________________
३०३
उद्देशक : १९, मूलं-१३४६, [भा. ६०८२] वरिसं, एतेसुजहासंखं तिन्नि-पंच-सत्तदिनपरओसव्वंआउक्कायभावियं भवइ॥संजमघायस्स सव्वभेदाणं इमो चउब्बिहो परिहारो- “दव्वे खेत्ते" पच्छद्धं अस्य व्याख्या[भा.६०८३] दव्वे तं चिय दव्वं, खेत्ते जहि पडति जच्चिरं कालं ।
ठाणभासादिभावे, मोत्तुं उस्सास उम्मेसं ।। चू-दव्वतोतं चेव दव्वं ति महिया सचित्तरयो भिन्नवासं च परिहरिजति । "जहियं वत्ति जहिं खेत्ते महियादी पडंति तेहिं चेव परिहरिज्जति । “जच्चिरं" ति - पडणकालातो आरब्भ जच्चिरं कालं पडति तच्चिरं परिहारो । “भव्वं" ति - भावतो “ठाणभासादि" त्ति-काउस्सग्गं न करेंति, न य भासंति । आदिसद्दाओ गमनागमनं पडिलेहणसज्झायादि न करेंति । “मोत्तुं उस्सासउम्मेस" मोत्तुंति नो पडिसिझंति उस्सासादिया अशक्यत्वात् जीवितव्याधातकत्वाच्च, दोषा क्रिया सर्वा निषिद्धयते । एस उस्सग्गपरिहारो।आतिनं पुण सच्चित्तरए तिन्नि भिन्नवासे तन्ने पंच सत्त, अतो परं सजायादि न करेंति । अन्ने भणंति - बुब्बुयावरिसे अहोरत्तं, तव्वजे दो अहोरत्ता, फुसियवरिसे सत्त, अतो परं आउक्कायभाविते सव्वचेट्ठा निरुज्झति॥ [भा.६०८४] वासत्ताणाऽऽवरिया, निक्कारणे ठंति कज्जे जतणाए।
हत्थऽच्छिंगुलिसण्णा, पोत्तोवरिया व भासंति ॥ चू-निक्कारणे वा सकप्पकंबलीए पाउया निहुया सव्वब्मंतरे चिटुंति, अवस्सकायव्वे वा कज्जे वत्तव्वे वा इमा जतणा हत्थेण भूमादिअच्छिदिकारणे वा अंगुलीए वा सण्णेति- “इमं करेहि, मा वा करेहि"त्ति । अहवा-एवं नावगच्छति मुहपोत्तिय अंतरिया जयणा भासंति गिलाणादिकज्जेसु वा सकप्पपाउआ गच्छंति।संजमघाति त्ति गत्तं । इदानिं- “उप्पाए"त्ति दारं -अब्भादिविकारवत् विश्रसा परिनामतो उत्पातो पांसुमादी भवति। [भा.६०८५] पंसूय मंस रुहिरे, केस-सिल-बुट्टितह रयुग्घाए।
मंसरुहिरऽहोरत्तं, अवसेसे जचिरं सुत्तं ।। धू- पंसुवरिसं मंसवरिसं रुधिरवरिसं, केसत्ति-वालवरिसं,करगादि वा सिलावरिसं, रयुग्घायपयडणंच ।तेसिंइमो परिहारो-मंसरुहिर अहोरत्तं सज्झाओनकीरइ, अवसेसापंसुमादिया जच्चिरं-कालें पडंति तत्तियं कालं सुत्तं नंदिमादियं न पढंति ॥ पंसुरउग्धातणे इमं वक्खाणं[भा.६०८६] पंसू अचित्तरयो रयुग्घातो धूलिपडणसव्वत्तो।
तत्थ सवाए निव्वायए य सुत्तं परिहरंति ॥ चू- घूमागारो आपंडुरो रयो अचित्तो य पंसू भण्णइ, महास्कंधावारगमनसमुद्धता इव विश्रसापरिनामतो समंता रेणुपतनं रयुग्घातो भण्णइ, अहवा- एस रओ, उग्घातो पुण पंसुरता भण्णति, एतेसु बातसहितेसु असहितेसु वा सुत्तपोरिसिं न करेंति ॥ किं चान्यत्[भा.६०८७] साभाचिते तिन्नि दिना, सुगिम्हते निक्खिवंतेजति जोग्गं।
तो तम्मि पडते वी, कुणंति संवच्छरज्झायं ॥ चू- एते पंसुरयुग्घाता साभाविगा हवेज, असाभाविका वा । तत्थ असाभाविगां जे निग्घायभूमिकंपं चंदोपरागादिदिव्वसहिता, एरिसेसु असाभाविगेसुकते वि उस्सग्गे न करेंति सल्झायं । “सुगिम्हए"त्ति-जइ पुण चेत्तसुद्धपक्खदसमीए अवरण्हे जोगं निक्खिवंति दसमीओ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org