Page Text
________________
१६०
तन्दुलवैचारिक-प्रकिर्णकसूत्रम् ६४ ३, दीपाङ्गाः यथेह स्निग्धं प्रज्वलन्त्यः काञ्चनमय्यो दीपिका उद्योतं कुर्वाणा दृश्यन्ते तदवत् दीपाङ्गाः विनसापरिणताः प्रकृष्टोद्दयोतेन सर्वमुद्योतयन्तोवर्तन्ते ४,ज्योतिषिकाः सूर्यमण्डलमिव स्वतेजसा सर्वमपि भासयन्तः सन्तीति ५।
चित्राङ्गेषु माल्यमनेकप्रकारसरससुरभिनानावर्णकुसुमदामरूपं भवति ६, चित्ररसाः भोजनार्थाय भवन्ति, कोऽर्थ ? -विशिष्टदलिककलमशालिशालनकाः पक्कान्नप्रभृतिभ्योऽतीवापरिमितस्वादुतादिगुणोपेतेन्द्रियबलपुष्टिहेतुस्वादुभोज्यपदार्थपरिपूर्ण फलमध्यैर्विराजमानाश्चित्ररसाः संतिष्ठन्तेइति७मण्यङ्गेषुवराणिभूषणानिविनसापरिणतानि कटककेयूरकुण्डलादीन्याभरणानि भवन्ति ८, गेहाकारनामकेषुकल्पद्रुमेषु विनसापरिणामत एव प्रांशुप्राकारोपगूढसुखारोहसोपानपङ्किविचित्रशालोचितकान्तानि अनेकसमप्रकटापवरककट्टिमतलाधलङ्क तानि नानाविधानि निकेतनानि भवन्ति ९,अनग्नेषुकल्पपादपेषुअत्यर्थबहुप्रकाराणि वस्त्रणि विनसात एवातिसूक्ष्मकुमारदेवदूष्यानुकाराणि मनोहारीणि मनोहारीणि निर्मलानि उपजायन्त इति १०। _ 'पुढविपुप्फे ति पृथिवीपुष्पफलाहाराः पृथिवी पुष्पफलानि च कल्पद्रुमाणामाहारो येषां तेतथा, 'तेमणुयगणा' ते मनुजगमाः-युगलधार्मिकवृन्दाः ‘णं' वाक्यालङ्कारेप्रज्ञप्ताजगदीश्वरैः, यदुक्तं जीवाभिगमवृत्तौ हे भगवन् ! पृथिव्याः कीद्दशः आस्वादः ?, भगवानाह-हे गौतम! यथा गोक्षीरं चातुरक्यं-चतुःस्थानपरिणामपर्यन्तं, तच्चैवं-गवां पुण्ड्रदेशोद्भवेक्षुचारिणीनां अनातङ्कानां कृष्णानां यत्क्षीरं १ तदन्याभ्यः कृष्णगोम्य एव यथोक्तगुणाभ्यः पानं दीयते २ तत्क्षीरमप्येवंभूताभ्योऽन्याभ्यः ३ तक्षीरमप्यन्याभ्यः ४ इति चतुःस्थानपरिणामपर्यन्तं, अन्ये त्वेवमाहुः-पुण्ड्रेक्षुचारिणीनां गवां लक्षस्य क्षीरमद्धार्द्धक्रमेण दीयते यावदेकस्याः क्षीरं तच्चातुरक्यमिति, एवंभूतं यच्चातुरक्यंगोक्षीरंखण्डगुडमत्स्यण्डिकोपनीतंमन्दाग्निकथितं, इतोऽपि पृथिव्याः आस्वादः इष्टतर इति, कल्पपादपसत्कानां पुष्पफलानां तु कीद्दश आस्वादः ?, यथा चक्रर्तिनः एकान्तसुखावहंभोजनंलक्षनिष्पन्नं शुभवर्णरसगन्धस्पर्शयुक्तंआस्वादनीयंअग्निवृद्धिकरं उत्साहवृद्धिकरं मन्मथजनकं, इतोऽपिचक्रवर्तिभोजनादिष्टतर एवास्वाद इति ।
मू. (६५) आसी यसमणाउसो! पुब्बिंमणुयाण छब्बिहे संघयणे, तंजहा-वजरिसहनारायसंघयणे १ रिसहनारायसं०२ नाराय० ३ अद्धनारायसं० ४ कीलियसं०५छेवट्ठसंघयणे ६, संपइ खलु आउसो ! मणुयाणं छेवढे संघयणे वट्टइ आसी य आउसो ! पुब्बिं मणुयाणं छब्बिी संठाणे, तंजहा-समचतुरंसे १ नग्गोहपरिमंडले २ सादि ३ खुज्जे ४ वामणे ५ हुंडे ६, संपइ खलु आउसो! मणुयाणं हुंडे संठाणं वट्टइ।
वृ. तथा 'आसी य समणा' आसन् हे श्रमण ! हे गौतम ! हे आयुष्मन् ! पूर्वं मनुजानां षडविधानि ‘संघयणे'त्ति संहननानि बढद्दढतरादयः शरीरबन्धा इत्यर्थः, तद्यथा-वज्रर्षभनाराई १ ऋषभनाराचं २ नाराचं ३ अर्द्धनाराचं ४ कीलिका ५ सेवात ६, वज्रादीनां कोऽर्थः ?ऋषभः-अस्थिद्वयस्यावेष्टकः पट्टः १ वज्रमिव वज्र-कीलिका १ नाराचं-उभयतो मर्कटबन्धः ३ततो द्वयोरस्थोरुभयतो मर्कटबन्धेन बद्धयोः पट्टाकृतिना तृतीयेनास्था वेष्टितयोरुपरि तदति त्रियभेदि कीलिकाकारं वज्राख्यमस्थियन्त्रं तद्वज्रर्षभनाराचं १ कीलिकारहितं ऋषभनाराचं पट्टरहितं केवलमर्कटबन्धं नाराचं ३यत्रैकपाāमर्कटबन्धोऽपरपााच कीलिका तदर्धनाराद
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003318 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 14 Nirayavalika Aadi 10agam payanna |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 404 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_nirayavalika |
| File Size | 19 MB |