________________
२६०
व गोकुले गोवालगधणियसामण्मं खीरादी, एतेसिं पियापुत्तादियाण सरूपं, वक्ष्ये ॥ पितापुत्त त्ति एते दोवि दारा जुगवं वच्चंति । एतेसिं इमे दारा[ भा. ११७६] पियपुत्तथेरए वा, अप्पभुदोसा य तम्मि तु पउत्थे । ट्ठादि अनुण्णवणा, पाहुणए जं विहिग्गहणं ।।
निशीथ - छेदसूत्रम् - १-२ /१०५
चू-पियपुत्तरए वा अस्य व्याख्या
[भा. ११७७] दुप्पभिति पितापुत्ता, जहिं होंति पभू तोत भणति सव्वे । नातिक्क मंति जं वा, अपभुं व पभुं व तं पुव्वं ॥
चू- दुष्पभिति पितापुत्ताणं जे पभू दो तिन्नि वा ते सव्वे अनुण्णवेंति, जं वा पभुं वा नातिक्कमंति तं पुव्वं अनुण्णवेंति । "अप्पभुदोसा य" अस्य व्याख्या
[भा. ११७८ ] अप्पभु लहुओ दिय निसि चउ निच्छूढे विनास गरहा य । अधीणम्मि भुम्मि तु, सघीण जेट्ठादणुण्णवणा ॥
चू- जइ अप्पभुं अनुण्णवेंति मासलहुं, दिया जइ पभू निच्छुब्भति चउलहुं, राओ चउगुरुं, राओ निच्छूढा तेन सावएहिं विनासं पावेज्जा, दिया रातो वा निच्छूढा अन्नतो वसहिं मग्गंता लोगेण रहिजंति किं वो सुभेहिं कम्मेहि घाडिया । अम्हे वि न देमो । “तम्मि उ पउत्थे जेठ्ठादि अनुण्णवणा” अस्य व्याख्या - पश्चार्द्धं । पभू पिता जदि असहीणो पविसितो जो जेट्ठो पुत्तो सो अनुण्णविज्जति । ततो अनुजेट्ठादि सव्वे वा पभू तो जुगवं । जं वा जातिक्कमंति तं पुव्वं । एवं बहुभेदे तहा अनुण्णवेति जहा दोसो न भवति ।। "पाहुणए "त्ति अस्य व्याख्या
[भा. ११७९] पाहुणयं च पउत्थे, भांति मित्तं व नातगं वासे । . तं पि य आगतमेत्तं, भणति अमुगेण ने दिन्नं ॥
चू- पभुम्मि पउत्थे तस्स य “अब्मरहितो पाहुणओ आगओ सो अनुण्णविज्जति । अहवा - मित्तो अनुण्णविज्जति । स्वजनो वा से अनुण्णविज्जइ । तं पि य पभुं आगयमेत्तं एवं भणति - अम्हट्ठा गो अमुगेण दिन्नो । सो य इट्ठनामग्गहणे कते न धाडेति ।। अप्पभुम्मिइमा विधी[भा. ११८०] अप्पभुणा तु विदिन्ने, भांति अच्छामु जा पभू एति । पत्ते तु तस्स कहणं, सो तु पमाणं न ते इतरे ॥
चू- अप्पभू अनुण्णविओ भणति - अहं न याणामि, ताहे साहू भांति जा पभू एति ता अम्हं ठागं पयच्छ । एवं अप्पभुणापि दिन्ने अच्छंति आगते पहुम्मि तस्स जहाभूतं कहेंति, कहिए तो सो घाडेति वा देति वा स तत्र प्रमाणं भवति, न ते इतरे - अप्पभुणो प्रमाणमित्यर्थः । “जे विहिगहणं" ति-जं विहीते गहण तं अनुण्णातं अविहि-गहणं नाणुन्नायं ।
[भा. ११८१] इति एस अनुण्णवणा, जतणा पिंडो पभुस्स वज्जो त्तु । साणं तु अपिंडो, सो चिय वज्जो दुविधदोसा ॥
चू- एस अनुण्णवणा, जयणा भणिया । इदानिं सेज्जातरपिंडजयणा - जो पभू तस्स सेज्जातरो त्ति काउं घरे भिक्खापिंडो वज्जो । सेसाणं अपहूण घरे न सेज्जातरपिंडो तो वि सो वज्जो, भद्द-पंतदोसपरिहरणत्थं ॥ "पियापुत्त" त्ति गयं । इदानिं “सवित्तिणि” त्ति दारं
[ भा. ११८२ ] एगे महाणसम्मी, एगतो उक्खित्त सेसपडिणीए । जेट्ठादि अणूण्णवणा, पउत्थे सुतजेट्ठ जाव पभू ।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org