________________
२२२
निशीथ - छेदसूत्रम् - १-२ / ८०
कारणजाते वण्णे, सागारमसागरे जतणा ।।
. कुल - गण - संघकजेसु, दंडिया वा ओलग्गणे, तुरियघावणे स्मरणाचारभृतवत् कमणी कमेसु बंधति, अन्यत्र वा कारणे आयरियपेसणे वा, तुरिए वा सद्दाओ दारगाहत्थ । चसद्दसूइए सम्मद्ददारे उदगागणि-चोरसावयभएसु वा नस्संतो, जत्थ सागारियदोसो नत्थि तत्थ जयणा । जत्थ पुण सागारिया उड्डाहंति तत्थ अवणउं गामादिसु पविसंति । अहवा - मोरंगादि चित्तियाओ सागारियाउ ति काउं न गेण्हति, उणुब्भडातो गेण्हति ।।
एवं अद्धाणादिकारणेसु गेण्हमाणस्स वण्णकसिणे कमो भण्णति[भा. ९३५] पंचविह-वण्ण-कसिणे, किण्हं गहणं तु पढमओ कुज्जा । किण्हम्मि असंतम्मी, विवन्नकसिणं तहिं कुज्जा ।।
घू. पंचविहे वण्णकसिणे पुव्वं कण्हं गेण्हति । तम्मि असंते लोहियादि गेण्हति । तस्स वि असते तेल्लमादीहिं विवण्णकरणं करेति, मा उड्डाहिस्सति लोगो रागो वा भविस्सति ॥ सगलप्पमाणबंधणकसिणेसु विही भण्णति
[भा. ९३६ ]
कसिणं पि गेण्हमाणो, झुसिरगहणं तु वज्जए साहू । बहुबंधणकसिणं पुण, वज्रेयव्वं पयत्तेणं ॥
चू. सकलकसिणं पमाण कसिणं गेण्हमाणो झुसिरं वज्जते । बहुबंधणकसिणं पयओ वज्रते ।। तं बंधणमिमं
[भा. ९३७]
दोरेहि व वज्झेहि व, दुविहं तिविहं च बंधणं तस्स । कित- कारित - अनुमोदित, पुव्वकतम्मी अहिकारो ।
चू. दोरेण वा वज्रेण वा दो तिन्नि वा बंधे करेति । कसिणं वा अकसिणं वा सयं न करेति, अन्नेन वा न कारवेति, कीरंतं नानुमोदति ॥ “पुव्वकत" अहाकडए अधिकारो ग्रहणमित्यर्थः ॥ ते पुण दो तिन्नि वा बंधा भवंति -
[भा. ९३८]
खलुगे एक्को बंधो, एक्को पंचंगुलस्स दोण्णेते । खलुगे एक्को अंगुट्टे, बितिओ चउरंगुले ततिओ ॥
चू. खलुगे गले वध्र्बंधो एगो, अंगुट्ठअंगुलीणं च एगो, एते दोन्नि । कलुहए एगो, अंगुट्टे बितिओ, चउरंगुलीए ततिओ ॥
पुण सयं करेति कारवेति अनुमोदेति वा तत्थ पच्छित्तं[भा. ९३९] सयकरणे चउलहुआ, परकरणे मासियं अनुग्घायं । अनुमोदणे विलहुओ, तत्थ वि आणादिणो दोसा ।। चू. आणादिणो य दोसा सयंकरणे अ उड्डाहो पदकरः संभाव्यते ॥
[भा. ९४०] अकसिणसगलग्गहणे, लहुओ मासो तु दोस आणादी । बितियपदघेप्पमाणे, अट्ठारस जाव उक्कोसा ।।
चू. सकलादिचउप्पएसु सोलसभंगा । तत्थेस अट्टमो भंगो पमाण - वण्ण- बंधणेहिं अकसिणं सगलकसिणं पुण । एत्थ से मासलहुं । स्पष्टः सूत्रनिपातः । गेण्हंतस्स आणादिणो दोसा । अद्धाणकारणेसु बितियपदेण घेप्पमाणे सोलसभंगो ग्रहीतव्यो मध्ये खंडिता इत्यर्थः । अवाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org