Page Text
________________
मू० ४८
अगीयत्थेण समं एक, खणर्द्धपि न संवसे ॥"
'पथि'
तथा 'मोक्षमार्गस्य' निर्वाणपथ 'इमे' पूर्वोक्ताः 'विग्घे' त्ति विघ्नकरा इत्यर्थः, लोकमार्गे 'स्तेनकाः' चौराः यथेत्युदाहरणोपदर्शन इति । किञ्चपज्जलियं हुयवहं दुट्ठ, निस्संको तत्थ पविसिउं । अत्ताणं निद्दहिज्जहि, नो कुसीलस्स अदिन्नए ।
मू. (४९)
वृ. पज्ज० ।। प्रज्वलितं 'हुतवहं' वैश्वानरं 'दुट्ठ' मिति 'दुष्टं' निर्दयं यद्वा 'दट्टु' मिति 'दृष्ट्वा' विलोक्य ‘निशङ्कः’ त्यक्तशङ्कः 'तत्र' हुतवहे 'प्रविश्य' प्रवेशं विधाय 'आत्मानं' स्वयं 'निर्दहेत्' भस्मसात्कुर्यादित्यर्थः, परं 'नो' नैव कुशीलस्य 'अदिन्नए' त्ति कुशीलो दूरे तिष्ठतु, तदाश्रितस्यापि सङ्गन कुर्यात्, यद्वा कुशीलस्य उपलक्षणत्वादगीतार्थस्य 'अदिन्नए' त्ति सङ्गन कुर्यात्, अनन्तसंसारहेतुकत्वात् उक्तञ्च श्रीमहानिशीथद्वितीयाध्ययनप्रान्ते
119 11
॥२॥
"जीव संमग्गमाइण्णो, घोरवीरतवं चरो । अचयंतो इमे पंच, कुज्जा सव्वं निरत्ययं ॥ पासत्यसन्नहाछंदे, कुसीले सबले तहा । दिट्ठीएवि इमे पंच, गोयमा ! न निरिक्खए । - सुमतिवदिति ॥ अथ पूर्वोक्तगच्छस्वरूपमाहपजलंति जत्थ धगधगस्स गरुणावि चोइए सीसा । रागद्दोसेण विअनुसएण तं गोयम ! न गच्छं ।।
मू. (५०)
वृ. पज० ॥ प्रज्वलन्ति अग्निवत् यत्र गणे कथं ? - धगधगायमानं यथा स्यात्तथा प्राकृतत्वाद्विभक्तिपरिणामः 'गुरुणा' स्वाचार्येणापि अपिशब्दाद्गणांवच्छेदस्थविरादिनाऽपि 'चोइए 'त्ति भवाद्यशामयुक्तमेतदित्यादिना प्रेरिताः, के ? - 'शिष्याः' स्वान्तेवासिनः, काभ्यां प्रज्वलन्ति ।
२२५
रागद्वेषाभ्यां, प्राकृतत्वात्सूत्र एकवचनं, अपिशब्दश्चशब्दार्थे, 'अनुशयेन' च क्रोधानुबन्धेन, निरन्तरक्रोधकरणेनेत्यर्थः, यद्वा प्रज्वलन्ति, केन ? - रागद्वेषेण, किंभूतेन ? - 'विअनुसएण 'त्ति विगतो - गतोऽनुशयः - पश्चात्तापः पश्चादपि यत्र स व्यनुशयस्तेन 'व्यनुशयेन' सदा गतपश्चात्तापेनेत्यर्थः हे गौतम! स गच्छो न भवतीति ॥
मू. (५१)
गच्छो महानुभावो तत्थ वसंताण निजरा विउला । सारणवारमचो अणमाईहिं न दोसपडिवत्ती ॥
वृ. गच्छो० ॥ 'गच्छो' मुनिवृन्दरूपः किंभूतः ? – महान् अनुभावः - प्रभावो यस्यासौ महानुभावः, 'तत्र' गच्छे 'वसतां' वासं कुर्वतां 'निर्जरा' देशकर्मक्षयरूपा, उपलक्षणत्वात्सर्वकर्मक्षयरूपो मोक्षोऽपि भवतीति शेषः, किंभूता ? - 'विपुला' विस्तीर्णा तथा यत्र च वसतां सारणवारणनोदनादिभिः पूर्वोक्तशब्दार्थे, मोऽलाक्षणिकः, 'दोषप्रतिपत्तिः' दोषागमो न भवति ।
मू. (५२) गुरुणो छंदनुवत्ती सुविणीए जियपरीसहे धीरे ।
नवि थद्धे नवि लुद्धे नवि गारविए न विगहसीले ॥
वृ. 'गुरो:' स्वाचार्यस्य छन्दोऽनुवृत्तयः' अभिप्रायानुचारिणो, न स्वाभिप्रायचारिणः,
14 15
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003318 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 14 Nirayavalika Aadi 10agam payanna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 404 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_nirayavalika |
| File Size | 19 MB |