परिट्ठवेंतो ताहेसागारियादिकहणं, अनिच्छे रत्तिं वसभा विगिंचंति । विक्खिणे व समंता, जं दिट्टं सढेतरे सुद्धा ॥
[ भा. ६०९८]
चू- सागारियरस आदिसद्दातो पुराणस्स सङ्घस्स अहाभद्दस्स वा कहिज्जति- “इमं छड्डेह, अम्हं सज्झाओ न सुज्झइ ।” जति तेहिं छड्डियं तो सुद्धं । अह ते नेच्छंति ताहे अन्नं वसहिं गम्मति । अह अन्ना वसही न लब्भति ताहे वसभा अप्पसागारियं परिद्ववेंति । एस अभिन्ने विधी । अह भिन्नं काकसाणादिएहि समंताविक्खिण्मं तम्मि दिट्ठविवित्तम्मि सुद्धासुद्धं असढभावं गवेसंतेहिं ज दिट्टं तं सद्दं विवित्तं छड्डियं । “इयरं "ति अदिट्टं तम्मि तत्थत्थे विसुद्धा सज्झायं करेंताण विन पच्छित्तं । एत्थ एयं पसंगतोऽभिहितं । इदानिं सारीरं
[भा. ६०९९]
सारीरं पिय दुविहं, मानुस - तेरिच्छगं समासेणं । तेरिच्छं पिय तिविहं, जल-थल - खयरं चउद्धा तु ॥
- एत्थ मानुसं ताव चिट्ठउ, तेरिच्छं ताव भणामि तं तिविधं मच्छादियाण जलजं, गवादियाण थलजं, मयूरादियाण खहचरं । एतेसिं एक्केक्कं दव्वादि चउव्विहं ॥
एक्केक्स्स वा दव्वादिओ इमो चउहा परिहारो
[भा. ६१०० ]
पंचेंदियाण दव्वे, खेत्ते सट्ठिहत्य पोग्गलाइण्णं ।
तिकुरत्थ महंतेगा, नगरे बाहिं तु गामस्स ॥
चू- दव्वतो पंचेंदियाण रुहिरादि दव्वं असज्झाइयं । खेत्तओ सट्ठिहत्थऽ ब्यंतरे असज्झाइयं, परतो न भवति । अहवा - खेत्ततो पोग्गलाइण्णं पोग्गलं मंसं तेन सव्वं आकिण्णं व्याप्तं तस्सिमो परिहारो, तिहिं कुरत्थाहिं अंतरियं सुज्झति, आरतो न सुज्झति । महंतरत्थाए एक्काए वि अंतरियं सुज्झति, अनंतरयं दूरट्ठितं न सुज्झति । महंतरत्था रायमग्गो जेन राया बलसमग्गो गच्छति देवजाणरहो वा विविधा संवहणा गच्छंति, सेसा कुरत्था । एसा नगरविधी । गामस्स नियमा बाहिं, एत्थ गामो अविसुद्धनेगमनयदरिसणेण सीमापचंतो, रग्गामसीमाए सुज्झतीत्यर्थः ॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International