________________
उद्देशक : १०, मूलं-६५०, [भा. ३१६२]
१६५ अद्धजोयणं सह अद्धकोसेण एगदिसाए खेत्तपमाणं भवति । उभयतो वि मेलितं गतागतेन वा सकोसजोयणं भवति । अववायकारणं मोत्तूण एरिसं उस्सग्गेण खेत्तं भवइ । तं वासासु एरिसं खेत्तठवणं ठवेइ-क्षेत्रावग्रहं गृहातीत्यर्थः ।।
सो य खेत्तावग्गहो संववहारं पडुच्च छद्दिसि भवति ।जओ भण्णति[भा.३१६३] उड्डमहे तिरियम्मिय, सक्कोसंहवति सव्वतो खेत्तं ।
इंदपदमादिएसू, छद्दिसि सेसेसुचउ पंच॥ चू-उर्दु, अहो, पुव्वादीयाओयतिरियदिसासोचउरो, एतासुछसुदिसासु गिरिमज्झट्ठिताण सव्वतो समंता सकोसंजोयणं खेत्तं भवति ।तं च इंदपयपव्वते छद्दिसिं संभवति । इंदपयपव्वतो -गयग्गपव्वतोभण्णति।तस्स उवरिंगामो, अधेविगामो, मज्झिमसेढीए विगामो।मज्झिमसेढी ठिताण य चउद्दिसं पि गामो, एवं छदिसिं पिगामाण संभवो भवति । आतिग्गहणातो अन्नो वि जो एरिसो पव्वतो भवति तस्स वि छद्दिसाओ संभवति । सेसेसु पव्वतेसु चउदिसं पंचदिसं वा भवति । समभूमीए वा निव्वाघाएण चउद्दिसिं संभवति ॥ वाघायं पुण पडुच्च[भा.३१६४] तिन्नि दुवे एक्का वा, वाघाएणं दिसा हवति खेत्ते।
उज्जानाउ परेण, छिन्नमडंबंतु अक्खेत्तं ॥ चू-एगदिसाए वाघाते तिसु दिसासु खेत्त भवति, दोसु दिसासु वाघाते दोसु दिसासु खेत्तं भवति, तिसु दिसासु वाघाते एगदिसं खेत्तं भवइ । को पुण वाघातो? महाडवी पव्वतादिविसमं वा समुद्दादि जलं वा, एतेहिं कारणेहिं ताओ चउदिसाओ रुद्धाओ, जेण ततो गामगोकुलादी नत्थि । जं दिसं वाघातो तं दिसं अग्गुज्जामं जाव खेत्तं भवइ । परओ अखेत्तं जं छिन्नमंडवं तं अखेत्तं । छिन्नमंडवं नाम जस्स गामस्स नगरस्स वा उग्गहे सव्वासु दिसासु अन्नो गामो नत्थि गोकुलं वा तं छिन्नमंडवं, तं च अखेत्तं भवति ॥ नतिमातिजलेसुइमा विही[भा.३१६५] दगधट्टतिन्नि सत्त व, उडुवासासुन हणंति ते खेत्तं ।
चउरट्ठाति हणंती, जंघद्धको वितुपरेण ॥ चू- दगघट्टो नाम जत्थ अद्धजंघा जाव उदगं । उदुबद्धे तिन्नि दमसंघट्टा खेत्तोवघातं न करेति, ते भिक्खायरियाए गयागएण छ भवंति, न हणंति य खेत्तं । वासासु सत्त दगसंघट्टा न हणंति खेत्तं, ते गतागतेन चोद्दस । उडुबद्धे चउरो दगसंघट्टा उवहणंति खेत्तं, ते गयागतेन अट्ठ। वासासु अट्ट दगसंघट्टा उवहणंति खेत्तं, ते गतागतेन सोलस । जत्थ जंघद्धातो परतो उदगंतेन एगेण वि उडुबद्धे वासासु उवहम्मति खेत्तं, सोय लेवो भण्णति ॥
गता खित्तठवणा । इदानिं 'दव्वट्ठवणा"। [भा.३१६६] दव्वट्ठवणाहारे, विगती संथार मत्तए लोए।
सच्चित्ते अच्चित्ते, वोसिरणं गहणधरणादी। चू-आहारे, विगतीसु, संथारगो, मत्तगो, लोयकरणं, सचित्तोसेहो, डगलादियाणयअचित्ताणं उडुबद्धे गहियाणं वोसिरणं, वासावासपाउग्गाण संथारदियाण गहणं, उडुबद्धे वि गहियाण वत्थपायावीण धरणंडगलगादियाण य कारणेण॥
तत्थ- “आहारे"त्ति पढमद्दारं अस्य व्याख्या
Jain Education International
For
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org