________________
आतुरप्रत्याख्यान-प्रकिर्णकसूत्रम् ११
ऊझितं दर्शनं तस्यध्यानं क्रोधनं क्रोधस्वस्य ध्यानं माननं मानः स्वोत्कर्ष स्वस्यध्यानं परविप्रतारण स्वरूपं माया तस्याघ्यानं लोभनं लोभस्वरूपं घ्यानं तस्मिन् मोहनं मोहस्वस्य ध्यानं तस्मिन् अर्धस्याभिलाषातिरेकः । इच्छाया ध्यानमिच्छा ध्यानं तस्मिन् मिथ्याविपर्यस्तष्टित्वं मिथ्यायाध्यानं तस्मिन् १२ मूर्च्छनं मूर्च्छत् अत्यंत रागात् योऽ भिष्वंगः | १३
८२
संशयकरणं शंका | १४ कांक्षिणं कांक्षा अन्यान्यदर्शनग्राहो । १५ गृघ्नि । आहारादिष्वत्यंतमाकांक्षा । १६ आशायाध्यानं । १७
तृटू परीषहोदयः । जातपीडाविशेषः । १८ क्षुत् परीषहोदयजन्यः कष्टविशेषः । १९
अल्पकालगम्योऽध्वापथिवा ध्यानं तस्मिन् । २० अनुस्वारौ द्वावपि अलाक्षणिका । ततः प्रस्थानमशुभमनसा गमनं अथवा महान् पंथा तस्य ध्यानं । २१ नितरांद्राणं कुजितत्वगमनं निद्रा । २२ स्वर्गादि सृधि प्रार्थनं निदानं । २३ स्नेहोमोहोदय जन्यः प्रति विशेषः । २४
कामोविषयाभिलाषः । २५
अपमानतः परगुणोत्कर्ष प्रशंसाभि सूयतिश्चचित्वस्यकलुषभावः । २६ कलहो वाचिकाराटीत तस्य ध्यानं । २७
युधं परस्परं प्राणव्यापरोपणाध्यवसायो वैरिणं प्रति ।। २८
निर्गतमधमयुधं (नियुधं) दृष्टिमुष्ट्यादिभिरेव जय हारिकारकं बाहुबलिभरतयोरिव ।। २९
परित्यक्तेष्वपि पुनः संयोगोऽभिष्वंगः ॥ ३०
संग्रहइत्यर्थ मातृव्याधनमीलनं । ३१
व्यवहरणं व्यवहारः कार्यपरिछेदार्थं राजकुलादौ तस्य पुत्रधनार्थं देशांतयरायात् । सार्थवाहपल्योरिव । ३२
क्रियविक्रयो यो लाभार्थमल्पमूल्येन बहुमूल्यवस्तु ग्रहणं ।। ३३ अनर्थदंडोनिष्प्रयोजन प्राणिघातनं ॥ ३४
आभोगो ज्ञानपूर्वको व्यापारः । ३५ अनाभोगोऽत्यंत विस्मृतिः ॥ ३६
सृणं तेन आविलकलुषः सृणार्त्तस्य यत् ध्यानं । ३७ वैरं पितृभ्रष्टेवधादि समुद्भवं । राज्याप हारादि समुद्भवं वा ॥ ३८ वितर्क ऊहः कथं राज्यादि गृहीष्ये इति चिंता । ३९ हिंसा महिषादि जीव मारणं । ४०
हसनं हासः परविप्रतारणं ॥ ४१
प्रहसनं प्रहासः उपहासः । निंदा स्तुतिः । ४२
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
