________________
आतुरप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रम् ५६ मू. (५६) बाहिरजोगविरहिओ अभितरझाणजोगमल्लीणो।
जह तंमि देसकाले अमूढसन्नो चयइ देहं॥ कथं मोक्षमार्गे जीव कर्तव्य इत्याह - बहि०' बाह्ययोगैर्बाह्यसंबंधैर्गच्छोपकरणादिभिविरहितो वियुक्ताः अभ्यंतरध्यानयोग्य जिनसाधुगुण कित्तण इत्यादि रूपं अथआश्रित स्वधा कर्तव्य इत्याध्याहारः यथा तस्मिन् देशकाले तस्मिन्नवसरे मूढ सशंअविगत चेतनस्त्यजंति देहं॥ मू. (५७) हंतूण रादोसं छित्तूण य अट्ठकम्मसंघायं ।
जम्मणमरणऽरहट्ट भित्तूण भवा विमुच्चिहिसि ॥ एवंच वच्छतव देहत्यागिनः किं भावीत्याह । 'हंतू'० भित्वाऽष्टकर्म संकलिका शृंखला जन्ममरणरहट्टे भविनो जीवाः कर्मराशि प्रतिबंधा बलीवर्दवत् सततं परिभ्रमंति । तत्रापि ये केचनापिप्रमत्ता संतः पर्यटंतितीव्रदुःखानि सहति । ये पुनरप्रमत्ता भ्रमंति। तेगुरुदेशना मोचिता संतोषं बंधरहिता सर्वांग मोक्षकरां सुगतिं प्राप्नुवंतमेवं भूतं जन्ममरणा रहट्टच्छित्वा संसारात मोक्षसेत्वं ॥ मू. (५८) एवं संब्बुवएसं जिनदिटुं सहामि तिविहेणं।
तसथावरखेमकरं पारं निव्वाणमग्गस्स ।। वृ. एवं गुरुपकृते क्षपको वदति एवं एवं एतं वा सर्वमुपदेशं जिनदृष्टं श्रद्धो । त्रिविधेनमनोवाक्कायेन कथंभूतमुपदेशंत्रसस्थावर क्षेमकरंसर्वजीवकल्याणकारिपुनःकथंभूतंपारंपरतीरं कस्य निर्वण मार्गस्य मोक्षपथस्येत्यर्थः ।। मू. (५१) नहु तम्मि देसकाले सक्को बारसविहो सुयक्खंधो।
सव्वो अनुचिंतेउं धणियपि समत्थचित्तेणं॥ वृ.अविरहितगुणश्रुत चिंतनात् भवंति तदाह - न हु० नैवतस्मिन् देशकाल पर्यंत समये शिथिली भव सुबंधनेषु स्खलति जिह्वाबले अपत्यांयांश्रुत शक्ति, शक्यः शकनीयौ द्वादशविधौ द्वादशप्रकारःश्रुतस्कंधःसर्वानिरविशेषः अनुचिंतयितुंधणियमित्यर्थमपि समर्थयित्वेन दृढश्रुत शक्तिनापि॥ मू. (६०) एगंमिवि जम्मि पए संवेगं वीयरायमग्गंमि।
__गच्छइ नरो अभिक्खं तं मरणं तेण मरियव्वं ॥ वृ.अत एकस्मिन्नापि यस्मिन्पदेस्थाने एक गाथा एक पदरूपे अधीते सति वीतराग मार्गे संवेगं मोक्षाभिलाषरूपं गच्छति प्राप्नोति नरो-मनुष्यो । भीक्ष्णं तन्मरणात् संवेग प्राप्तिरूपं तेन पदेन हेतुना मर्तव्य मित्यर्थः ॥ मू. (६१) ता एगपि सिलोगं जो पुरिसो मरणदेसकालम्मि।
आराहणोवउत्तो चिंतंतो राहगो होइ॥ वृ. ततः किमित्याह । ता एण० । तस्मात् ततो एकमपि श्लोकं च परमेष्टि नमस्कार स्मरणरूपं यः पुमान् मरणकाले आराधनोपयुक्तः सन् चिंतयति सर्वं चिंतयन् स्म तूनाराधको भवति॥ मू. (६२) आराहणोवउत्तो कालं काऊण सुविहिओ सम्म ।
उक्कोसं तिन्नि भवे गंतूणं लहइ निव्वाणं॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org