________________
१७२
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-१/२ दोण्हि ऊरूओ। एताणि अट्ठगाणि । “खलु" अवधारणे भणितः ।अवसेसाजे तेउवंगाअंगोवंगा य॥ते इमे य[भा.५९४] होति उवंगा कण्णा, नासऽच्छी जंघ हत्थपाया य।
णह केस मंसु अंगुलि, तलोवतल अंगुवंगातु॥ चू. कण्णा, नासिगा, अच्छी, जंघा, हत्था, पादाय, य एवमादि सव्वे उवंगा भवंति।नहा वाला श्मश्रुअंगुली हस्ततलं, हत्थतलाओ समंता पासेसु उण्णया उवतलं भण्णति । एते नखादि सव्वे अंग्गेसंगा इत्यर्थः ॥ तस्स संचालणसंभवो इमो[भा.५९५] संचालणा तु तस्सा, सनिमित्तऽनिमित्त एतरा वा वि ।
आत-पर-तदुभए वा, अनंतर परंपरे चेव ॥ चू. तस्ये ति मेदस्य संचालणा सनिमित्ते मोहोदए अनिमित्ते वा । सनिमित्ते “सदं वा सोउणं, दटुं सरिउं पुव्वभुत्ताई पूर्वसूत्रे यथा, तथा व्याख्यातव्यमिति । अनिमित्ते “उदयाहरे सरीरे य" इदमपि प्रथमसूत्र एव व्याख्यातव्यम् । “इतरा वा वि" त्ति सनिमित्ता निमित्तवज्जा। सामण्णेण सव्वावि चालणा तिविधा - अप्पाणेण परेण वा उभएण वा । एक्केक्का दुविधा - अनंतरापरंपरावा ।अनंतरेण हत्थेण, परंपरेण कट्ठादिणा।। "इतरा वा वि"त्ति अस्य व्याख्या[भा.५९६] उह-निवेसुल्लंघण-गमणमादिए इतरा।
नयघट्टणवोसिरितुं, चिट्ठति ता निप्पगलं जाव ॥ चू. उठेतस्स, निसीएंतस्सवा, लंघणीयं वा उलंघेतस्स सुत्तस्स वा, उव्वत्तणादि करेंतस्स गच्छंतस्स वा, आदिसद्दातो पडिलेहणादि किरियासु । एवमादि इतरा संचालणा । सण्णं काइयं वा वोसिरिउं न संचालेति । काइयपडिसाडणणिमित्तं ताव चिट्ठइ जाव सयं चेव निप्पगलं । अनंतरपरंपरेणं संचालेमाणस्स मासगुरूं आणादिणो य दोसा भवंति॥
मू. (३) जे भिक्खू अंगादानं संवाहेज वा पलिमद्देज वा, संवाहेंतं वा पलिम तं वा सातिजति
चू. “संवाहति" एक्कसि, “परिमद्दति" पुणो पुणो, सा संवाहणा सनिमित्ता वा अनिमित्ता वा पूर्ववत् । आणादिविराघणा सच्चेव ।
मू. (४) जे भिक्खू अंगादानं तेल्लेण वा घएण वा वसाए वा नवनीए वा अन्भंगेज मक्खेज वा अभंगितं वा मक्खेंतं वा सातिजति॥
चू. “तेल्लघृता' पसिद्धा, वसा अयगर-मच्छ-सूकराणं अब्भंगेत एक्कसि, “मक्ख ति पुणो पुणो । अहवा - थेवेण अब्भंगणं, बहुणा मक्खणं, उवट्टणासूत्रे घोवणासूत्रे सनिमित्त अनिमित्ता य पूर्ववत् साइज्जणा तहेव, आणातिविराहणा पूर्ववत्।
मू. (५) जे भिक्खू अंगादानं कक्केण वा लोद्धेण वा पउमचुण्णेण वा ण्हाणेण वा सिणाणेण वा चुण्णेहिं वा वण्णेहिं वा उव्वट्टेइ परिवट्टेइ वा, उव्वदे॒तं वा परिवढेंतं वा सातिजति ॥
चू. “कक्कं" उव्वलणयं, द्रव्यसंयोगेण वा कक्कं क्रियते किंचिल्लोहं (लोद्रं] हट्टद्रव्यं, तेन वाउव्वट्टे ति, पद्मचूर्णेवा, “ण्हाणं' हाणमेव।अहवा-उवण्हाणयं भण्णति, तंपुणमाषचूर्णादि, सिनाणं-गंधियावणे अंगाघसणयंवुच्चति, वण्णओजो सुगंधो चंदनादिचूर्णानि जहा वड्डमाणचुण्णो पडवासवासादि वा, सनिमित्तऽनिमित्ते तहेव उव्बट्टे ति एक्कसि, परिवट्टे ति पुणो पुणो ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org