________________
१५२
निशीथ-छेदसूत्रम् -३-१६/१०६०
वा कारणं, जंगीयस्स अनुन्ना, अगीयस्स पडिसेहो ।आयरिओ भणति[भा.५२३२] एतारिसम्मि वासो, न कप्पती जति वि सुत्तनिद्दिट्टो ।
अव्वोकडो उ भणितो, आयरिओ उहती अत्थं ॥ घू-पुव्वद्धं कंठं । जम्हा य अगीतो कारणं अकारणं वा जयणं अजयणं वा न याणति तेन अगीते पच्छित्तं । अन्नं च सुत्ते अत्थो अव्वोगडो भणि त्ति, अविसेसितो, तं अविसिटुं अत्थं आयरिओ“उवेहति" उप्रेक्षतेविशेषयतीत्यर्थः।जहाएगातो पिंडाओकुलालोअनेगेघडादिलवे घडेति एवं आयरिओ एगाओ सुत्ताओ अनेगे अत्थविगप्पे दंसेति । अधवा - जहा अंधगारे अप्पगासिते संता वि घडादिया न दिसंति एवं सुत्ते अत्थविसेसा, ते य आयरियपदीवेण जदि पगासिता भवंति तदा उवलब्भंति ॥ किंच[भा.५२३३] जंजह सुत्ते भणियं, तहेव तं जति वियारणा नत्थि।
किं कालियाणुओगो, दिट्ठो दिट्ठिप्पहाणेहिं ।। चू-जति सुत्ताभिहिते विचारणा न कजति तो कालियसुत्तस्स अनुओगपोरिसीकरणं किं दिटुं दिट्टिप्पहाणेहिं ? दिट्ठिप्पहाणा जिना गणहरा वा । अतो अनुओगकरण नज्जति-जहा सुत्ते बहू अत्तपदा, ते य आयरिएण निगदिता ति॥ किंच[भा.५२३४] उस्सग्गसुयं किंची, किंची अववाइयं मुणेयत्वं ।
तदुभयुत्तं किंची, सुत्तस्स गमा मुणेयव्वा । चू-किं चिउस्सग्गसुत्तं । किं चि अववादसुत्तं । किं चि तदुभयसुत्तं । तं दुविहं, तं जहा उस्सग्गववादियं, अववादुस्सग्गियं । एते सुत्तगमा - सूत्रप्रकारा इत्यर्थः । अधवा - सुत्तगमा द्विरभिहितो गमः, तं जहा - उस्सग्गुस्सग्गियं अववादाववादियं चेति । एते वि छ सुत्तप्पगारा आयरिएण बोधिता नजंति । इमो वा सुत्ते अत्थपडिबंधो भवति[भा.५२३५] नेगेसु एगगहणं, सलोम निल्लोम अकसिणे अजिणे ।
विहिभिन्नस्स य गहणे, अववादुस्सग्गियं सुत्तं ॥ धू- इमो अनानुपुवीए एतेसिं सुत्ताणं अत्यो दंसिज्जति- “विधिभिन्नस्स य" पच्छद्धं । 'कप्पति निग्गंधीणं पक्के तालपलंबे भिन्ने पडिग्गाहित्तए से वि य विधिभिन्ने, नो चेव णं अविधिभिन्ने,"अववादेण गहणे पत्तेजंअविधिभिन्नस्स पडिसेहं करेइ, एसअववादे उस्सग्गो॥ अववादाणुन्नायं कहं पुणो पडिसिज्झति?, अतो भण्णति[भा.५२३६] उस्सग्गठिई सुद्धं, जम्हा दव्वं विवजयं लहइ ।
णय तं होइ विरुद्धं, एमेव इमं पिपासामो॥ धू-ठाणं ठिती, उस्सग्गस्स ठिई उस्सग्गठिई-उत्सर्गस्थानमित्यर्थः । उस्सग्गठाणेसुजंचेव दव्यंकापतितंचेवदव्वं असंथरणेजम्हा विवजयं लभति। “विवज्जतो' विवरीयता-असुद्धमित्यर्थः। तं असुद्धं गुणकरेति धेप्पत्तं न विरुद्धं भवति । “एमेव इमं पिपासामो"त्ति अववातअनुन्नाए अविधिभिन्ने दोसदसणं जतो भवति, तेन पुणो पडिसेहो कज्जइ - न दोष इत्यर्थः ।। [भा.५२३७] उस्सग्गे गोयरम्मी, निसिज्जकप्पाऽववायओ तिण्हं ।
मंसं दल मा अटिं, अववाउस्सग्गियं सत्तं ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org