________________
निशीथ - छेदसूत्रम् -२-११ / ७३९
- तव अनुवट्ठवियस्स एयं कप्पति, न उ अम्हं, ताहे सो चिंतेति "अस्समणो हं किमेत्थ अच्छामि', जति सो कक्खडं बहिभावं गच्छेज्जा तो अनुलोमेहिं पन्नवेत्ता पव्वाउट्ट अपत्तं चेव उवट्टवेंति ॥ अहवा[भा. ३७६३]
२८०
वासादिसु वा ठाओसि नत्थि बहि अंतो भुज्जमाणेसु । संवासो तु न कप्पति, एगस्सऽ णलं पि तु ठवेंति ॥
- अनुवट्ठवितो त्ति मंडलीए न भुजति, सागारिउ त्ति वा कातुं पुव्वभुत्तो बाहिं ठविज्जति, बहिपि वासासु वासंते मंडवियादि दृणं नत्थि, भुंजताण वा सागारिउ त्ति अप्पत्तं चेव उवट्ठवेंति । "संवासे "त्ति अस्य व्याख्या- पच्छद्धं । अनुवट्ठवितेन सह एगठ्ठे संवासो न कप्पति, तस्स य पुढो वसंतस्स वासासु उदुबद्धे वा वसही सहाओ वा नत्थि, पुढो य एगस्स वसितुं न कप्पति, इत्थिमादि दोसा भवंति, तम्हा एवमादिकारणेहिं पत्तापत्तस्स वा अणलस्स अज्झयणुद्देसणादी कातुं उवट्ठवेडं संभुंजेज संवासे वा ॥ इदानिं पत्तं जति अतिक्कामेति-जत्तियाणि दवसाणि अतिक्कामेति तत्तियाणि दिवसाणि चउगुरुगादि पच्छित्तं । सत्तरत्तं तवो गाहा । बितियपदेण अतिक्कामेज्जा न दोसो[भा. ३७६४] पिय पुत्त खुड्ड थेरे, खडगधेरे अपावमाणम्मि । सिक्खावण पन्नवणा, दिट्ठतो दंडिगादीहिं ॥
खू- दो पिता पुत्ता पव्वत्तिया, जति ते दो वि जुगवं पत्ता तो जुगवं उवट्ठविनंति । अह "खुड्डे" त्ति खुड्डे सुत्तादीहिं अपत्ते "थेरे "त्ति धेर सुत्तादीहिं पत्ते थेरस्स उवट्ठवणा । “खुड्ड"त्ति जणि खुड्डगो सुत्तादीहिं पतो थेरे पुण अपावमाणम्मि तो जाव सुज्झतो उवठ्ठवणादिणो एति ताव थेरो पयत्तेण सिक्खाविज्जति, जदि पत्तो तो जुगवं उवट्ठविनंति ॥
अह तहावि न पत्तो थेरो, ताहे इमा विही
[भा. ३७६५ ]
थेरेण अनुन्नाए, उवट्ठऽनिच्छे ठवेंति पंचाहं । ति पण परमनिच्छे वी, वत्थुसभावे य जाऽहीयं ॥
चू-थेरेण अनुन्नाए खुड उवट्ठवेंति । अह नेच्छति ताहे थेरो पण्णविज्जति “दंडियदिट्ठतेन", आदिसद्दात अमच्चादी । जहाएगो राया रज्जपरिब्भट्ठे सपुत्तो अन्नं रायाणं उलग्गिउमाढत्तो । सो रायपुत्तस्स तुट्ठे । तं से पुत्तं रज्जे ठवेतुं इच्छति, किं सो पिता नानुजाणाति ? एवं तव जदि पुत्तो महव्वयरज्जं पावति, किं न मन्नसि ? एवं पि पन्नवितो जदि नेच्छति ताहे ठंति पंचाहं, पुणो वि पन्नविजति, अनिच्छे पंचाहं ठंति, एवं तिपण कालेण जदि पत्तो तो जुगवं उवट्ठवणा । अओ परं थेरो अनिच्छेति खुड्डो उवट्ठविज्जति । अहवा - “वत्थुसभावे वि जाऽधीतं" ति वत्थुस्स सहावी वत्थुस्सभावो मानी “अहं पुत्तस्स ओमतरो होज्जामि "त्ति उन्निक्खमेज्जा, गुरुस्स खुड्डुस्स वा पदोसं गच्छेज्जा, ताहे तिन्ह पंचाहाण परतो वि संचिक्खाविज्जति जाव अधीयं ति ।। अह दो पिता पुत्ता जुवलगाणि तो इमा विही
[ भा. ३७६६ ]
दो थेर खुड्ड थेर, खुड्डगधेरे अपावमाणम्मि । रन्नो अच्चमादी, संजतिमज्झे महादेवी ।।
चू- दो थेरा सपुत्ता समग पव्वाविता, “एत्थ दो थेरे "त्ति दो वि थेरा पत्ता न ताव खुड्डगा, थेराउवट्टवेयव्वा । “खुड्डुग”त्ति दो खुड्डा पत्ता न थेरा, एत्थ वि पन्नवणविधी तहेव । “थेरखुड्डगो "त्ति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org