________________
१०६
निशीथ-छेदसूत्रम् -१जत्थ पणगं तं सुहुमं, सेसं बादरं । “च' शब्दो भेदसमुच्चये । दुविहं दुभेदं, “लोगो' जणवओ, तस्स “उत्तरं" पहाणं, तम्मि द्विता जे ताण तेण्णं लोउत्तरं तेण्णं भवति । तं समासेण संखेवेण विहं ति वृत्तं भवति । तस्सिमे भेदा-तणाणि कसादीणि, डगलगा उवलमादी, अगणि परिणामियमिंघणंच्छारो भण्णति, मल्लगं सरावं, लेवो भायणरंगणो, इत्तिरिये यत्ति पंथं वच्चंतो जत्थ विस्समिउ कामो तत्थोग्गरं नाणुण्णवेइ, “च" सद्दाओ कुडमुहादयो घेप्पंति, अविदिन्ने त्ति वयणं सव्वेसु तणादिसु सवज्जति ।। किंचान्यत :[भा. ३३१] अविदिन्न पाडिहारिय, सागारिय पढमगहणखेत्ते य ।
साधंमि य अन्नधंमे, कुल-गण-संघे यतिविधं त॥ चू. अविदिन्नमिति गुरूहिं पाडिहारियं न पच्चप्पिणति, सागारियसंतियं अदिन्नं भुंजति, पढमसमोसरणे वा उवहिं गेण्हति, परखेत्ते वा उवहिं गेण्हति, साहमियाण वा किंचि अवहरति, अन्नधण्मियाण वा अवहरति, कुलस्स वा अवहरति, एवं गणस्स वा, संघस्स वा । च सद्दो समुच्चये । तिविहं सच्चित्तादि दव्वं भण्णति ।।
एतेसिं तणाइयाण सामण्णतो ताव पच्छित्तं भणामि[भा. ३३२] तण-डगलग-छार-मल्लग, पणगं लेवित्तिरीसु लहुगो तु ।
दव्वादविदिण्णे पुण, जिणेहिं उवधी निष्फण्णं ।। चू. तणेसु डगलगेसु छरेसु मल्लगे य अदिन्ने गहिये पणं पच्छित्तं भवति । लेवे अदिन्ने गहितेयत्तिरिएय रुक्खहेट्ठादिसुअणणुण्णिएसुलहुओउ मासोभवति। “तु" शब्दात्कुडमुहादिसु यादव्वादविदिन्नेपुणत्ति-- “दव्वे" पतिविसिट्टे, “अदत्ते" गृहीते, “पुण" विसेसणेपुव्वाभिहियपच्छित्ताओ, जिणा तित्थगरा, तेहिं उवकरणणिप्फण्णं भणियं । जहन्नोवहिम्मि पणगं, मज्झिमे मासो, उक्कोसेण चउमासो, एवं उवकरणणिप्फण्णं ॥ अविदिन्ने त्ति अस्य व्याख्या[भा. ३३३] लढेन निवेदेती, परि जति वा निवेदितमदिन्न ।
तत्थोवहिनिप्फण्णं-अणवठ्ठप्पो व आदेसा॥ चू. कोइ साहू भिक्खादि विणिग्गतो उवकरणादिजातं “लभुन निवेदेति' त्ति “लटुं" लभित्ता, "न" इति पडिसेहे, “निवेदन' माख्यानं, तमायरियउवज्झायाणं न करेतीत्यर्थः । अहवापरि जति वाअनिवेदितंचेव परि जति।अहवा निवेदितंअदिन्नं जति। एवंअदत्तादानं भवति । एत्थोवहिनिप्फण्णं दट्ठव्वं । सुत्तादेसेण वा अणवट्ठो भवति ॥
“पडिहारिय"त्ति अस्य व्याख्या[भा. ३३४] पडिहारियं अदेंते, गिहीण उवधीकतंतु पच्छित्त।
सागारि संतियं वा, जं भुंजति असमणुण्णातं ।। चू. गिहिसंतियं उवकरणं पडिहरणीयं पाडिहारितं, अदेंते अणप्पिणंते, तेसिं गिहीण, उवहीकयं तु उवहीणिप्फण्णं, पच्छित्तं भवतीत्यर्थः।
“सागारिए"त्ति अस्य व्याख्या । पच्छद्धं । सागारिओ सेजायरो, तस्स संतियं स्वकीयं, वा विकल्पे, जमिति उवकरणं, भुंजति परिभोगं करेति, असमणुण्णाय तस्स अदेंतस्सेत्यर्थः । एत्थं पि तदेव उवहिनिप्फण्णं ॥ “पढमगहणे"त्ति अस्य व्याख्या
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org