________________
उद्देशक : १, मूलं-९, [भा. ६०५]
१७५
निग्घाति तस्स पच्छित्तं भण्णति[भा.६०५] मासगुरुगादि छल्लहु, जहन्ने मज्झिमे य उक्कोसे।
अपरिग्गहितऽच्चित्ते अदिदिढे य देहजुते॥ चू. देहजुए अपरिग्गहिते अच्चित्ते जहन्नए अदिढे मासगुरुं।दिद्वे चउलहु ।अड्डोवकतीए चारियव्वं । मज्झिमे अदिढे चउलहु।दिढे चउगुरुं । उकोसते अदिढे चउगुरुं, दिढे छल्लहुअं॥ तिरियमणुयाण सामण्णेण देहजुअंअपरिग्गहियं भणियं । इदानं तिविह-परिग्गहियं भण्णति[भा.६०६] चउलहुगादी मूलं, जहन्नगादिम्मि होति अच्चित्ते।
तिविहेहिं परिगहिते, अदिदिढे य देहजुते॥ चू.इमावि अड्डोकंतीचारणिया देहजुतेअचित्तेपायावच्चपरिग्गहेजहन्नए अदिढेचउलहुयं दिढे चउगुरुयं । कोडंबिय परिग्गहे जहन्नए अदिढे चउगुरुं, दिटे छल्लहुं । दंडियपरिग्गहे जहन्नए अदिढे छल्लहुयं, दिढे छग्गुरुयं । एतेण चेव कमेण तिपरिग्गहे मज्झिमए चउगुरुगादि छेदे ठाति। एतेण चेव कमेणं तिपरिग्गहे उक्कोसए छल्लहुआदि मूले ठाति ॥
भणियं देहजुअं। इदानिं पडिमाजुअंभण्णति[भा.६०७] पडिमाजुते वि एवं, अपरिग्गहि एतरे असण्णिहिए।
अचित्तसोयसुत्ते, एसा भणिता भवे सोधी ।। चू. पडिमाजुयं पि एवं चेव भाणियव्वं । जहा देजुअंअचित्तं अपरिग्गरं तहा पडिमाजुअं असण्णिहियं अपरिग्गहियं । जहा देहजुअं अचित्तं सपरिग्गहं तह पडिमाजुअं असिण्णिहियं सपरिग्गहियं भाणियव्वं । इतरेसु पुण जुगच्छिड्डणालियादिसु मासगुरुं । एत्थ सुत्तनिवातो एसा अचित्तसोयसुत्ते सोही भणिया ॥ [भा.६०८] एतासामण्णतरे, तु सोतए जे उदिन्नमोहो उ ।
सनिमित्तऽनिमित्तं वा, कुजा निग्घातणादीणि ।। चू.एतेसिं अचिततसोआणंसनिमित्तेअनिमित्तेवा मोहुदए (एतेसिं] अन्नतरे अचित्तसोतए सुक्कपोग्गले निग्घावेति, सो आणादि विराधनं पावइ ।।इमा संजमविराधना [भा.६०९] रागग्गि संजमिंधण, दाहो अह संजमे विराहणया।
सुक्कक्खए य मरणं, अकिच्चकारित्ति उब्बंधे॥ चू. राग एवअग्नि रागाग्नि, संजम एव इंधणं संजमेघनं, अतस्तेन रागाग्निनासंयमेन्धनस्य दाहो भवित विनाशेत्यर्थः । “अह" इति एष संयमविराघणा । इमा आत्मविराघना पुणो पुणो निग्घायमाणस्स सुक्कक्खए मरणं भवति । ते वा सुक्कपोग्गले निग्घाएत्ता अकिच्चकारि त्ति काउं अप्पाणं "उबंघेति' उलंवेति त्ति वुत्तं भवति ॥ इयाणिं अववातो भण्णति[भा.६१०] . बितियपदं तेगिच्छं, निव्वीतियमादियं अतिक्कंते ।
अट्ठाण-सद्दहत्थं, च पच्छा अचित्त जतणाए॥ चू. “बितियपदं" अववायपयं, तेन कयाति सुत्तपडिसिद्धंकरेज्ज ।कहं? निव्वीतियमादियं तेइच्छं जया अइक्कतो तह वि अनुवसंतो । “अट्ठाण'' पच्छद्धं ।।
"अट्ठाणं' ति अस्य व्याख्या - Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org