Page Text
________________
१५६
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-१/१
तहवि य बाहिरवत्थु, होति निमित्तं तिमंतिविधं ॥ चू. कामंअनुमतार्थे, किमनुमन्यते? कर्मणिमित्तो उदय इत्यर्थः । न इति प्रतिषेधे उदयः कर्मवयॊ न भवतीत्यर्थः । तथापि कश्चिद् बाह्यवत्स्वपेक्षो कर्मोदयो भवतीत्यर्थः । तिविधं बाह्यनिमित्तमुच्यते॥ [भा.५१६] सदं वा सोऊणं, दटुं सरितुंव पुव्वभुत्ताई।
सणिमित्तऽणिमित्तं पुण, उदयाहारे सरीरे य॥ ___ चू. गीतादि विसयसदं सोउं, आलिंगणातित्थीरूवं वा दटुं, पुव्वकीलियाणिं वा सरिउं, एतेहिं कारणेहिं सनिमित्तो हूदओ । अनिमित्तं पुण, पुणसद्दो अनिमित्तविसेसणे, कम्मुदओ आहारेणं सरीरोवचया, च सद्दो भेदप्रदर्शने ।। “सदं वा सोऊणं" ति अस्य व्याख्या - [भा.५१७] पडिबद्धा सेज्जाए, अतिरित्ताए व उप्पता सद्दे ।
बहियावनिग्गतस्सा, सुणणा विसउब्भवे सद्दे ॥ चू.दव्यभावपडिबद्धाए सेजाए विसओब्भवसइंसुणेज, “अतिरित्ताएव"त्तिअतिरित्ता घंघसाला, बहिया वसहीओ वियारभूमादि निग्गतो वा विसउब्भवं सदं सुणेज्जा ।।
“पडिबद्धा सेजाए य" ति अस्य व्याख्या -- [भा.५१८] पडिबद्धा सेज्जा पुण, दव्वे भावे य होति दुविधा तु ।
दव्वम्मि पट्ठिवंसो, भावम्मि चउव्विहो भेदो॥ चू. प्रतिबद्धां युक्ता संश्लिष्टा इत्यर्थः । सेज्जा वसही। स संयोगो द्विविधो-द्रव्ये भावे च । द्रव्यप्रतिबद्धा पट्ठिवंसो वलहरणं, तेन प्रतिबद्धा एगमोभा इत्यर्थः । भावप्रतिबंधे चउव्विहो भेदो ।। इमो[भा.५१९] पासवणट्ठाणसरूवे, सद्दे चेव य हवंति चत्तारि ।
दव्वेण य भावेण य, संजोगे चउक्कभयणाउ। चू. पासवणं काइयभूमी, ठाणमिति इत्थीण अच्छणठाणं, रूवमिति जत्थ वसहीठिएहिं इत्थीरूवंदीसति, सा रूव-प्रतिबद्धा । “सद्देत्ति' जत्थ वसहीएठितेहिंभासा-भूसण-रहस्ससद्दा सुनिजंति, सासद्दपडिबद्धा । एस चउव्विहोभावपडिबंधो भणितः । इदानिंदव्वपयस्सभावपदस्स यसंयोगे चउक्कभयणा कायव्वा । इमा भयणा - दव्वओपडिबद्धा, भावओपडिबद्धा । दव्वओ पडिबद्धा । दव्वओपडिबद्धा, न भावओ । भावओपडिबद्धा, न दव्वओ । न दव्वतो पडिबद्धा, न भावतो पडिबद्धा॥ एवं चउभंगे विरचिते भण्णति[भा.५२०] चउत्थपदं तु विदिन्नं, दव्वे लहु य दोस आणादी।
संसद्देण विबुद्धे, अधिकरणं सुत्तपरिहाणी॥ चू. “चउत्थं पदं" चउत्थो भंगो समनुज्ञातः, तत्रस्थातव्यमित्यर्थः । “दव्ये' त्ति दव्वतो, न भावतो द्वितीयभंगेत्यर्थः। तत्थ सुद्धपदे विचउंलहुगा।आणा-अणवत्थ-मिच्छतत विराहणा य भवंति । इमे यअण्मे दोसा “संसद्देण" पच्छद्धं । साधुसद्देण असंजया विबुद्धा अधिकरणाणि करेंति । अह साहू अधिकरणभया निसंचारा तुण्हिक्का य अत्थंति तो सुत्तऽत्थाणं परिहाणी।। कालस्याग्रहणे स्वाध्यायस्य अकरणात् इमं से पच्छित्तं
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003319 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 15 Nishitha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 484 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_nishith |
| File Size | 22 MB |