________________
१६८
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-१/१ महंतं करेति कायोत्सर्गमित्यर्थः । तह विअठायमाणे उब्भामे भिक्खायरिए गच्छति । अहवासाहूण “वीसामणा" ति वेयावच्चं कराविजति।तह विअठायमाणे देसहिंडगाणंसहाओ दिज्जति एत्थ हेछिल्लपया उवरुवरि दट्ठव्वा, एवं अगीतत्थस्स । गीतत्थो पुण सुत्तत्थमंडलिं दाविज्जति।
___ अहवा – गीतत्थस्स वि निव्वितिगादि विभासाए दट्ठव्वा । नोदक आह – जति तावागीयत्थस्स निव्वीयादितवविसेसा उवसमोन भवतितोगीयत्थस्स कहंसीयच्छायादिठियस्स उवसमो भविस्सति ? आचार्याह - पैशाचिकमाख्यानं श्रुत्वा गोपायनं च कुलवध्वास्संयम योगैरात्मा निरन्तरं व्यापृतः कार्यः।
“कप्पठियाहरणं" ति - एगस्स कुडुबिगस्स घूया निक्कम्मवावारा सुहासणत्था अच्छति तस्स य अब्भंगुव्वट्टण-हाण-विलेवणादिपरायणाए मोहुब्भवो। अम्मघाति भणति ।आनेहि मे पुरिसं । तीए अम्मघातीए माउए से कहियं । तीए वि पिउणो । पिउणा वाहिरत्ता भणिया। पुत्तिए ! एताओ दासीओ सव्वधणादि अवहरंति, तुमं कोठायारं पडियरसु, तह त्ति पडिवनं, सा-जाव–अन्नस्स भत्तयं देति,अन्नस्सवित्तिं, अन्नस्सतंदुला, अन्नस्स आयंदेक्खति, अन्नस्स वयं, एवमादिकिरियासु वावडाए दिवसो गतो।सा अतीव खिण्णा रयणीए निवण्णा अम्मघातीते भणिता-आनेमि ते पुरिसं? सा भणेति- न मे पुरिसेण कजं, निदं लहामि । एवं गीयत्थस्स वि सुत्तपोरिसिं देंतस्स अतीव सुत्तत्थेसु वावहस्स कामसंकप्पो न जायइ । भणियंच “काम! जानामि ते मूलं" सिलोगो॥ [भा.५७५] एवं तु पयतमाणस्स उवसमे होति कस्सइ न होति।
जस्स पुण सो न जायइ, तत्थ इमो होइ दिटुंतो॥ चू. “एवं"निव्वीतियादिप्पगारेण जयमाणस्स य साहुस्स उवसमो विहोति, कस्स विन होति । जस्स पुन साहुस्स सो मोहावसमो न जायति; तत्थ अनुवसमे इमो दिटुंतो कजति ॥ [भा.५७६] तिक्खम्मि उदयवेगे, विसमम्मि वि विजलम्मि वच्चंतो।
कुणमाणो वि पयत्तं, अवसो जघ पावती पडणं ॥ चू.गिरिनईए पुण्णाए कयपयत्तो विपुरिसो तिक्खेण उदगवेगेण हरिज्जति; एवं निम्नोन्नतं विसमं विगतजलं विजलं एतेसु कयपयत्तो वि पडणं पावति ।।
__ अस्य दृष्टान्तस्योपसंहारः क्रियते[भा.५७७] तह समण सुविहियाणं, सव्वपयत्तेण वी जयंताणं ।
कम्मोदयपच्चइया, विराधणा कस्सइ हवेज्जा । चू. “तह" तेन प्रकारेण, समोमणोसमणो, सोभणं विहियं आचरणमित्यर्थः,सव्वपयत्तेण निव्वीतियाति वा चणाति जोगेण जयंताणं वि कर्महेतुकचारित्रविराहणा कस्यचित् साधोभवेदित्यर्थः । एवं सो उदिन्नमोहो अदढधिती असमत्थो अहियासेउं ताहे हत्थकम्मं करेति ।। [भा.५७८] पढमाए पोरिसीए, बितिया ततिया तहा चउत्थीए।
मलं छेदो छम्मासमेव चत्तारिया गुरुगा॥ चू. पढम-बितिय-ततिय-चउत्थीए पोरिसीए य जहक्कमेण हत्थकम्मं करेंतस्स पच्छित्तं-मूलं छेदो छग्गरु चउग्गुरुगा य ॥अस्या गाथायाः व्याख्या
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org