Agam Suttani Satikam Part 15 Nishitha

SR No.: 003319
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 484
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_nishith
File Size: 22 MB

Page 21

निशीथ-छेदसूत्रम् -१
संसयकरणं किमिदं विन्नाणत्थंतरभूतं उताणत्थंतरमिति । गुरुराह-न इदमत्थंतरभूतं घडस्स दंडादयो जहा इदं तु अनत्थंतरं, अंगुलिए य वक्रकरणवत् । जदिदं संसयकरणं, सा एव संका, संकणं संका, चिन्ता संकेत्यर्थः । सा दुविहा देसे सव्वे य देसे जहा- तुल्ले जीवत्ते कहमेगे भव्वा एगे श्रभव्वा, अहवेगेण परमाणुणा एगे आगासपदेसे पुण्णे अन्नो वि परमाणू तत्थेवागासपदेसे अवगाहति न य परमाणू परमाणुतो सुहुमतरो भवति, न य आयपमामे अन्नावगाहं पयच्छति, कहमेयं ति ? एवमादि देसे संका । सव्वसंकत्ति सव्वं दुवालसंगं गणिपिडगं पायगभासानिबद्धं माणु एतन कुसलकप्पियं होज्जा ।
१८
संकिणो असंकिणो य दोसगुणदीवणत्थं उदाहरणं-जहा ते पेयापाया-दारगा- एगस्स गिहवतिणो पसवियपुत्ता भज्जा मता । तेण य अन्ना घरिणी कता । तीए वि पुत्तो जाओ । तो दोवि लेहसालाए पढंति । भोयणकाले आगताण दोण्ह वि गिहंतो णिविठ्ठाण मासकणफोडिया पेया दिन्ना । तत्थ मुयमातिओ चिंतेइ - "मच्छित्ता इमा" । ससंकिओ पियति । तस्स संकाए वग्गुलियावाही जातो, तोय | बितिओ चिंतेति - "न ममं माता मच्छियाओ देति" । निस्संकितो पिवति, जीवितोय । तम्हा संका न कायव्वा, निस्संकितेण भवियव्वं । संके ति दारं गतं ।
इदाणिं कंखे त्ति दारं । कंखा अन्नोन्नदंसणग्गाहो त्ति बतितो पादो गाहाए। कंखणं कंखा अभिलाष इत्यर्थः । कंखा अभिलासो, अन्नं च अन्नं च अन्नोन्नं-नाणप्पगारेसु त्ति भणियं होइ, दिट्ठी दरिसणंमतमित्यर्थः, तेसु नाणप्पगारेसु दरिसणेसु गाहोग्गहणं ग्राह गृहीतिरित्यर्थः एरिसा कंखा । सा यदुविहा- देसे य सव्वे य । देसे जहा - किंचि एगं कुतित्थियमतं कंखति, जहा - " एत्थ वि अहिंसा भणिता मोक्खो य, अत्थि सुकयदुक्कयाणं कम्माण फलवित्तिवेसेसो दिठ्ठो" एवमादि देसे । सव्वकंखा भन्नति । सव्वाणि सक्काजीविग - कविल - बोडितोलूग - वेद - तावसादिमताणि गेहति । सव्वेसु तेसु जहाभिहितकारणेसु रुई उप्पायंतो सव्वकंखी भवति
अकंखिणो कंखिणो य गुणदोसदरिसणत्थं भन्नति उदाहरणं । राजा अस्सेण अवहरितो । कुमारोमच्यो य अडविं पविट्ठा । छुहा परज्झा वनफलाणि खायंति । पडिणियत्ताणं राया चिंतेति लडुग-पूडलगमादीणि सव्वाणि भक्खेमि त्ति आगया दो वि जणा । रायेण सूयारा भणिता । जं लोए पवरं ति तं सव्वं रंधेह त्ति । तेहिं रद्धं उवठवियं रन्नो । सो राया पेच्छणगदितं कप्पेति कप्पडिया बलिएहिं घाडिज्जंति एवं मिट्ठस्स ओगासो होहिति त्ति काउं कठो मंडकोंडगादीणि खतिताणि । तेहिं सूलेण मतो। अमच्चेण पुण वमण-विरेयणाणि कताणि । सो आभागी भोगाणं जाओ । इयरो यमओ । तम्हा कंखा न कायव्वा । कंखेत्ति दारं गतं ।
इदाणिं वितिगिच्छेत्ति दारं । “संतंमि वि वितिगिच्छ ” गाहा-पच्छद्ध। संतंमि विजमाणंमि, अवि पयत्थ संभावणे, किं संभावयति ? "पच्चक्खे वि ताव अत्थे वितिगिच्छं करेति किमु परोक्खे” एतं संभावयति । वितिगिंच्छा नाम मतिविप्लुति । जहा थाणुरयं पुरिसोऽयमिति । सिज्झेज तिजहाऽऽभिलसितफलपावणं सिद्धी । नगारेण संदेहं जणयति । मे इति आत्मनिर्देशः । अयमिति ममाभिप्रेतः । अर्थः अर्ध्यते इत्यर्थः । एस पयत्थो भणिओ । उदाहरणसहिओ समुदायत्थो भन्नति । सा वितिगिच्छा दुविहादेसे सव्वे । तत्थ देसे - " अह्मे मोय - सेय-म‍ - मल- जल्ल-पंकदिद्धगत्ता अच्छामो, अब्भंगुव्वट्टणादि न किंचि वि करेमो, न नज्जति