________________
निशीथ - छेदसूत्रम् - १-२ / १०५
धू- सागारिओ सेज्जातरो, पुत्त भाय पुत्तस्स पुत्तो नत्तुओ, “दानं” ति एतेहिं बहु सूवकरणं दत्तं, तब्भारभया तेणभया वा वोढुमसमत्यो य न विहरति विहारकामो वि । “ओमं” ति अन्नया दुभिक्खं जातं, सोय साहून विहरति । सावगेण चिंतियं “अम्हे ता बहुपुत्तनत्तुयादिपडिबद्धा न विहरामो एस साहू किं न विहरति ?" नूनं बहुवकरणपडिबद्धो तेन न विहरइ । तओ तेन सावएण साहुस्स भिक्खादिविणिग्गयस्स सव्वोकरणं संगोवेउं मायाविणा होउं उवस्सओ अगणिणा पलीविओ । साहू आगओ हा कट्टं करेति, बहूवकरणं दडुं ।
"
सावगं पुच्छति - किं चि अवणीयं ? सो भणति - न सक्कियं परं दो भायणे अवनीते । बितियदिने साहू भइ - गच्छामि नं जओ सुभिक्खं । सावएण भणियं - अवस्सं सुभिक्खीभूते पुणो जसु । पडिवण्णो । पुणो आगयस्स सब्भावो कहिओ । उवकरणं च से दिन्नं । एते दोसा अलाघवे ।। इदानिं “दुल्लभसेज "त्ति अस्य व्याख्या
[भा. ११६७] वासा पयरणगहणे, दोगच्चं अन्न आगते न देमो । पयरण नत्थि न कप्पइ, असाधु तुच्छे य पन्नवणा ॥
- एगम्मि नगरे सेट्ठिघरे एगनिवेसणे पंचसइओ गच्छो वासासु ठितो । सो य सेज्जातरो अपन्नविओ पन्नविओ वा घरे भणाति - जति साहू घरातो भिक्खकाले पढमं तुच्छेण रिक्केण भायणेण निग्गच्छंति तो अमंगलं भवति । ततो सव्वसाहूणं दिने दिने भिक्खं देज्जाहि । ते साधवो ओमकारणे तम्मि सेट्ठिसैज्जायरकुले दिने दिने एक्केको साहुसंघाडओ पढमं पयरणं भिक्खं गेहति । ते साहु पुणे वासाकाले गता । तस्स य कालेण दोगच्चं दरिद्दता जाता । अन्ने साहवो आगया वसहिं मग्गति । सो भणाति अत्थि वसी, न पुण देमो ।
२५८
साधुहिं भणियं किं कारणं न देसि ? सो भणाति - पयरणं नत्थि, तेन न देमो । साहू भणति न कप्पति अम्हं पयरणं घेत्तुं । सो भणाति - जइ साहू मम घराओ तुच्छेण रिक्वेण भायणेणं निग्गच्छंति अमंगलं भवति । ताहे सो पन्नविओ, वसही य दिन्ना । एते दोसा ॥
इदानं "वोच्छेदे "त्ति अस्य व्याख्या
[भा. ११६८ ] थल- देउलियट्ठाणं, सति कालं दट्टु ट्टु तहिं गमणं । निग्गते वसही भुंजण, अन्ने उब्मामगा ऽऽउट्टा ॥
चू- एगो गामो तस्स मज्झे थलं । तम्मि थले गामेण मिलित्तु देउलं क्तं । तत्थ साहू टिता, सो सव्वो गामो सेज्जातरो । ते य साहू भिक्खाकालं पडियरंता जत्थ जत्थ घरे सति कालं देक्खंति तत्थ तत्य गच्छति । एवं न किं चि कुलं दिने दिने छुट्ठति । एवं ते गिहत्था निव्विण्णा । गतेसु तेसु साहुसु देवकुलिया भग्गा । मा अन्नो वि कोवि ठाहिति । एवं सेज्जाविच्छेदो भवति । अन्नम्मि एरिसे थलग्गा अन्ने साहू ठिता । ते सग्गामे न हिंडंति, बहिं भिक्खायरियं करेंति सज्झायपरा य अच्छंति । आउट्टो लोगो, निमंतेति, साहू भांति - बालादीण कज्जे य घेच्छामो। एवं कज्जे सुलभं भवति, न य वसहि - वोच्छेओ । “दोसा वा के तस्स” त्ति दारं गतं । इदानिं कारणजाते च कप्पति कम्हि " त्ति अस्य व्याख्या
[ भा. ११६९ ] दुविधे गेलण्णम्मि, निमंतणा दव्वदुल्लभे असिवे । ओमोयरियपदोसे, भए य गहणं अनुण्णायं ॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org