________________
१७४
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-१/८ सत्तसु विपदेसेते बितियपदा होति नायव्वा॥ चू. “बितियपदं" अववायपदं अणप्पज्झो अनात्मवशः ग्रहगृहीत इत्यर्थः । सो संचालणादिपदे सव्वे करेज्जा । अपदसो-पित्तारुअं, मुत्तसक्करा पाषाणकः, पमेहो रोगो सततं कायियं ज्झरंतं अच्छति । एतेसु पदेसु सत्तसु वि जहासंभवं भाणियव्वा ॥
भणियं संजयाण । इदानिं संजतीण[भा.६००] एसेव गमो नियमा, संचालगवज्जितो उ अजाणं ।
संवाहणमादीसुं, उवरिल्लेसुंछसु पदेसुं॥ चू. एसेव प्पगारो सव्वो नियमा संचालणासुत्तविवज्जिओ संवाहणादिसु उवरिल्लेसु छसु वि सुत्तेष्वित्यर्थः॥
मू. (९) जे भिक्खू अंगादानं अन्नयरंसि अचित्तंसि सोयंसि अनुप्पवेसेत्ता सुक्कपोग्गले निग्धाएति निग्घायंतं वा सातिजति ॥
___ चू. अन्नयरं नाम बहुणं परूवियाणं अन्नतरे अचित्तं नाम जीव-विरहितं, सवतीति सोतं तत्र अंगादानं पवीसऊण सुक्कपोग्गले निग्घाएति । इदानि निजुत्ती[भा.६०१] अच्चित्तसोत तं पुण, देहे पडिमाजुतेतरं चेव ।
दुविधं तिविधमनेगे, एक्के के तं पुणं कमसो।। चू. “अच्चित्तं" जीवरहितं “सोतं" छिद्रं, पुणसद्दो भेदप्पदरिसणे, तंअचित्तसोतं तिविहं - देहजुयं पडिमाजुयं चेयरं च । एक्केकस्स पुणो इमे भेदा कमसो दट्ठव्वा – देहजुत्तं दुविहं, पडिमाजुत्तं तिविहं, इतरं अनेगहा ।। तत्थ जं देहजुअंतंदुविहं इमं - [भा.६०२] तिरियमणुस्सित्थीणं, जे खलु देहा हवंति जीवजढा।
अपरिग्गहेतरा वि य, तं देहजुतं तु नायव्वं ॥ चू. तिरियइत्थीणं मणुयइत्थीणं जे देहा जीवजढा भवन्ति, “खलु' अवधारणे, ते पुण सरीराअपरिग्गहा “इतरा" सपरिग्गहा सचेतणंसपरिग्गहंअपरिग्गहंउवरिवक्खमाणंभविस्सति एवं देहजुतं भतीत्यर्थः ॥ इदानिं पडिमाजुत्तं तिविहं परूविज्ञति[भा.६०३] तिरियमनुयदेवीणं, जा य पडिमा - अओ सन्निहिओ।
अपरिग्गहेतरा विय, तं पडिमजतंत नायव्वं ॥ चू.तिरियपडिमामणुयपडिमा देविपडिमा यअसन्निहियाओ सन्नहियाओ।असण्णिहिया दुविहाअपरिग्गहा, “इतरा" सपरिग्गहा य । जं एयविहाठियं तं पडिमजुत्तं ति नातव्वं ॥
इदानिं इतरं अनेगविहं परूविज्जति[भा.६०४] जुग-छिडड-नालिया-करग गीवेमाति सोतगंजंतु।
देहच्चाविवरीतं, तु एतरं तं मुणेयव्वं ॥ ___ चू. जुगं बलिदाण खंधे आरोविज्जति लोगपसिद्धं तस्स छिडं अन्नतरं वा, नालिया वंस-नलगादीणं छिडु, करगो पाणियभंडयं, तस्स गीवा छिडं वा एवमादि सोतगं । देहं सरीरं, अच्चयंति तामिति अच्चा प्रतिमा, तेसिंविवरीतं अन्नंति वुत्तं भवति।इहपुणअसन्निहियअपरिग्गहेसु अधिकारो । जं एरिसं तं इतरं मुणेयव्वमित्यर्थः ।। एतेसिं सोआणं अन्नतरे जो सुक्कपोग्गले
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org